Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący: sędzia NSA Roman Ciąglewicz Sędziowie: sędzia WSA Daria Sachanbińska asesor sądowy Grażyna Jeżewska - spraw. Protokolant: sekretarz sądowy Jolanta Hadała po rozpoznaniu w dniu 8 lipca 2004 r. na rozprawie sprawy ze skargi H. F., M. L., J. C., I. T., D. M., L. K., A. M., P. R., T. K., G. J. F. na uchwałę Rady Powiatu w Kluczborku z dnia 19 listopada 2003 r., nr XII/85/2003 w przedmiocie zakładu opieki zdrowotnej 1) stwierdza nieważność zaskarżonej uchwały, 2) orzeka, że zaskarżona uchwała nie może być wykonana w całości, 3) zasądza od Powiatu w Kluczborku na rzecz H. F. kwotę 10 (dziesięć) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
W dniu 29 grudnia 2003 r. H. F. reprezentujący również: M. L., J. C., I. T., D. M., L. K., A. M., P. R., T. K. oraz G. J. F. wniósł skargę do NSA na uchwalę Rady Powiatu w Kluczborku dnia 19 listopada 2003 r., nr XII/85/2003 w sprawie likwidacji Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej Zespołu Opieki Zdrowotnej w Kluczborku (zwanym dalej SP ZOZ ZOZ W Kluczborku), domagając się stwierdzenia nieważności wskazanej uchwały, na podstawie art. 24 ust. l ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym (Dz. U. nr 74, poz. 368 ze zm.), a nadto na podstawie art. 40 ust. l ustawy o NSA o wstrzymanie jej wykonania.
Skarżący wskazują, że wyczerpali tryb wezwania Rady Powiatu o usunięcie naruszenia prawa, wymagany przepisem art. 87 ust. l ustawy o samorządzie powiatowym, mają interes prawny w zaskarżeniu uchwały, gdyż są świadczeniobiorcami usług medycznych świadczonych do tej pory przez SP ZOZ w Kluczborku, a nadto cześć z nich jest wierzycielami likwidowanego podmiotu, których uchwała pozbawia możliwości zaspokojenia swoich słusznych roszczeń.
Zaskarżonej uchwale zarzucają rażące naruszenie prawa, a w szczególności: naruszenie art. 43 ust. l ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz. U. nr 91, poz. 408 z późn. zm., zwaną dalej ustawą o zoz ) na skutek braku określenia sposobu i formy zapewnienia osobom korzystającym z dotychczasowych świadczeń zdrowotnych likwidowanego zakładu dalszego nieprzerwanego udzielania takich świadczeń, bez istotnego ograniczenia ich dostępności, warunków udzielania i jakości. Potwierdza ten fakt przepis § 2 ust. l i 2 uchwały, który wskazuje, że świadczenia te przejmie A S.A. w K., która to spółka do chwili podjęcia uchwały nie była podmiotem zarejestrowanym w Krajowym Rejestrze Sądowym, a więc w świetle przepisów Kodeksu Spółek Handlowych była podmiotem nie istniejącym i nie posiadającym prawa prowadzenia jakiejkolwiek działalności gospodarczej. Ponadto, jak wynika ze statutu, w tym ze struktury organizacyjnej spółki A S.A. w K., przejmuje ona tylko niektóre z zadań likwidowanego SP ZOZ ZOZ w Kluczborku, pomijając całodobowy oddział chirurgii, bowiem statut spółki przewiduje jedynie świadczenia zdrowotne w trybie jednodniowym wg standardów i warunków realizacji określonych przez NFZ, szpitalny oddział ratunkowy (SOR) oraz znaczną redukcję personelu medycznego: lekarzy, w tym anestezjologów, chirurgów (o 78%) personelu medycznego o blisko 50 % oraz drastycznie ilość łóżek (o 47), co wynika z Księgi Rejestrowej Nr [...] dla SP ZOZ ZOZ w Kluczborku.
W ocenie skarżących uchwała nie wskazuje jaki podmiot przejmie powyższe świadczenia. Tymczasem przepis art. 43 ust. l ustawy o zoz jest przepisem ochronnym, zapewniającym i gwarantującym osobom, korzystającym ze świadczeń zdrowotnych likwidowanej jednostki służby zdrowia, prawo do nieprzerwanego i niepogorszonego w sposób istotny dostępu do tych świadczeń. Chodzi tu przy tym o wszystkich potencjalnych pacjentów, a nie tylko o osoby pozostające w chwili podejmowania uchwały w bezpośrednim leczeniu. Przemawia za tym zwrot "korzystających" mogący odnosić się zarówno do osób, którzy w przeszłości jak i na przyszłość mieli prawo do skutecznego ubiegania się o świadczenia medyczne w tej jednostce. Za taką interpretacją przemawia również wykładnia funkcjonalna (celowościowa), gdyż konstytucyjnie zagwarantowane obywatelskie prawo do ochrony zdrowia i równego dostępu do świadczeń (art. 68 ust. l i 2 Konstytucji RP) znalazło swe odzwierciedlenie w szeregu ustaw tworzących cały system publicznej ochrony zdrowia. Do nich zaliczyć należy także ustawę o zoz oraz ustawę o NFZ, jako akty prawne zawierające gwarancję dostępności usług medycznych w ramach publicznych jednostek służby zdrowia. Likwidacja publicznej jednostki służby zdrowia nie powinna dotykać osób korzystających ze świadczeń na skutek pozbawienia ich tych świadczeń, czy też ograniczenia dostępności do nich, ponieważ narusza, to konstytucyjne prawo do ochrony zdrowia, przeto pełny zakres świadczonych do tej pory usług powinien być zapewniony przez inne, wyraźnie wskazane jednostki publicznej służby zdrowia. Zakres ten wynika wprost ze statutu danej jednostki i w związku z tym, wynikający z art. 43 ust. l ustawy o zoz wymóg zapewnienia dostępności świadczeń, musi obejmować wszystkie świadczenia, wyszczególnione rodzajowo, które wymienione są w statucie zakładu opieki zdrowotnej. Uchwała w przedmiocie likwidacji zespołu opieki zdrowotnej, powinna uwzględniać, wszystkie statutowe rodzaje usług medycznych obejmujących ten zespół i nie może pomijać tych usług, które przejściowo, z różnych względów, nie są w dacie likwidacji świadczone, nie może też odsyłać do podmiotów, które jeszcze nie działają.