Uruchomieniem jednego lub więcej rodzajów działalności w rozumieniu par. 2 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 18 maja 1990 r. w sprawie zwolnienia od podatków obrotowego i dochodowego podatników osiągających przychody z niektórych rodzajów nowo uruchomionej działalności gospodarczej /Dz.U. nr 3 poz. 203 ze zm./ jest przygotowanie faktyczne i prawne przez podatnika do osiągnięcia pierwszego obrotu w działalności zgłoszonej we wniosku o zwolnienie od podatków obrotowego i dochodowego, o którym mowa w par. 6 ust. 2 tego rozporządzenia. "Dzień rozpoczęcia działalności" jest następstwem uruchomienia działalności.
Naczelny Sąd Administracyjny uznał zasadność skargi Andrzeja K. na decyzję Izby Skarbowej w W. z dnia 17 września 1991 r. w przedmiocie wyłączenia ze zwolnienia od podatków obrotowego i dochodowego z tytułu nowo uruchomionej działalności gospodarczej i na podstawie art. 207 par. 2 pkt 1 i 3 Kpa uchylił zaskarżoną decyzję, a także - zgodnie z art. 208 Kpa - zasądził od Izby Skarbowej w W. kwotę złotych dwadzieścia tysięcy tytułem zwrotu kosztów postępowania na rzecz skarżącego.
Andrzej K. decyzją Urzędu Skarbowego w P. z dnia 29 grudnia 1990 r. nr US I 11/Rej.I1 został zwolniony z podatków obrotowego i dochodowego od przychodów z handlu hurtowego i detalicznego artykułami przemysłowymi i spożywczymi w okresie od 20 grudnia 1990 r. do 19 grudnia 1991 r. Jako podstawę prawną decyzji Urząd powołał rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 18 maja 1990 r. w sprawie zwolnienia od podatków obrotowego i dochodowego podatników osiągających przychody z niektórych rodzajów nowo uruchomionej działalności gospodarczej /Dz.U. nr 35 poz. 203 ze zm./. Początkowa data zwolnienia jest zgodna z datą wymienioną w zaświadczeniu o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej jako data rozpoczęcia działalności oraz z datą zgłoszenia obowiązku podatkowego za 1990 r.
Dnia 28 czerwca 1991 r. Urząd Skarbowy w P. decyzją nr US.11.86/12819/91, wydaną na podstawie par. 7 ust. 3 stosownego rozporządzenia Ministra Finansów, powiadomił podatnika, że traci on od dnia 1 stycznia 1997 r. prawo do zwolnienia od podatków, "ponieważ w 1991 r. uruchomił (...) działalność w zakresie handlu artykułami przemysłowymi, a o utracie warunków do zwolnienia nie powiadomił (...) Urzędu Skarbowego. W związku z powyższym decyzja z dnia 29.12.1990 r. traci moc z dniem 1.01.1991 r.".
W uzasadnieniu stwierdzono: ,,Zgodnie z par. 2 ust. 1 w/w rozporządzenia zwolnienie od podatków przysługiwało podatnikom, którzy uruchomili do 31.12.1990 r. jeden lub więcej rodzajów działalności, na które zgodnie z 1 ust. 1 przysługiwało zwolnienie od podatków, a za dzień rozpoczęcia działalności zgodnie z par. 3 ust. 3 w/w rozporządzenia uważa się dzień, w którym powstał obrót w rozumieniu przepisów o podatku obrotowym. Warunku powyższego Pan nie spełnił, co stwierdzili pracownicy Urzędu Skarbowego w P. podczas kontroli przeprowadzonej 25.06.1991 r., w 1990 r. osiągnął Pan obrót tylko ze sprzedaży artykułów spożywczych, natomiast w 1991 r. osiągnął Pan obrót ze sprzedaży artykułów przemysłowych, co spowodowało utratę prawa do zwolnienia w myśl wyżej cytowanych przepisów".
Od decyzji tej Andrzej K. wniósł odwołanie, zarzucając naruszenie prawa materialnego przez błędną wykładnię 2 ust. 1 cytowanego w decyzjach rozporządzenia i stwierdzając jednocześnie, że w świetle decyzji z dnia 29 grudnia 1990 r. jest oczywiste, iż zwolnienie obejmowało kumulatywnie handel artykułami przemysłowymi i spożywczymi, czego dodatkowym dowodem był roczny okres zwolnienia. Dodał ponadto, że Urząd Skarbowy już w styczniu 1991 r. wiedział na podstawie złożonej księgi przychodów i rozchodów, że w 1990 r. osiągnął obrót jedynie w handlu artykułami spożywczymi. Mimo to nie zajął żadnego stanowiska /na przykład nie zwiększył okresu zwolnienia do 2 lat/. co - jego zdaniem - byłoby logicznym następstwem zapisu zawartego w 3 ust. 1 pkt 2 tego rozporządzenia.
Izba Skarbowa w W. decyzją z dnia 1.7 września 1991 r. nr IS-PGo-32 54-45/91 utrzymała w mocy decyzję Urzędu Skarbowego w P., stwierdzając, że do dnia 31 grudnia 1990 r. podatnik uruchomił działalność tylko w zakresie sprzedaży artykułów spożywczych, gdy tymczasem dla zachowania prawa do przyznanego zwolnienia należało do tego terminu osiągnąć obrót w rodzaju działalności, która byłaby kontynuowana przez cały okres objęty zwolnieniem, a więc w handlu artykułami przemysłowymi. Zdaniem Izby Skarbowej, bez wpływu na prawo do zwolnienia pozostaje zgłoszenie we wniosku o zwolnienie działalności w zakresie handlu artykułami przemysłowymi, gdyż w 1990 r. nie została ona uruchomiona.