Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym : Przewodniczący Sędzia NSA Szczepan Prax Sędziowie Sędzia WSA Beata Kalaga - Gajewska Sędzia WSA Edyta Żarkiewicz (spr.) Protokolant Monika Rał po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 października 2013 r. sprawy ze skargi Wojewody [...] na uchwałę Zgromadzenia A. w J. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie ustalenia diet stwierdza, że zaskarżona uchwała została wydana z naruszeniem prawa i określa, że nie może być ona wykonana.
Zgromadzenie A w J., uchwałą z dnia [...] nr[...], wydaną na podstawie art. 25 ust. 4 i art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.), określiło wysokość i zasady otrzymywania diet przez osoby wchodzące w skład organów Związku Komunikacyjnego; - dla członków Zgromadzenia nie będących etatowymi pracownikami samorządowymi w gminie; - dla Przewodniczącego Zgromadzenia; - dla Wiceprzewodniczącego Zgromadzenia; - dla członków Komisji Rewizyjnej. W uchwale zostało również określone, że diety powyższe obejmują koszty podróży.
Wojewoda [...] w skardze skierowanej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach wniósł o stwierdzenie niezgodności z prawem powyższej uchwały. Zarzucił, że uchwała jest sprzeczna z art. 25 ust. 4 w zw. z art. 69 ust. 3 ustawy o samorządzie gminnym. Podniósł, że art. 25 ust. 4 tej ustawy, nie stanowi podstawy prawnej podjęcia przez zgromadzenie związku międzygminnego, uchwały, której przedmiotem byłoby ustalenie wysokości diet osób wchodzących w skład organów związku. Podkreślił, że powyższe dotyczy zarówno członków zgromadzenia nie będących etatowymi pracownikami w gminie, jak i przewodniczącego i wiceprzewodniczącego zgromadzenia oraz członków komisji rewizyjnej. Wskazał, że z tego powodu, Zgromadzenie A w J., podejmując zaskarżoną uchwałę, naruszyło przepisy ustawy o samorządzie gminnym. Podkreślił, że według art. 64 ustawy o samorządzie gminnym, gminy mogą tworzyć związki międzygminne w celu wspólnego wykonywania zadań publicznych. Związek międzygminny jest podmiotem odrębnym od jego uczestników, przysługuje mu osobowość prawna, którą nabywa ex lege po zarejestrowaniu w rejestrze związków, prowadzonym przez ministra właściwego do spraw administracji publicznej, z dniem ogłoszenia przez wojewodę statutu związku w wojewódzkim dzienniku urzędowym. Następnie dodał, że według art. 69 ust. 3 ustawy o samorządzie gminnym, do zgromadzenia związku stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące rad gmin. Natomiast na podstawie art. 69 ust. 1 i ust. 2 tej ustawy, zgromadzenie związku jest organem stanowiącym i kontrolnym w zakresie zadań przekazanych związkowi do wykonania przez gminy. Wobec tego, do zgromadzenia związku, jako organu stanowiącego i kontrolnego, powinny znaleźć zastosowanie - na podstawie odesłania z art. 69 ust. 3 ustawy o samorządzie gminnym, wszystkie te przepisy ustawy dotyczące rady gminy, które nie kolidują ze szczególnymi rozwiązaniami przyjętymi w art. 64 - 73 a tej ustawy. Wojewoda wskazał, że odesłanie zawarte w art. 69 ust. 3 ustawy o samorządzie gminnym, zostało ograniczone do przepisów dotyczących organu stanowiącego gminy, nie zaś do członków tego organu. Ponadto podkreślił, że w skład zgromadzenia związku wchodzą wójtowie gmin uczestniczących w związku oraz radni albo zastępcy wójta, o ile rada gminy uczestniczącej w związku - na wniosek wójta - powierzy komukolwiek z wymienionych, reprezentowanie gminy w zgromadzeniu związku (art. 70 ust. 2 ustawy). Wobec tego - w ocenie Wojewody - w skład zgromadzenia nie wchodzą radni, ale członkowie zgromadzenia. Organ wykonawczy gminy uczestniczącej w związku, wchodzi w skład zgromadzenia związku z chwilą wyboru na stanowisko wójta (burmistrza, prezydenta). Wobec innych osób reprezentujących gminę w zgromadzeniu związku, członkostwo powstaje z chwilą podjęcia przez radę gminy stosownej uchwały. Członkowie zgromadzenia związku nie są więc radnymi w rozumieniu ustawy o samorządzie gminnym. Nie wiąże ich mandat z tytułu wykonywania funkcji członka organu stanowiącego związku. Potwierdzają to przepisy ustawy posługujące się pojęciem "członek zgromadzenia", a nie "radny zgromadzenia". W konkluzji Wojewoda stwierdził, że art. 25 ust. 4 ustawy o samorządzie gminnym, nie stanowi podstawy prawnej podjęcia przez zgromadzenie związku międzygminnego uchwały w sprawie diet dla osób wchodzących w skład organów związku międzygminnego.