Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym : Przewodniczący Sędzia NSA Adam Mikusiński (spr.) Sędziowie Sędzia NSA Wiesław Morys Sędzia NSA Szczepan Prax Protokolant sekr. sąd. Agnieszka Wita po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 grudnia 2006 r. sprawy ze skargi Gminy T. na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Ś. z dnia [...]r. nr [...] w przedmiocie regulaminu rady gminy oddala skargę
Rozstrzygnięciem nadzorczym z dnia [...]r. Nr [...], na podstawie art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.) Wojewoda Ś. stwierdził nieważność uchwały Nr [...] Rady Gminy T. z dnia [...]r. w sprawie przyjęcia regulaminu Rady Gminy T.
W ocenie organu nadzoru powyższa uchwała naruszała art. 22 ustawy o samorządzie gminnym. Przedmiotem uchwały, podjętej na podstawie art. 18 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, było bowiem przyjęcie regulaminu Rady Gminy. Zgodnie zaś z art. 22 ustawy o samorządzie gminnym organizację wewnętrzną oraz tryb pracy organów gminy określa statut podlegający ogłoszeniu w wojewódzkim dzienniku urzędowym. Natomiast zgodnie z art. 40 ust. 2 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym na podstawie jej przepisów organy gminy mogą wydawać akty prawa miejscowego w zakresie wewnętrznego ustroju gminy oraz jednostek pomocniczych.
W regulaminie Rady określono tryb pracy tego organu gminy zatem zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa powinien on stanowić integralną część statutu gminy jako aktu prawa miejscowego w zakresie wewnętrznego ustroju gminy oraz jednostek pomocniczych.
Nadto organ nadzorczy wskazał na inne uchybienia, którymi dotknięta była uchwała w sprawie przyjęcia regulaminu Rady Gminy T., a mianowicie podniósł, że przepisy § 5, § 6 ust. 1 lit. b, § 8, § 36 ust. 2 i § 37 ust. 2 Regulaminu stanowią wykroczenie poza delegację do wydania aktu prawa miejscowego. Z normatywnego charakteru uchwał podejmowanych w tej materii wynika bowiem konieczność ich formułowania jedynie na podstawie i w granicach upoważnienia ustawowego.
W ocenie organu nadzoru zapisy § 8 ust. 2 Regulaminu stanowiącego, że w obradach Rady Gminy mogą uczestniczyć mieszkańcy oraz osoby spoza terenu gminy, przedstawiciele instytucji urzędów i przedsiębiorstw, których dotyczą sprawy stanowiące przedmiot obrad oraz treść § 24 ust. 5 przewidującego, że protokół wykłada się do wglądu radnych w siedzibie Rady oraz przed każdą następną sesją, naruszają zasadę jawności działania organów gminy wynikającej z art. 11b ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym. Jawność ta obejmuje w szczególności prawo obywateli do uzyskania informacji, wstępu na sesję rady gminy i posiedzenia jej komisji, a także dostępu do dokumentów wynikających w wykonywania zadań publicznych, w tym protokołów posiedzeń organów gminy i komisji rady gminy.
Z kolei § 21 ust. 3 Regulaminu, który stanowi, że skreślenie tematu z porządku obrad następuje po przegłosowaniu wniosku zwykłą większością głosów ustawowego składu rady, narusza postanowienia art. 20 ust. 1a ustawy o samorządzie gminnym ustanawiającego w takich przypadkach wymóg bezwzględnej większości głosów ustawowego składu Rady.
Organ nadzoru zakwestionował również treść § 18 ust. 3 i ust. 4 oraz § 37 ust. 3-5 uznając je za sprzeczne z art. 19 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym. Odebranie głosu radnemu zakłócającemu porządek obrad należy bowiem do kompetencji przewodniczącego rady gminy, który prowadzi obrady rady. Brak zaś podstaw prawnych by wniosek o odebranie radnemu głosu poddawać pod głosowanie rady. Poza zakresem uprawnień przewodniczącego pozostaje natomiast dokonywanie ocen radnych, jak również nakładanie na nich kar.