Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Andrzej Irla (spr.) Sędzia WSA Tadeusz Kiełkowski Sędzia WSA Magda Froncisz po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 12 września 2019 r. sprawy ze skargi K. S. na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania przez [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w [...] w przedmiocie rozpoznania odwołania 1. umarza postępowanie sądowe w zakresie zobowiązania [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w [...] do wydania aktu lub dokonania czynności; 2. stwierdza, że [...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w [...] dopuścił się bezczynności i przewlekłego prowadzenia postępowania; 3. stwierdza, że bezczynność i przewlekłe prowadzenie postępowania przez [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w [...] miały miejsce z rażącym naruszeniem prawa; 4. oddala skargę w pozostałym zakresie; 5. zasądza od [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w [...] na rzecz skarżącego K. S. kwotę 597 zł (pięćset dziewięćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
K.S. pismem z dnia 5.03.2019 r. wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie skargę na bezczynność i przewlekłe prowadzenie postępowania przez [.....] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Krakowie (dalej MWINB). Zarzucana bezczynność miała polegać na braku rozpoznania przez wskazany organ administracji odwołania od decyzji Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w W. (dalej PINB) z dnia 28.02.2018 r. orzekającej o rozbiórce obiektu wybudowanego samowolnie na działce nr [....] w miejscowości N. gm. G. Odwołanie to organ I instancji przekazał MWINB w dniu 3.04.2018 r. Z kolei w dniu 25.09.2018 r. skarżący złożył zażalenie do Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego żądając zobowiązania organu nadzoru budowlanego stopnia wojewódzkiego do załatwienia sprawy tj. rozpoznania złożonego odwołania. W piśmie z dnia 4.10.2018 r. MWINB wyznaczył termin wydania w sprawie decyzji, określając ten termin do dnia 31.12.2018 r. W ocenie skarżącego, brak rozpoznania odwołania przez prawie rok świadczy o rażącym naruszeniu prawa, i w okolicznościach sprawy oznacza zarówno bezczynność, jak i przewlekłość postępowania. W tych okolicznościach - wg skarżącego - zasadny jest wniosek o zobowiązanie organu administracji do załatwienia sprawy, stwierdzenia że bezczynność i przewlekłość postępowania miały miejsce z rażącym naruszeniem prawa, a także konieczne jest wymierzenie organowi grzywny. Skarżący domagał się nadto, przyznania sumy pieniężnej w wysokości 3 tys. zł.
Złożona przez MWINB odpowiedź na skargę zawierała żądanie oddalenia zawartego w skardze wniosku o nałożenie organowi administracji grzywny. Organ odwoławczy domagał się także oddalenia wniosku o przyznanie skarżącemu sumy pieniężnej. Wyjaśnił przy tym, że w dniu 14.03.2019 r. wydana została przez MWINB decyzja kończąca postępowanie odwoławcze. Decyzją tą uchylona została decyzja PINB z dnia 28.02.2018 r. o nakazie rozbiórki. Wskazał także organ odwoławczy, że opóźnienie w rozpatrzeniu odwołania wynikało z dużej ilości postępowań prowadzonych przez ten organ oraz z występujących braków kadrowych.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zważył, co następuje:
Na wstępie należy wskazać, iż z bezczynnością organu administracji publicznej mamy do czynienia wówczas, gdy w prawnie ustalonym terminie organ ten nie podjął żadnych czynności w sprawie lub wprawdzie prowadził postępowanie, ale - mimo istnienia ustawowego obowiązku - nie zakończył tego postępowania wydaniem w terminie decyzji, postanowienia lub też innego aktu, lub też nie podjął stosownej czynności. Dla zasadności skargi na bezczynność nie ma znaczenia okoliczność, z jakich powodów określony akt nie został podjęty lub czynność dokonana, a w szczególności, czy bezczynność została spowodowana zawinioną albo też niezawinioną opieszałością organu administracji. Natomiast, jako przewlekłe prowadzenie postępowania uznać należy sytuację, w której postępowanie administracyjne prowadzone jest w sposób nieefektywny. Chodzi tu o wykonywanie przez organ administracji czynności w dużym odstępie czasu, bądź czynności pozornych, mających sprawić wrażenie, że formalnie organ administracji nie jest bezczynny. Podejmowane przez organ w toku postępowania czynności cechują się opieszałością, nie znajdującą usprawiedliwienia w ich złożoności czy charakterze. Należy zauważyć, że stosownie do art. 12 ust. 1 kpa organy administracji publicznej powinny działać w sprawie wnikliwie i szybko, posługując się możliwie najprostszymi środkami prowadzącymi do jej załatwienia. W myśl art. 35 § 1 - § 3 K.p.a. organy administracji publicznej obowiązane są załatwiać sprawy bez zbędnej zwłoki. Niezwłocznie powinny być załatwiane sprawy, które mogą być rozpatrzone w oparciu o dowody przedstawione przez stronę łącznie z żądaniem wszczęcia postępowania lub w oparciu o fakty i dowody powszechnie znane albo znane z urzędu organowi, przed którym toczy się postępowanie, bądź możliwe do ustalenia na podstawie danych, którymi rozporządza ten organ. Załatwienie sprawy wymagającej postępowania wyjaśniającego powinno nastąpić nie później niż w ciągu miesiąca, a sprawy szczególnie skomplikowanej - nie później niż w ciągu dwóch miesięcy od dnia wszczęcia postępowania, zaś w postępowaniu odwoławczym - w ciągu miesiąca od dnia otrzymania odwołania. O każdym przypadku niezałatwienia sprawy w terminie określonym w art. 35 K.p.a. lub w przepisach szczególnych, organ administracji publicznej jest obowiązany zawiadomić strony, podając przyczyny zwłoki i wskazując nowy termin załatwienia sprawy (art. 36 § 1 K.p.a.). Ten sam obowiązek ciąży na organie administracji publicznej również w przypadku zwłoki w załatwieniu sprawy z przyczyn niezależnych od organu (art. 36 § 2 K.p.a.).