Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Elżbieta Kaznowska, Sędziowie Sędzia NSA Bonifacy Bronkowski (spr.),, Sędzia NSA Łucja Franiczek, , po rozpoznaniu w trybie uproszczonym na posiedzeniu niejawnym w dniu 18 lipca 2018 r. sprawy ze skargi J. F. na przewlekłe prowadzenie przez Starostę [...] postępowania w przedmiocie odszkodowania za nieruchomość zajętą pod drogę publiczną 1. stwierdza, że Starosta [...] dopuścił się przewlekłego prowadzenia postępowania, które miało miejsce z rażącym naruszeniem prawa; 2. zasądza od Starosty [...] na rzecz skarżącej kwotę 100 (sto) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.
W skardze do sądu administracyjnego z dnia 21 lutego 2018 r. J. F. wniosła stwierdzenie przewlekłości postępowania prowadzonego z jej wniosku z 25 kwietnia 2000 r. Jednocześnie pismem tym wniosła również skargę na wydaną w tym postępowaniu w drugiej instancji decyzję Wojewody Śląskiego z dnia [...] r., która została wyłączona do odrębnego postępowania pod sygn. akt II SA/Gl 235/18, i którą WSA w Gliwicach uwzględnił wyrokiem z dnia 4 lipca 2018 r.
W piśmie z dnia 4 kwietnia 2018 r. J. F. precyzując skargę na przewlekłość podała, że dotyczy ona postępowania prowadzonego przez organ pierwszej instancji tj. przez Starostę [...] (dalej też jako Starosta). Organ ten postępowanie z jej wniosku o odszkodowanie prowadził bowiem przez 17 lat. Gdyby wydał decyzję w terminie wynikającym z przepisów, to złożyłaby ponowny wniosek o odszkodowanie w przewidzianym terminie. Mając pełną świadomość, że jej wniosek został złożony przedwcześnie, Starosta przez 17 lat prowadził postępowanie, w którym wzywał ją do podejmowania czynności oraz wystąpił o zajęcie stanowiska do Wojewody. Podtrzymywał tym samym jej przekonanie, że wniosek został złożony prawidłowo. Jeżeli uważał, że wniosek został złożony nieprawidłowo, którą to wiedzą dysponował od początku, to nie powinien zwlekać przez 17 lat z umorzeniem postępowania. Prowadząc postępowanie przez 17 lat Starosta dopuścił się rażącego naruszenia art. 8 i 9 Kpa wprowadzając ją w błąd.
W odpowiedzi na skargę Starosta [...] przedstawił przebieg objętego skargą na przewlekłość postępowania z chronologią podejmowanych w jego toku czynności. W odniesieniu do rażącego naruszenia treści art. 8 i 9 Kpa podniósł, że o podejmowanych czynnościach skarżąca była informowana zarówno ustnie jak i pisemnie. Stwierdził, że w dniu [...] zakończył przedmiotowe postępowanie przez wydanie decyzji o jego umorzeniu jako bezprzedmiotowego. Nadto podał, że w dniu 2 października 2017 r. J. F. wniosła ponaglenie na prowadzenie sprawy w przedmiocie przyznania odszkodowania.
Wobec wcześniejszego wniesienia ponaglenia skargę na przewlekłość należało uznać za wniesioną w terminie, a to w związku z treścią art. 53 § 2b ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, zwanej dalej p.p.s.a.).
Rozpoznając skargę na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym zgodnie z treścią art. 119 pkt 4 i art. 120 ustawy p.p.s.a. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach zważył, co następuje:
Skarga na przewlekłość zasługuje na uwzględnienie.
W pierwszej kolejności należy stwierdzić, że wydanie przez organ decyzji przed wniesieniem skargi (jak w niniejszej sprawie) nie stanowi przeszkody dla jej merytorycznego rozpoznania w zakresie rozstrzygnięcia czy nastąpiła przewlekłość w prowadzeniu postępowania administracyjnego oraz czy miała ona miejsce z rażącym naruszeniem prawa.
Jak wskazał NSA m.in. w wyroku z dnia 5 lipca 2012 r., sygn. akt II OSK 1031/12 poprzez pojęcie przewlekłego prowadzenia postępowania należy rozumieć sytuację prowadzenia postępowania w sposób nieefektywny poprzez podejmowanie czynności w dużych odstępach czasu bądź wykonywanie czynności pozornych, powodujących, że formalnie organ nie jest bezczynny. Chodzi zatem o opieszałe, niesprawne i nieskuteczne działanie organu, w sytuacji gdy sprawa mogła i powinna być załatwiona w terminie krótszym. Przewlekłe prowadzenie sprawy przez organ może być spowodowane różnymi okolicznościami, w tym także w sytuacji prowadzenia czynności (w tym dowodowych) pozbawionych dla końcowego załatwienia sprawy znaczenia. Przewlekłość może też wynikać z nieporadności organu, kiedy z naruszeniem art. 12 § 1 Kpa podejmuje czynności i środki dowodowe nieadekwatne dla wyjaśnienia istotnych okoliczności sprawy.