skarg E. H. i Rzecznika Praw Obywatelskich na uchwałę Rady Miejskiej w Nysie w przedmiocie wprowadzenia na terenie gminy świadczenia pieniężnego
Uzasadnienie strona 2/19

4) spełniają odpowiednio pozostałe wymagania określone w niniejszym Regulaminie, w szczególności kryteria określone w § 3 ust. 3 Regulaminu.

W § 5 ust. 2 Regulaminu postanowiono, że wypłata świadczeń w danym okresie przyznawania świadczenia, wynikającym z § 4 ust. 4, zarówno dla osób spełniających kryteria pierwszeństwa określone w ust. 1, jak i pozostałych osób, spełniających kryteria określone w § 3, z zastrzeżeniem ust. 3, odbywa się według kolejności wpływu wniosków na dany okres, tj. decydująca będzie data i godzina wpływu wniosku do Urzędu Miejskiego w Nysie. Natomiast w § 5 ust. 3 Regulaminu określono, że ze względu na postanowienia ust. 1 w przypadku, gdy środki zabezpieczone na wypłatę bonu wychowawczego w budżecie Gminy na dany rok, w danym okresie przyznawania świadczenia, wynikającym z § 4 ust. 4, nie pozwalają na przyznanie i wypłatę świadczenia wszystkim osobom uprawnionym wskazanym w Regulaminie, osobom, którym nie przysługuje pierwszeństwo określone w ust. 1, nie zostanie przyznane świadczenie. Z kolei w § 7 Regulaminu Rada Miejska określiła kryteria utraty uprawnień do bonu. W tym zakresie Rada postanowiła m.in., że wnioskodawca, który pobrał nienależnie bon wychowawczy, jest obowiązany do jego zwrotu (§ 7 ust. 3). Za nienależnie pobrany bon uważa się:

1) świadczenie wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących utratę prawa do tego świadczenia;

2) świadczenie przyznane lub wypłacone na podstawie fałszywych zeznań lub dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzenia w błąd przez osobę pobierającą to świadczenie;

3) świadczenie przyznane na podstawie decyzji, której następnie stwierdzono nieważność z powodu jej wydania bez podstawy prawnej lub z rażącym naruszeniem prawa albo świadczenie przyznane na podstawie decyzji, która została następnie uchylona lub zmieniona w wyniku wznowienia postępowania i osobie odmówiono prawa do tego świadczenia lub przyznano je na inny okres (§ 7 ust. 4). O zwrocie nienależnie pobranego świadczenia rozstrzyga Burmistrz Nysy w drodze decyzji administracyjnej (§ 7 ust. 5). Nienależnie pobrany bon wychowawczy podlega egzekucji w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (§ 7 ust. 6). Natomiast kwota świadczenia, o którym mowa w ust. 4, podlega zwrotowi łącznie z ustawowymi odsetkami za opóźnienie na rachunek bankowy wskazany w decyzji, o której mowa w ust. 5. Odsetki są naliczane od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu wypłaty świadczenia do dnia spłaty (§ 7 ust. 7).

Pismem z dnia 20 grudnia 2016 r. (data wpływu do organu) E. H., działając na podstawie art. 101 ust. 1 u.s.g., wezwała Radę Miejską w Nysie do usunięcia naruszenia prawa poprzez uchylenie ww. uchwały, ewentualnie z ostrożności procesowej o uchylenie § 5 i § 7 ust. 3-7 Regulaminu. W uzasadnieniu wskazała m.in., że uchwała bezpośrednio ingeruje w jej interes prywatny, ponieważ jest matką samotnie wychowującą dzieci, wobec której dwukrotnie Burmistrz Nysy wydał decyzję administracyjną w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia pieniężnego - "bonu wychowawczego", z uwagi na niespełnianie kryterium pierwszeństwa. Zdaniem E. H., jest to interes o charakterze osobistym, czyli własny i zindywidualizowany, a uchwała bezpośrednio w niego ingeruje. Dowodziła również, że skoro domyślnym beneficjentem "bonu" ma być dziecko, ponieważ jego posiadanie jest wymogiem, to nie można kategoryzować dzieci przez wzgląd na formę zatrudnienia rodziców. "Bon", który winien być środkiem wspierającym politykę prorodzinną, w obecnym kształcie traci sens, bowiem rodziny nie mają pewności, czy pomoc przeznaczoną dla nich w ogóle otrzymają. Rozwiązanie zastosowane przy obecnie wprowadzonym bonie rządowym zakłada wypłatę świadczenia wszystkim od drugiego dziecka łącznie, jak również w przypadku mniejszych dochodów jest także możliwość otrzymania pomocy na pierwsze dziecko. W bonie tym nie ma kategoryzowania rodzin względem formy świadczenia pracy. Zastosowanie takiej dyskryminacji w kwestionowanej uchwale nie ma więc żadnego racjonalnego uzasadnienia. Ponadto E. H. podniosła, że rada gminy nie ma możliwości uregulowania aktem prawa miejscowego zasad dotyczących wydatkowania i zwrotu świadczenia. Tym samym określając w § 7 Regulaminu przesłanki utraty uprawnień do bonu i przesłanki jego zwrotu, Rada naruszyła upoważnienie zawarte w art. 22b ust. 2 u.ś.r.

Strona 2/19