Sprawa ze skargi na uchwałę Rady Miejskiej w Czechowicach - Dziedzicach w przedmiocie regulaminu udzielania pomocy materialnej o charakterze socjalnym dla uczniów zamieszkałych na terenie gminy
Uzasadnienie strona 2/4

Prokurator wniósł o stwierdzenie nieważności rozstrzygnięć określonych w § 6 pkt 3, § 7 oraz § 8 pkt 2 w zakresie rozstrzygnięcia, zgodnie z którym "do trybu i sposobu udzielania zasiłku szkolnego mają odpowiednie zastosowanie przepisy § 6 pkt 3" - Załącznika do uchwały Nr XXXIII/385/05 Regulamin udzielania pomocy materialnej o charakterze socjalnym dla uczniów zamieszkałych na terenie Gminy Czechowice - Dziedzice.

W uzasadnieniu skargi prokurator podniósł, że regulacje zawarte w § 6 oraz § 8 pkt 2 załącznika do uchwały w zakresie w jakim uzależniają przyznanie stypendium szkolnego oraz zasiłku szkolnego od przedłożenia oryginałów faktur lub rachunków zostały ustanowione z przekroczeniem delegacji ustawowej. Nadto zauważył, że wprowadzenie ograniczenia w zakresie środków dowodowych w sprawach dotyczących świadczeń pomocy materialnej o charakterze socjalnym nie tylko narusza przyznane radzie gminy upoważnienie ustawowe, ale również wkracza w kompetencje organu wyznaczonego do prowadzenia tego rodzaju postępowania. Prokurator stwierdził, iż zgodnie z art. 90m ust. 1 u.s.o. świadczenie pomocy materialnej o charakterze socjalnym przyznaje wójt (burmistrz, prezydent miasta). Stosownie zaś do treści art. 90m ust. 2 u.s.o. rada gminy może upoważnić kierownika ośrodka pomocy społecznej do prowadzenia postępowania w powyższych sprawach. Z treści powyższych uregulowań wynika, iż tylko wymienione w powołanych przepisach organy posiadają uprawnienia w zakresie swobodnej oceny dowodów przedłożonych w sprawie i wyłącznie do ich kompetencji pozostaje ocena, czy określony dowód potwierdza zaistnienie okoliczności faktycznych, stanowiących podstawę do przyznania określonego świadczenia, (por. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 22 maja 2013 r., sygn. IVSA/Wr 83/13, LEX nr 1354000).

Za wykraczający poza upoważnienie ustawowe prokurator uznał także zapis § 7 załącznika do zaskarżonej uchwały, w którym to w kolejnych punktach został wymieniony katalog stanów faktycznych określonych jako "zdarzenia losowe", których zaistnienie uzasadnia przyznanie zasiłku szkolnego. Podkreślił, iż gmina nie może określać katalogu zamkniętego zdarzeń losowych, gdyż z woli ustawodawcy pojęcie to ma charakter niedookreślony - w ten sposób obejmując możliwe szeroki wachlarz sytuacji faktycznych. Na poparcie swego stanowiska prokurator wskazał na wyroki Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu: z dnia 17 lutego 2010 r. r., sygn. IV SA/Po975/09, LEX nr 645063; z dnia 19 listopada 2009 r., sygn. IV SA/Po 749/09, LEX nr 576126 oraz z dnia 16 maja 2012 r., sygn. IV SA/Po 263/12, LEX nr 1163552).

Powołując się na § 149 Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie "Zasad techniki prawodawczej" (Dz. U. z 2000 r. Nr 100, poz. 908) prokurator podniósł, iż w akcie normatywnym niższym rangą niż ustawa bez upoważnienia ustawowego nie formułuje się definicji ustalających znaczenia określeń ustawowych.

Prokurator przywołał również stanowisko Trybunału Konstytucyjnego, zgodnie z którym przepisy aktów normatywnych niższego rzędu mogą być wydawane na podstawie wyraźnego, precyzyjnego upoważnienia ustawowego i tylko w granicach tego upoważnienia, a przepis ustanawiający takie upoważnienie podlega ścisłej wykładni językowej i nie może prowadzić do objęcia zakresem upoważnienia materii w nim nie wymienionych, w drodze wykładni celowościowej. (por. wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 25 maja 1998 r., sygn. U 19/97, OTK 1998, nr 4/47).

Strona 2/4