Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: , , , Przewodniczący Sędzia NSA Bonifacy Bronkowski (spr.), Sędziowie Asesor WSA Tomasz Dziuk, Sędzia NSA Łucja Franiczek, po rozpoznaniu w trybie uproszczonym na posiedzeniu niejawnym w dniu 21 listopada 2019r. sprawy ze skargi K. B. i A. B., A. B., K. B. na bezczynność Prezydenta Miasta P. w przedmiocie odszkodowania za nieruchomość zajętą pod drogę publiczną 1) zobowiązuje Prezydenta Miasta P. do wydania aktu rozstrzygającego wniosek skarżących z dnia [...] w części dotyczącej nieruchomości zajętej pod ulicę [...] w P. w terminie 2 miesięcy; 2) stwierdza, że bezczynność organu miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa; 3) przyznaje od organu na rzecz skarżących sumy pieniężne w kwotach: na rzecz K. B. 2000 (dwa tysiące) złotych oraz na rzecz A. B., A.B. i K. B. syna K. B. po 500 (pięćset ) złotych; 4) w pozostałym zakresie skargę oddala; 5) zasądza od Prezydenta Miasta P. na rzecz skarżących solidarnie kwotę 597 (pięćset dziewięćdziesiąt siedem ) złotych tytułem zwrotu kosztów postepowania.
W skardze z dnia 14 sierpnia 2019 r. do sądu administracyjnego na bezczynność Prezydenta Miasta P. (dalej jako Prezydent) w sprawie ustalenia i wypłaty odszkodowania za nieruchomość zajętą w części pod gminną drogę publiczną ul. [...] w P., reprezentowani przez radcę prawnego: K. B., A.B., A. B. i K. B. syn K. (dalej jako skarżący) wnieśli o zobowiązanie tego Prezydenta do skierowania w terminie 14 dni od otrzymania odpisu wyroku w niniejszej sprawie, wniosku do Wojewody [...] (dalej jako Wojewoda) o rozstrzygnięcie zagadnienia wstępnego w postaci stwierdzenia w drodze decyzji nabycia z mocy prawa z dniem 1 stycznia 1999 r. przez Gminę P., własności gruntu zajętego pod ul. [...] w P. oraz o zasądzenie od Prezydenta na rzecz skarżących, w oparciu o art. 149 § 2 w zw. z art. 154 § 6 ustawy p.p.s.a., sumy pieniężnej w wysokości 20.019,40 zł. Nadto wnieśli o zasądzenie na ich rzecz zwrotu kosztów postępowania sądowego.
W uzasadnieniu skargi podnieśli, że wniosek w sprawie ustalenia i wypłaty przedmiotowego odszkodowania został złożony 30 sierpnia 2005 r. Na skutek tego wniosku Prezydent prowadzi od 28 września 2005 r. postępowanie o sygn. akt [...]. Od tego czasu przez okres prawie 14 lat organ ten, oprócz zawiadomienia o wszczęciu postępowania, nie poczynił żadnych właściwych czynności zmierzających do jego zakończenia. Z bliżej nieokreślonego i niezrozumiałego dla skarżących powodu organ nie złożył nawet do Wojewody wniosku o stwierdzenie przejścia własności zajętej pod ul. [...] części nieruchomości skarżących, której własność przeszła z dniem 1 stycznia 1999 r. na rzecz właściciela drogi. Bezczynność w tej sprawie, do której doszło z rażącym naruszeniem prawa, została stwierdzona w wydanym, w następstwie wniesionego przez skarżących ponaglenia, postanowieniem Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia [...]r. (doręczonym 13 sierpnia 2019 r.), w którym SKO wyznaczyło też Prezydentowi dodatkowy jednomiesięczny termin do załatwienia sprawy. Stwierdzono, że skarżący od ponad 20 lat są pozbawieni prawa własności bez należnego im odszkodowania. Przyznane na ich rzecz odszkodowanie, w żądanej kwocie, pozwoli przy tym chociaż na częściowe zadośćuczynienie krzywdzie jaka została wyrządzona skarżącym, zwłaszcza, że należy przypuszczać, iż dalsze rozpoznanie sprawy może potrwać jeszcze kilka lat. Nadto stanowić będzie odpowiednią "represję" nałożoną na organ mającą doprowadzić do działania w sprawie bez bezczynności.
W odpowiedzi na skargę reprezentowany przez r.pr. Prezydent wniósł o jej oddalenie w całości.
W uzasadnieniu organ stwierdził, że w związku ze złożonym wnioskiem o ustalenie i wypłatę odszkodowania zawiadomieniami z dnia 28 września 2005 r. nr [...]oraz nr [...] zostało w tym przedmiocie wszczęte postępowanie w sprawie wypłaty odszkodowań zajętych częściowo pod drogę publiczną ul. [...] oraz pod drogę publiczną ul. [...] działek wnioskodawców. W czasie oględzin w dniu 14 grudnia 2005 r. ustalono, że pod drogę gminną ul. [...] nastąpiło częściowe zajęcie działek nr 1, nr 2 i nr 3, a pod powiatową drogę publiczną ul. [...] częściowe zajęcie działek nr 1, nr 3 i nr 4. W związku z potrzebą geodezyjnego wydzielenia części zajętych pod drogę publiczną działek wystąpiła konieczność rozgraniczenia działek wnioskodawców oraz sąsiedniej działki nr 5 zajętej pod ul. [...] oraz działek nr 6 i nr 7 zajętych pod ul. [...]. Do rozgraniczenia tego doszło decyzją Prezydenta Miasta B. (wyznaczonego jako właściwego postanowieniem Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia [...]r.) z dnia [...]r. co umożliwiło następnie, zdaniem Prezydenta, geodezyjne wydzielenie poszczególnych fragmentów działek nr 1, nr 2 i nr 3 zajętych pod ul. [...]. W konsekwencji organ ten wystąpił do Wojewody [...] pismem z dnia 25 lutego 2008 r. o wydanie odnośnie części działek zajętych pod ul. [...] decyzji stwierdzającej zgodnie z treścią art. 2 ust. 3 ustawy z dnia 13 października 1998 r. - Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną (Dz. U. nr 133, poz. 81 ze zm., zwanej dalej ustawą lub ustawą z 13 października 1998 r.) przejście prawa własności na rzecz Gminy P. Decyzja taka została wydana przez Wojewodę dnia [...]r. Dalej Prezydent wskazał, że ponieważ objęta jedną księgą wieczystą nieruchomość wnioskodawców położona jest u zbiegu dwóch dróg odmiennych kategorii (powiatowej ul. [...] i gminnej ul. [...]), to procedura uregulowania stanu prawnego nieruchomości mogła przebiegać jedynie dwuetapowo - w pierwszym etapie została geodezyjnie wyodrębniona nieruchomość zajęta w części pod pas drogowy, gminnej drogi publicznej ul. [...]. Na tę okoliczność sporządzona została mapa z projektem podziału oraz inne niezbędne dokumenty, które wraz z pismem z dnia 25 lutego 2008 r. zostały przesłane do Wojewody [...] celem wydania deklaratoryjnej decyzji stwierdzającej nabycie z dniem 1 stycznia 1999 r. przez Gminę P. własności części działek zajętych pod gminną drogę publiczną ul. [...]. Drugi etap mógł rozpocząć się z chwilą zakończenia pierwszego etapu z uwagi na to, że deklaratoryjna decyzja Wojewody jednocześnie jest decyzją podziału geodezyjnego terenu, która po uzyskaniu klauzuli ostateczności podlega ujawnieniu w księdze wieczystej nieruchomości oraz ewidencji gruntów i budynków. Wtedy też można rozpocząć kolejny podział geodezyjny i prawny nieruchomości.