Przepisy u.p.e.a., dotyczące stosowania środka egzekucyjnego w postaci odebrania nieruchomości oraz opróżnienia lokalu lub innego pomieszczenia, w brzmieniu i zakresie obowiązującym przed dniem wejścia w życie ww. wyroku TK (tj. przed 20 października 2017 r.) przewidywały prowadzenie egzekucji, pozostającego we właściwości organu administracji rządowej lub organu samorządu terytorialnego lub przekazanego do egzekucji administracyjnej na mocy przepisu szczególnego, obowiązku wydania nieruchomości albo opróżnienia lokalu mieszkalnego lub użytkowego bądź innego pomieszczenia, bez względu na okoliczności danej sprawy.
Środek egzekucyjny określony w art. 144 u.p.e.a., polegający na usunięciu z nieruchomości lub lokalu (pomieszczenia), które mają być opróżnione lub wydane wierzycielowi, znajdujących się tam ruchomości (z wyjątkiem tych, które łącznie z nieruchomością, lokalem, pomieszczeniem podlegają wydaniu wierzycielowi), oraz wezwaniu przebywających na tej nieruchomości lub w tym lokalu (pomieszczeniu) osób do jego opuszczenia, z zagrożeniem zastosowania przymusu bezpośredniego, miał - do 20 października 2017 r. - bezwzględne zastosowanie w razie egzekucji obowiązku wydania nieruchomości albo opróżnienia lokalu mieszkalnego (użytkowego) lub innego pomieszczenia. W razie egzekucji obowiązku, np. opróżnienia lokalu mieszkalnego, egzekutor był zatem zobowiązany, o ile zobowiązany nie wykonał wcześniej tego obowiązku, do prowadzenia egzekucji i do zastosowania w jej ramach środka egzekucyjnego wymienionego w art. 144 u.p.e.a., nie tylko wobec szerokiego kręgu osób (zarówno przeciw zobowiązanemu, jak i członkom jego rodziny i domownikom oraz innym osobom zajmującym podlegający egzekucji lokal), ale przede wszystkim bez względu na wszelkie okoliczności życiowe. Środek egzekucyjny polegający na wezwaniu do opróżnienia i opuszczenia lokalu mieszkalnego podlegał zastosowaniu: 1) niezależnie od tego, czy zobowiązanemu oraz innym osobom zapewniony został lokal socjalny, lokal zastępczy lub pomieszczenie tymczasowe, 2) wobec każdej osoby fizycznej, również wobec kobiet w ciąży, małoletnich, osób niepełnosprawnych lub ubezwłasnowolnionych oraz sprawujących nad taką osobą opiekę i wspólnie z nią zamieszkałą, osób obłożnie chorych itp. oraz 3) w dowolnym terminie, również w okresie jesienno-zimowym.
Organ wyjaśnił ponadto ,że w uzasadnieniu wyroku TK podkreśłił, iż stosowanie środka egzekucyjnego polegającego na wezwaniu zobowiązanego do opróżnienia lokalu lub wydania nieruchomości oraz innych osób przebywających na tej nieruchomości lub w tym lokalu do jego opuszczenia z zagrożeniem zastosowania przymusu bezpośredniego, a w razie oporu także na zastosowaniu takiego przymusu, bez względu na ww. okoliczności (tj. także wtedy, gdy dana nieruchomość, lokal lub pomieszczenie służy zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych zobowiązanego), prowadzi w wielu sytuacjach do eksmisji "na bruk", tj. bez zapewnienia jakiegokolwiek pomieszczenia zobowiązanemu lub innym osobom w danym lokalu przebywającym. Stosowanie takiego środka egzekucyjnego narusza zatem wynikającą z art. 30 Konstytucji RP zasadę nienaruszalności oraz obowiązku poszanowania i ochrony przez władze publiczne godności człowieka, gdyż zapewnienie jednostce mieszkania należy do podstawowych potrzeb socjalno-bytowych człowieka, bez których nie jest możliwe zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych, a także pozostaje w sprzeczności z wyrażonym w art. 75 ust. 1 Konstytucji RP obowiązkiem prowadzenia przez władze publiczne polityki sprzyjającej zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych obywateli (w tym zapobieganiu bezdomności) oraz z zawartym w art. 71 ust. 1 Konstytucji RP obowiązkiem uwzględniania w polityce społecznej i gospodarczej państwa dobra rodziny i związanym z nim prawem rodzin znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej i społecznej do szczególnej pomocy ze strony władz publicznych.