Sprawa ze skargi na decyzję Krajowej Komisji Uwłaszczeniowej (...) w przedmiocie nabycia przez gminę i miasto (...) własności nieruchomości (...) na skutek rewizji nadzwyczajnej Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego (...) od wyroku NSA w Warszawie I SA 9/92 i I SA 10/92~ uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje NSA w Warszawie do ponownego rozpoznania.
Tezy

1. Artykuł 48 ustawy z dnia 25 września 1981 r. o przedsiębiorstwach państwowych /Dz.U. 1991 nr 18 poz. 80 ze zm./ nie ogranicza uprawnień decyzyjnych wojewody, będącego organem założycielskim w stosunku do przedsiębiorstw państwowych, do orzekania o nabyciu z mocy prawa lub przekazania mienia ogólnonarodowego /państwowego/ właściwym podmiotom.

2. Korzystanie z jezior podlegających przepisom prawa wodnego wykraczające poza zakres korzystania powszechnego lub zwykłego, w tym także tzw. gospodarcze korzystanie z tych jezior, nie należy do ustawowych zadań własnych gmin, a zatem jeziora te nie mogą być im przekazane na własność na podstawie art. 5 ust. 4 ustawy z dnia 10 maja 1990 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych /Dz.U. nr 32 poz. 191 ze zm./.

Sentencja

Sąd Najwyższy po rozpoznaniu sprawy ze skargi Państwowego Gospodarstwa Rybackiego (...) na decyzję Krajowej Komisji Uwłaszczeniowej (...) w przedmiocie nabycia przez gminę i miasto (...) własności nieruchomości (...) na skutek rewizji nadzwyczajnej Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego (...) od wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 12 sierpnia 1992 r. I SA 9/92 i I SA 10/92

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje NSA w Warszawie do ponownego rozpoznania.

Uzasadnienie strona 1/6

W roku 1990 i w pierwszej połowie roku 1991 Rady Gminy i Miasta M. oraz K. działając pod presją miejscowego społeczeństwa, a w szczególności tej jego części, która zrzeszona jest w działających na tym terenie kółkach wędkarskich, podjęły starania o przejęcie na własność komunalną sześciu jezior zarządzanych i wykorzystywanych gospodarczo przez przedsiębiorstwo państwowe pod nazwą: Państwowe Gospodarstwo Rybackie O. Przedsiębiorstwo to powołane zostało zarządzeniem nr 286 Ministra Rolnictwa z dnia 31 grudnia 1976 r. m.in. dla prowadzenia na wodach śródlądowych hodowli i wielkotowarowej produkcji rybackiej. Zarządzenie to nie określało ani granic działalności gospodarczej przedsiębiorstwa, ani wszystkich jego składników majątkowych. Z innych dokumentów zawartych w aktach administracyjnych wynika natomiast, że wymienione przedsiębiorstwo rybackie korzystało z jezior na podstawie pozwolenia wodno prawnego wydanego przez Wojewodę w P. w dniu 28 lutego 1984 r. OS.4/21/12/84. W piśmie do Burmistrza Miasta i Gminy K. z dnia 12 października 1990 r. przedsiębiorstwo rybackie przyznało, że pozwolenie wodnoprawne przyznane zostało do końca roku 2000.

Ocena zgodności z prawem starań o przejęcie przez wymienione gminy jezior oraz sposobu dotychczasowego ich wykorzystania pod względem gospodarczym i ekologicznym jest między zainteresowanymi stronami sporna. Zawarte w aktach administracyjnych oświadczenie członków kół wędkarskich zarzucają przedsiębiorstwu nieprzestrzeganie ani wymiarów odławianych ryb, ani okresów ochronnych. Po podjęciu przez Radę Miejsko-Gminną w M. uchwały nr VII/35/90 z dnia 29 października 1990 r. w sprawie przejęcia na własność gminy sześciu jezior, w późniejszym piśmie do Wojewody w P. z dnia 30 stycznia 1991 r. Rada ta bezpośrednio ujawniła, że " (...)chcąc prowadzić działalność gospodarczą i wykonywać podstawowe obowiązki administracyjne szukamy źródeł (...), a jednym z takich źródeł są jeziora (...)". Do pisma załączone zostały plany gospodarcze wykorzystania jezior. Przedsiębiorstwo rybackie zaprzeczało zarzutom nieracjonalnego wykorzystywania jezior.

Wojewoda w P. decyzją z dnia 29 marca 1991 r. stwierdził nabycie przez Miasto i gminę K. nieruchomości wchodzącej w skład jednostki ewidencyjnej miasta K. i obejmującej m.in. obszar tzw. Jeziora Królewskiego, a następnie decyzjami z dnia 2 kwietnia 1991 r. - zawierającymi w zasadzie analogiczne uzasadnienie faktyczne i prawne - stwierdził nabycie przez Gminę i Miasto M. obszarów stanowiących jeziora: Lipińskie I i Lipińskie II, Margonińskie /działki nr 95 i 792/, Zbyszewskie, Żońskie, Próchnowskie. W uzasadnieniu decyzji dotyczących jezior przekazanych Gminie M. podniesiono m.in., że spis inwentaryzacyjny mienia ogólnonarodowego zawarty w kartach inwentaryzacyjnych był wyłożony do publicznego wglądu w siedzibie Zarządu Miasta i Gminy M. Osoby i jednostki gospodarcze działające na terenie gminy nie zgłosiły zastrzeżeń. Uzasadnienie prawne tych decyzji odwołuje się do treści art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym /Dz.U. nr 16 poz. 95 ze zm./ z tym uzupełnieniem, że komunalizacja zwiększa dostęp do jeziora, uporządkuje sprawę ochrony środowiska i zapewnia właściwy nadzór nad gospodarką rybacką. Uzasadnienie decyzji dot. Jeziora Królewskiego powołuje się dodatkowo na ocenę tzw. rabunkowej gospodarki rybackiej na tym jeziorze, wyrażoną w odrębnej uchwale Rady Miasta w Gminie K. i opinię Ministra Ochrony Środowiska i Zasobów Naturalnych.

Strona 1/6