Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Marzena Iwankiewicz (spr.), Sędziowie Sędzia WSA Barbara Gebel,, Sędzia WSA Maria Mysiak, Protokolant starszy sekretarz sądowy Katarzyna Skrzetuska-Gajos, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 19 lutego 2015 r. sprawy ze skargi M. C., E. C., J. I., T. I., M. C., M. C., S. S. oraz M. P.- R. na bezczynność Prezydenta Miasta w przedmiocie przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności I. stwierdza przewlekłe prowadzenie postępowania, II. stwierdza, że przewlekłe prowadzenie postępowania miało miejsce z rażącym naruszeniem prawa, III. wymierza Prezydentowi Miasta grzywnę w kwocie [...] złotych, IV. zasądza od Prezydenta Miasta na rzecz skarżących M. C., E. C., J. I., T. I., M. C., M. C., S. S. oraz M. P.- R. solidarnie kwotę [...] złotych oraz na rzecz E. C., J. I., T. I., M. C. , M. C., S. S. oraz M. P.- R. solidarnie kwotę [...] złotych i na rzecz M. C. kwotę [...] złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.
W dniu 8 października 2014 r. M.C. oraz E.C., M.C., M.C., T.U., M.R., S.S., J.J. - reprezentowani przez radcę prawnego M.N. (skarżącego) - wnieśli do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego skargę na przewlekłe prowadzenie postępowania przez Prezydenta Miasta w sprawie przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości położonej w S. przy ulicy [...] w obrębie ewidencyjnym [...], działki nr [...] i [...] oraz wnieśli o stwierdzenie, że przedmiotowe postępowanie prowadzone było przewlekle i prowadzone z rażącym naruszeniem prawa oraz o wymierzenie Prezydentowi Miasta S. grzywny na podstawie art. 149 § 2 P.p.s.a.
Skarżący podali, że w dniu 27 lipca 2012 r. na podstawie art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości (Dz.U. 2005 nr 175, poz. 1459) złożyli do Prezydenta Miasta S. wniosek o przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności ww. nieruchomości. Prezydent postanowieniem z dnia 25 sierpnia 2012 r. wyznaczył dodatkowy termin załatwienia sprawy na wrzesień 2013 r. Konieczność wyznaczenia rocznego terminu załatwienia sprawy uzasadnił dużą ilością wniosków w tym przedmiocie. Po upływie terminu, w dniu 4 października 2013 r., Prezydent poinformował o konieczności kolejnego wydłużenia terminu załatwienia sprawy do końca 2014 r. W związku z tym, wnioskodawcy w dniu 25 października 2013 r. wnieśli do Samorządowego Kolegium Odwoławczego zażalenie na przewlekłe prowadzenie postępowania. Postanowieniem z dnia 12 grudnia 2013 r. SKO uznało zażalenie za uzasadnione i wyznaczyło Prezydentowi dodatkowy termin na załatwienie sprawy do 31 stycznia 2014 r. W dniu 18 grudnia 2013 r. Prezydent wydał decyzję, w której odmówił dokonania przekształcenia. Decyzją z dnia 16 kwietnia 2014 r., na skutek odwołania, SKO uchyliło zaskarżoną decyzję w całości i przekazało sprawę do ponownego rozpoznania - z uwagi na konieczność przeprowadzenia dodatkowego postępowania dowodowego związanego z wnioskiem o udzielenie bonifikaty na podstawie uchwały Rady Miasta S. Następnie pismem z dnia 13 czerwca 2014 r. Prezydent poinformował wnioskodawców, że w związku z koniecznością uzupełnienia dokumentacji niezbędnej do rozstrzygnięcia sprawy, zostanie ona załatwiona do końca lipca 2014 r. Zdaniem Prezydenta, dla załatwienia sprawy koniecznym było złożenie stosownego wniosku przez następcę prawnego J.I. oraz ujawnienie w księdze wieczystej aktualnego nazwiska M.R. Skarżący wskazali, że w dniu 26 sierpnia 2014 r. wnieśli zażalenie do SKO na bezczynność organu oraz przewlekłe prowadzenie postępowania. Postanowieniem z dnia 26 września 2014 r. SKO ponownie uznało zażalenie za uzasadnione. Decyzją z dnia 22 września 2014 r. organ I instancji odmówił przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości. Od decyzji tej zostało wniesione odwołanie.
Zdaniem skarżących, organ administracji wielokrotnie bezpodstawnie odraczał termin załatwienia tej sprawy. Kolejne odroczenie załatwienia sprawy na koniec lipca 2014 r. celem uzupełnienia dokumentacji było zupełnie bezprzedmiotowe dla rozstrzygnięcia sprawy. Fakt następstwa prawnego po złożeniu wniosku nie tamował w żaden sposób postępowania, bowiem następca prawny z mocy prawa wstąpił w całą sytuację procesową poprzedników prawnych. Po drugie ujawnienie w księdze wieczystej aktualnego nazwiska M.R. nie było konieczne z punktu widzenia tego postępowania. Pismami z dnia 7 lipca 2014 r. oraz z dnia 25 lipca 2014 r. kierowanymi do organu I instancji wyjaśnili powyższe kwestie, jednocześnie J.I. poparł wniosek o przekształcenie. Skarżący podkreślili, że pomimo wykonania żądania Prezydenta, wskazany przez organ termin nie tylko nie został dochowany, ale przez niemal kolejne dwa miesiące sprawa nie została załatwiona. W ciągu przeszło dwóch lat Prezydent nie podjął żadnych czynności dowodowych, które doprowadzić miały do zakończenia postępowania. Całość czynności podejmowanych przez Prezydenta w niniejszym postępowaniu od dnia jego wszczęcia zdaniem skarżących doskonale obrazuje stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie w wyroku z dnia 13 sierpnia 2013 r., sygn. akt II OSK 549/13. W trakcie postępowania organ I instancji wielokrotnie, bezzasadnie odraczał termin załatwienia sprawy, wyznaczając przy tym nader odległe, inne niż określone przepisami K.p.a. terminy. Co więcej, organ wyznaczanych przez siebie terminów nie dotrzymywał, co skutkowało ponownym uwzględnieniem przez SKO zażalenia w owym przedmiocie. W rezultacie postępowanie prowadzone było w sposób przewlekły. Skarżący wskazali nadto, że zawiadomieniem z dnia 29 sierpnia 2014 r. (tj. trzy dni po wniesieniu zażalenia na przewlekłość) zostali poinformowani o możliwości wypowiedzenia się co do dowodów w sprawie. W dniu doręczenia ww. pisma ich pełnomocnik uzyskał informację, iż zapoznanie się z przedmiotową dokumentacją jest niemożliwe z uwagi na przekazanie akt do SKO. Odpowiedzialność więc za wywołane tym wydłużenie postępowania spoczywa wyłącznie na organie administracji. W ocenie skarżących, powyższe zdarzenia dobitnie wskazują na niekompetencję i nieudolność organu w prowadzeniu przedmiotowego postępowania, a co za tym idzie nie mogą być traktowane jako argumenty za łagodniejszą oceną podejmowanych przez Prezydenta działań. Na skutek takiego postępowania organu wnioskodawcy zmuszeni byli do ponoszenia opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego, które inaczej zostałyby im zwrócone w proporcjonalnej ilości lub nie byłyby uiszczane.