Sprawa ze skargi na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody [...] w przedmiocie spraw uczniów
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym : Przewodniczący Sędzia WSA Stanisław Nitecki (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Małgorzata Walentek Asesor WSA Anna Tyszkiewicz-Ziętek Protokolant sekr. sąd. Arkadiusz Kmiotek po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 17 lipca 2007 r. sprawy ze skargi Gminy P. na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody [...] z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie spraw uczniów oddala skargę

Uzasadnienie strona 1/3

Wojewoda [...] rozstrzygnięciem nadzorczym z dnia [...] r. Nr [...] wydanym na podstawie art. 91 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym ( Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.) stwierdził nieważność uchwały Nr [...] Rady Miasta w P. z dnia [...] r. w sprawie pomocy materialnej dla uczniów i studentów w części określonej w § [...] pkt [...] lit. "[...]" załącznika do uchwały, jako niezgodnej z przepisem art. 25 ustawy Kodeks cywilny. W motywach rozstrzygnięcia Wojewoda [...] stwierdził, że w przedmiotowym przepisie określono jedno z kryteriów, które muszą spełnić osoby ubiegające się o stypendium jest stałe zameldowanie na terenie Gminy P.. Zgodnie natomiast z art. 1 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym wspólnotę samorządową tworzą mieszkańcy gminy, zatem wszelkie prawa przysługują mieszkańcom takiej jednostki, a nie osobom zameldowanym na stałe na jej terenie, przy czym miejsce zamieszkania należy określić w oparciu o przepisy Kodeksu cywilnego. Według art. 25 Kodeksu cywilnego o miejscu zamieszkania nie decyduje miejscowość, w której osoba jest zameldowana, ale miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu. O stałości pobytu osoby fizycznej na danym terytorium decyduje przede wszystkim także przebywanie osoby, które ma cechy założenia tam ośrodka swoich osobistych i majątkowych interesów. Zatem zdaniem, organu nadzoru, brak zameldowania nie powinien pozbawiać osoby faktycznie stale zamieszkującej na terenie gminy, spełniającej inne wymogi do otrzymania stypendium, możliwości korzystania z pomocy Miasta. Zameldowanie na pobyt stały ma związek z ewidencją ludności i może być pomocne przy ustalaniu charakteru pobytu osoby na danym terenie. Zawężenie przez Radę Miasta grupy uprawnionych do mieszkańców posiadających zameldowanie na pobyt stały, w sposób istotny narusza art. 32 Konstytucji, ponieważ pozbawia z góry określoną kategorię mieszkańców prawa do brania udziału w życiu społeczności lokalnej.

Uchwałą Nr [...]z dnia [...] r. Rada Miasta w P. upoważniła Prezydenta Miasta do wniesienia skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach na powyższe rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody [...]. Pismem procesowym z dnia [...] r. radca prawny A. O. działający z upoważnienia Prezydenta Miasta P. wniósł skargę do tutejszego Sądu na rozstrzygnięcie Wojewody [...] z dnia [...] r. W skardze tej zarzucił rażące naruszenie przepisów prawa materialnego, a to: art. 25 Kodeksu cywilnego w związku z art. 2,4,5,6 ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych z dnia 10 kwietnia 1974 r. ( Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 993 ze zm.) polegające na błędnym uznaniu, że o miejscu zamieszkania nie decyduje miejscowość, w której osoba jest zameldowana, ale miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu; art. 32 Konstytucji poprzez jego niewłaściwą interpretację, że nastąpiło zawężenie grupy uprawnionych mieszkańców gminy na skutek ustalenia kryterium zameldowania na terenie gminy oraz art. 91 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym przez przyjęcie, że przedmiotowa uchwała Rady Miasta jest sprzeczna z prawem. W motywach skargi wskazano, że stanowisko organu nadzoru jest błędne. Zdaniem skarżącej gminy, o ile słuszne jest stanowisko organu nadzoru, że na prawną konstrukcję miejsca zamieszkania składają się dwa elementy: przebywanie w sensie fizycznym w określonej miejscowości oraz wola i zamiar stałego pobytu, to jednakże potwierdzenie tego stanu wymaga zameldowania, gdyż nie ma innej możliwości potwierdzenia przebywania oraz woli i zamiaru stałego pobytu. Zgodnie natomiast z art. 4,5 i 10 ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych każda osoba powinna zameldować się w miejscu pobytu stałego najdalej z upływem czwartej doby. Tym samym osoba posiadająca miejsce zamieszkania, a niezameldowana na pobyt stały, nie narusza przepisów meldunkowych wówczas, gdy zmienia adres, co trzy doby, względnie przebywa w danej miejscowości w miejscu, którego adresu nie można oznaczyć. W świetle obecnych przepisów meldunkowych zameldowania można dokonać zawsze, jeżeli osoba faktycznie przebywa pod danym adresem. Tylko w przypadku zamieszkiwania w lokalu zajmowanym bezprawnie odmawia się zameldowania, jednakże takie sytuacje występują sporadycznie. Dodatkowo w skardze zauważono, że zamieszkiwanie bez zameldowania jest wykroczeniem, a zatem osoba dopuszczająca się naruszenia prawa nie może być gratyfikowana otrzymaniem świadczenia stypendialnego. Zdaniem skarżącej gminy nie zachodzi naruszenie postanowień art. 32 Konstytucji. Równość wobec prawa należy rozumieć tak, iż wszystkie podmioty charakteryzujące się daną cechą istotną w stopniu równym mają być traktowane równo, a więc według tej samej miary, bez zróżnicowań dyskryminujących, czy też faworyzujących. Jeżeli określona norma prawna traktuje odmiennie adresatów, którzy odznaczają się określoną cechą wspólną, wówczas występuje odstępstwo od zasady równości. Odstępstwo takie nie jest tożsame z naruszeniem art. 32 Konstytucji. Równość wobec prawa to także zasadność wybrania takiego, a nie innego kryterium różnicowania podmiotów prawa, przy czym konstytucyjna zasada równości wobec prawa nie może pozostawać w sprzeczności z zasadą praworządności.

Strona 1/3