Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA - Stanisław Marek Pietras (spraw.), Sędzia WSA - Janusz Walawski, Sędzia WSA - Eugeniusz Wasilewski, Protokolant - Michał Sułkowski, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 lutego 2008 r. sprawy ze skargi J. Ś. na decyzję Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia [...] stycznia 2007 r. nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji w sprawie przydziału lokalu - stwierdza nieważność zaskarżonej decyzji oraz utrzymanej nią w mocy decyzji organu pierwszej instancji, - zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu w całości, - zasądza od Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji na rzecz skarżącego J. Ś. kwotę 480 ( czterysta osiemdziesiąt złotych) tytułem kosztów postępowania
Komendant Milicji Obywatelskiej woj. [...] decyzją z dnia [...] czerwca 1961 r., działając na podstawie zarządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych nr 170 z dnia 2 sierpnia 1958 r. o gospodarce kwaterami stałymi, przydzielił pracownikowi KWMO w K. M. K. lokal nr [...] w budynku nr [...] przy ul. [...] w K. o powierzchni 51,90 m2, jako kwaterę stałą - mieszkanie służbowe. Do mieszkania z wymienionym funkcjonariuszem uprawnieni byli żona G. K. oraz córki A. i H. K.
Następnie Kwatermistrz Wojewódzki Policji w K. decyzją z dnia [...] kwietnia 1992 r. nr [...], działając na podstawie zarządzenia nr 49 Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 10 maja 1991 r. w sprawie szczegółowych zasad przydziału i opróżniania oraz norm zaludnienia lokali mieszkalnych będących w dyspozycji MSW lub podległych mu organów, przydzielił G. K., wdowie po zmarłym emerycie, mieszkanie w K. przy ul. [...] lokal nr [...] o powierzchni 51,90 m2.
We wniosku z dnia [...] marca 2006 r. do Komendanta Głównego Policji, J. Ś. wniósł o stwierdzenie nieważności powyższych decyzji zarzucając im, że zostały wydane bez podstawy prawnej lub z rażącym naruszeniem prawa. W uzasadnieniu podał, że powyższy lokal nie pozostawał w dyspozycji ówczesnej Milicji Obywatelskiej, a następnie Policji, lecz w dyspozycji Miejskiego Zarządu Budynków Mieszkalnych w K. Lokal ten bowiem znajdował się w budynku stanowiącym własność Gminy Miejskiej K., poprzednio Skarbu Państwa i nigdy nie doszło do przekazania go do dyspozycji organów MO. Stąd też Milicja Obywatelska, ani też później Policja, nie miały prawa dysponowania tymi lokalami i wydawania decyzji o przydziale.
Komendant Główny Policji, po wszczęciu postępowania w dniu [...] kwietnia 2006 r., postanowieniem nr [...], decyzją z dnia [...] lipca 2006 r. nr [...], działając na podstawie art. 156 § 1 pkt 2 oraz art. 157 § 2 k.p.a., odmówił stwierdzenia nieważności decyzji Komendanta Milicji Obywatelskiej woj. [...] z dnia [...] czerwca 1961 r. oraz decyzji Kwatermistrza Wojewódzkiego Policji w K. z dnia [...] kwietnia 1992 r. nr [...]. W uzasadnieniu podał, że J. Ś. zamieszkuje w lokalu mieszkalnym nr [...] przy ul. [...] w K. i nie jest on funkcjonariuszem, ani też nie posiada policyjnych uprawnień emerytalno - rentowych. Natomiast wskazany lokal, aczkolwiek stanowi własność komunalną, to w praktyce od 1961 r. objęty jest przydziałami dokonywanymi przez właściwe organy Policji (Milicji Obywatelskiej) na rzecz osób uprawnionych w rozumieniu przepisów resortowych. Zatem Policja w praktyce wykonuje wobec niego tzw. prawo dyspozycyjne. Z kolei - przytaczając opisany już powyżej stan faktyczny - skarżący, będąc wnukiem G. K., po jej śmierci pozostał w spornym lokalu. Niemniej nie legitymuje się on uprawnieniami do jego zasiedlenia w rozumieniu przepisów policyjnych i w "obliczu eksmisji" złożył powyższy wniosek. W dalszej części organ powołał się na treść art. 90 ust. 1 ustawy o Policji i wskazał, że na lokale mieszkalne dla policjantów, przeznacza się lokale będące w dyspozycji właściwych jednostek Policji. Analizując dalej stan prawny podał, że stosownie do treści art. 30 ust. 1 pkt 7 w zw. z art. 64 ust. 2 pkt 7 ustawy z dnia 30 stycznia 1959 r. Prawo lokalowe (tekst jedn. z 1962 r. Dz. U. Nr 47, poz. 227 ze zm.), mieszkania przeznaczone na zakwaterowanie funkcjonariuszy Milicji Obywatelskiej nie podlegały publicznej gospodarce lokalowej, realizowanej na danym terenie przez jednostki władzy publicznej szczebla podstawowego. W konsekwencji nie przydzielały one wskazanych lokali oraz były wyłączone spod jurysdykcji Prawa lokalowego i Kodeksu postępowania cywilnego w przedmiocie ich opróżnienia. Rzeczą bezsporną jest również, że Komenda Główna Policji, jak i Ministerstwo Spraw Wewnętrznych nie posiadało osobowości prawnej, wobec czego nie mogły samodzielnie władać lokalami mieszkalnymi na prawach właściciela. Natomiast w myśl § 1 ust. 1 zarządzenia Nr 12 Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 16 stycznia 1962 r. w sprawie zasad i trybu przydzielania oraz opróżniania mieszkań służbowych przeznaczonych dla Milicji Obywatelskiej i centrali Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, określono katalog takich mieszkań, które przysługiwały funkcjonariuszom MO na podstawie art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 31 stycznia 1959 r. o służbie funkcjonariuszy Milicji Obywatelskiej (tekst jedn. z 1973 r. Dz. U. Nr 23, poz. 136 ze zm.), a mianowicie, iż mogą to być lokale mieszkalne uzyskane z funduszów inwestycyjnych MSW, znajdujące się w budynkach administrowanych przez MSW, samodzielne lokale mieszkalne przekazane jednostkom MO przez właściwe organy prezydiów rad narodowych z przeznaczeniem na zakwaterowanie funkcjonariuszy oraz mieszkania zwolnione przez nich i przeznaczone na zakwaterowanie innych funkcjonariuszy. Ponadto właściwe organy administracji publicznej były uprawnione do nieodpłatnego przekazywania wymienionej kategorii lokali, bezpośrednio właściwym jednostkom Milicji Obywatelskiej, przy czym nie wskazano formy w jakiej takie przekazanie miałoby nastąpić. Według aktualnych przepisów, nie podaje się podobnie jak wcześniej, legalnej definicji dyspozycyjności lokalem, ale w myśl judykatury, zasadniczym elementem treści tak określonego stosunku prawnego jest uprawnienie dysponenta do wydawania przydziałów tego mieszkania, jako służbowe, czyli każdorazowe wskazywanie jego najemcy (vide: wyrok Sądu Rejonowego dla Krakowa - Krowodrzy z dnia 31 maja 1999 r., sygn. akt IC 463/99/K oraz wyrok Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 20 grudnia 1999 r., sygn. akt II Ca 1127/99). W dalszej części uzasadnienia organ podał, że o ile wskazanie takie następuje w formie decyzji, to osoba zainteresowana zajmuje lokal na podstawie umowy najmu zawartej z jej właścicielem. Natomiast przekazanie takich mieszkań do dyspozycji Milicji Obywatelskiej i Policji, nie zostało szczegółowo unormowane co do formy. W związku z tym przekazanie - co również podniesiono w powyższych orzeczeniach - mogło nastąpić w drodze porozumienia, dla skuteczności którego zachowanie szczególnej formy nie jest wymagane. W tym stanie rzeczy za bezsporne uznać należy takie przekazanie lokalu, które nie nastąpiło w formie pisemnej, niemniej udokumentowane dowodami w postaci przydziału lokali na rzecz funkcjonariuszy. Wobec powyższego brak jest przesłanek z art. 156 § 1 pkt 2 k.p.a. i w konsekwencji wobec spornych decyzji nie można stwierdzić ich nieważności. Reasumując, prawo własności oraz prawo dyspozycji mogą w jednym czasie obciążać ten sam lokal.