Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Marzanna Sałuda, Sędziowie Sędzia WSA Magdalena Jankiewicz, Sędzia WSA Iwona Wiesner (spr.), Protokolant Specjalista Agnieszka Górecka, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 2 lipca 2019 r. sprawy ze skargi Gminy Krzanowice na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Śląskiego z dnia 14 grudnia 2018 r. nr NPII.4131.1.650.2018 w przedmiocie obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej oddala skargę.
Rozstrzygnięciem nadzorczym z 14 grudnia 2018 r. Wojewoda Śląski stwierdził nieważność uchwały Rady Miejskiej w Krzanowicach z 8 listopada 2018 r. nr XLV/273/2018 w sprawie obywatelskich inicjatyw uchwałodawczych jako sprzecznej z art. 41a ust. 3 i 5 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2018r., poz. 994 ze zm.).
W uzasadnieniu organ wyjaśnił, że na sesji 8 listopada 2018r. Rada Miejska w Krzanowicach podjęła uchwałę nr XLV/273/2018 na podstawie art. 41a, art. 40 ust. 2 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym. Uchwałę doręczono organowi nadzoru 14 listopada 2018r.
Dokonując analizy uchwały organ nadzoru stwierdził, że została ona wydana z naruszeniem art. 41a ust. 5 ustawy, gdyż w § 10 uchwały stwierdzono, że po wniesieniu projektu uchwały lub wniosku określonego w § 2 wraz z wykazem mieszkańców popierających inicjatywę Przewodniczący przekazuje go Burmistrzowi w celu sprawdzenia pod względem formalnym. Zapis ten w ocenie organu nadzoru nie wypełnia delegacji ustawowej z art. 41a ust. 5 ustawy, gdyż nie określa wymogów formalnych jakim muszą odpowiadać składane projekty takimi jak chociażby tytuł uchwały, podstawa prawna wydania regulacji, termin wejścia w życie. Powyższe stanowi rażące naruszenie prawa, gdyż organ gminy podejmujący uchwałę w przedmiocie wykonania obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej nie może pominąć żadnego z elementów wskazanych w przepisie, w sposób kompleksowy, precyzyjnie i konkretnie.
Nadto zgodnie z art. 41a ust. 3 ustawy o samorządzie gminnym projekt uchwały w ramach obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej staje się przedmiotem obrad rady gminy. Za sprzeczne z prawem, wykraczające poza zakres delegacji ustawowej należało uznać, w ocenie organu nadzoru, regulację § 2 uchwały w zakresie, w jakim przewiduje, że obywatelska inicjatywa uchwałodawcza może polegać na " zgłoszeniu wniosku o zmianę treści uchwały lub zgłoszeniu wniosku o przygotowanie projektu uchwały. Wniosek ten powinien określić główne tezy uchwały i uzasadnienie" oraz § 11 ust. 2 uchwały, z którego wynika, że to Burmistrz przygotowuje projekt uchwały spełniający tezy wniosku, a zatem to projekt Burmistrza staje się przedmiotem obrad Rady Gminy. W ocenie organu nadzoru ustawodawca wymaga wniesienia przez grupę mieszkańców gotowego projektu uchwały. W ramach obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej to członkowie wspólnot samorządowych mają prawo opracowania i złożenia projektu uchwały, który z mocy prawa, po spełnieniu warunków formalnych, winien zostać poddany głosowaniu na posiedzeniu organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego.
Regulacja § 3 uchwały jest zbędna gdyż kwestie te uregulowano w art. 41a ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym.
Organ nadzoru uznał wskazane powyżej naruszenia za stojące w wyraźniej sprzeczności z określonym przepisem prawa, sprzeczność ta jest oczywista i bezpośrednia, wynika z porównania treści zakwestionowanej regulacji.
Gmina Krzanowice pismem z 14 stycznia 2019r. wniosła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego na powyższe rozstrzygnięcie nadzorcze w trybie art. 98 ust. 1 i 3 ustawy o samorządzie gminny domagając się jego uchylenia.