Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Maria Zawadzka (spr.) Sędzia WSA Barbara Pasternak Sędzia WSA Janusz Kasprzycki po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 16 października 2019 r. sprawy ze skargi W. L. na bezczynność Prezydenta Miasta w przedmiocie wpisu stowarzyszenia do rejestru stowarzyszeń zwykłych skargę oddala
Prezydent Miasta jako organ nadzorujący na podstawie art. 8 ust. 5 pkt 2 ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach (Dz.U.2019.713) otrzymał w dniu 28 maja 2019 r. (data wpływu do Urzędu Miasta) wniosek W. L. (dalej jako skarżący) o wpis do ewidencji stowarzyszenia zwykłego "A" (zwanego dalej stowarzyszeniem). Do wniosku został załączony regulamin stowarzyszenia oraz lista założycieli stowarzyszenia. We wniosku został również wskazany skarżący, jako przedstawiciel stowarzyszenia oraz adres siedziby. Po analizie złożonych dokumentów wniosku organ nadzorujący stwierdził brak uchwały o przyjęciu regulaminu działalności stowarzyszenia i na podstawie art. 40 ust. 2 ustawy Prawo o stowarzyszeniach wezwał skarżącego o uzupełnienie braków formalnych w terminie 14-dniowym. W odpowiedzi na wezwanie organu skarżący oświadczył, że nie przedłoży uchwały o przyjęciu regulaminu działalności stowarzyszenia z uwagi na brak podstaw prawnych, łamanie zapisów § 6 pkt 1, 2 i 6 regulaminu stowarzyszenia oraz art. 7 Konstytucji RP.
Pismem z 26 czerwca 2019 r., z powodu nieuzupełnienia braków formalnych tj. dokumentu zawierającego datę przyjęcia regulaminu działalności stowarzyszenia, poinformował stowarzyszenie o bezskuteczności wniosku o wpis do ewidencji stowarzyszeń zwykłych.
W dniu 9 lipca 2019 r. skarżący złożył skargę do WSA w Krakowie na bezczynność Prezydenta Miasta, wnosząc o zobowiązanie Prezydenta Miasta do wpisania stowarzyszenia do ewidencji stowarzyszeń zwykłych w określonym terminie (art. 149 § 1 pkt 1 p.p.s.a.), stwierdzenia, że Prezydent Miasta dopuścił się bezczynności oraz że bezczynność ta miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa (art. 149 § 1 pkt 3 i art. 149 § 1a p.p.s.a.) Nadto domagał się wymierzenia Prezydentowi Miasta grzywny w wysokości określonej w art. 154 § 6 p.p.s.a. (art. 149 § 2 p.p.s.a.).
Prezydenta Miasta wniósł o oddalenie skargi ponownie powołując właściwe przepisy regulujące podstawę wpisu do ewidencji stowarzyszeń zwykłych, w szczególności art. 40a ust. 2 pkt 1 ust. 3, art. 41 ww. ustawy oraz § 3 ust. 1 pkt 8 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 2 maja 2016 r. w sprawie prowadzenia ewidencji stowarzyszeń zwykłych, jej wzoru oraz szczegółowej treści wpisów (Dz.U.2016.644). Organ podkreślił, że art. 40 ustawy Prawo o stowarzyszeniach wskazuje, jakie przesłanki muszą być spełnione do założenia stowarzyszenia zwykłego. Aby założyć stowarzyszenie "osoby w liczbie co najmniej trzech, zamierzające założyć stowarzyszenie zwykłe, uchwalają regulamin działalności, określający w szczególności nazwę stowarzyszenia zwykłego, cel lub cele, teren i środki działania, siedzibę, przedstawiciela reprezentującego stowarzyszenie zwykłe albo zarząd, zasady dokonywania zmian regulaminu działalności, sposób nabycia i utraty członkostwa, a także sposób rozwiązania stowarzyszenia zwykłego" (art. 40 ust. 2). Regulamin działalności stowarzyszenia zwykłego stanowi umowę, w wyniku której powstają wielostronne stosunki prawne między poszczególnymi członkami stowarzyszenia (komentarz, Hadrowicz 2016, wyd. 1, strona 35), w związku z tym obowiązkiem organu nadzorującego jest żądanie dokumentu (wraz z datą), który byłby poświadczeniem o wspólnym podjęciu decyzji, bądź oświadczeniem woli członków założycieli stowarzyszenia o przyjęciu regulaminu działalności. Organ nadzorujący, w toku postępowania mającego na celu wpis stowarzyszenia "A" do ewidencji stowarzyszeń zwykłych, bez przedłożenia uchwały bądź dokumentu z datą potwierdzającą zgodę na przyjęcie regulaminu działalności a stanowiącego podstawę wpisu do ewidencji nie ma możliwości weryfikacji czy osoby wymienione w dokumentach rzeczywiście miały wolę uchwalenia treści regulaminu działalności stowarzyszenia. Przedłożenie uchwał o przyjęciu regulaminu działalności stowarzyszenia jest niezbędne, gdyż w ewidencji stowarzyszeń zwykłych publikowanej w Biuletynie Informacji Publicznej wskazana musi być data podjęcia uchwały regulaminu lub jego zmian.