Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Iwona Wiesner, Sędziowie Sędzia WSA Barbara Brandys-Kmiecik (spr.), Sędzia WSA Magdalena Jankiewicz, Protokolant Sekretarz sądowy Małgorzata Wasik, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 października 2020 r. sprawy ze skargi Gminy P. na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Śląskiego z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności uchwały nr [...] Rady Gminy P. z dnia [...] r. 1. uchyla zaskarżone rozstrzygnięcie nadzorcze; 2. zasądza od Wojewody Śląskiego na rzecz strony skarżącej kwotę 480 zł (słownie: czterysta osiemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Rozstrzygnięciem nadzorczym z [...] r. nr [...] Wojewoda Śląski stwierdził nieważność uchwały Rady Gminy P. z [...] r. nr [...]. Uchwale tej zarzucił naruszenie art. 14 ust. 1 oraz art. 11b ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. w Dz.U z 2020 r., poz. 713) w zw. z art. 61 Konstytucji RP oraz art. 15zzx ust. 1 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywoływanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. z 2020 r., poz. 374 ze zm.).
Zdaniem Wojewody, podjęcie w trybie zdalnym i przegłosowanie korespondencyjne uchwały Rady Gminy P. nastąpiło z naruszeniem zasady jawności podejmowania uchwał przez organ stanowiący gminy. Z nagrania XVII sesji Rady Gminy P. wynika, że w sali obrad Urzędu Gminy P. obecny był jej Przewodniczący w asyście dwóch, a później trzech osób spoza składu radnych. W nagraniu tym nie zarejestrowano obrazu obradujących radnych, ich dyskusji nad projektem uchwały ani głosowania nad nim. Jawnością objęte były tylko czynności techniczne Przewodniczącego, to jest podanie wyniku głosowania i odczytanie głosów poszczególnych radnych. Mieszkańcy Gminy nie mogli obserwować procesu obradowania i głosowania. Ponadto, omawiając poszczególny punkt obrad Przewodniczący ograniczył się wyłącznie do odczytania tytułu projektu uchwały, poinformowania o stanowisku właściwej komisji, imiennym głosowaniu radnych, po czym stwierdził podjęcie uchwały.
Tymczasem zasada jawności obejmuje prawo obywateli do uzyskania informacji, wstępu na sesje rady gminy i posiedzenia jej komisji, a także dostęp do dokumentów związanych z wykonywaniem zadań publicznych, w tym protokołów posiedzeń organów gminy. Dotyczy to także dostępu obywateli do informacji o tym, jak głosowali poszczególni radni. Z nagrania nie wynika, kiedy projekt uchwały został poddany głosowaniu, nie wynika, by radni mieli możliwość równoczesnej dyskusji nad nim, jak to powinno odbyć się w organie kolegialnym. W tym stanie nie sposób ustalić chwili głosowania przez radnych. Formalnie Przewodniczący nie poddał pod głosowanie projektu uchwały. Zarządził jednie przerwę, podczas której wyznaczony pracownik odebrał od radnych karty głosowania i ... jest wysoce prawdopodobne, że oddanie przez nich głosów nastąpiło w przerwie zarządzonej przez Przewodniczącego Rady, a tym samym poza XVII posiedzeniem Rady Gminy. W takiej sytuacji nie można stwierdzić, czy została zachowania minimalna liczba radnych zapewniająca ważność podjętej uchwały. Stwierdzona przez Przewodniczącego prawomocność uchwały nie miała miejsca przed przystąpieniem do głosowania, a w momencie oddania głosów.
Dalej Wojewoda odniósł się do przepisu art. 15zzx ust. 1 ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywoływanych nimi sytuacji kryzysowych i stwierdził, że przepis ten pozwala na zdalne obradowanie i podejmowanie rozstrzygnięć przez organy gminy, ale to nie oznacza, że sesja zwołana w tym trybie może naruszać ogólną zasadę jawności z art. 14 ust. 1 oraz art. 11b o samorządzie gminnym. Zdaniem Wojewody, nie ma w obowiązującym stanie prawnym przepisu prawa, który pozwalałby gminie na ograniczenie zasady jawności.