Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym : Przewodniczący Sędzia NSA Szczepan Prax (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Stanisław Nitecki Asesor WSA Edyta Żarkiewicz Protokolant st. sekr. sąd. Agnieszka Wita-Łyskawa po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 2 kwietnia 2008 r. sprawy ze skargi A.S. na decyzję Wojewody Ś. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie nienależnie pobranego świadczenia uchyla zaskarżoną decyzję i określa, że nie może być ona wykonana.
Decyzją z dnia [...] r. Prezydent Miasta Ż. orzekł o obowiązku zwrotu przez A. S. nienależnie pobranego zasiłku dla bezrobotnych za okres od [...] do [...] r., w wysokości [...] zł. Z uzasadnienia decyzji wynika, że podjęto ją na podstawie art. 76 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. Nr 99, poz. 1001 ze zm.), według którego nienależnie pobranym jest świadczenie pieniężne wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie prawa do jego pobierania, jeżeli pobierający to świadczenie był pouczony o tych okolicznościach. Swoje rozstrzygnięcie organ administracyjny oparł na następujących ustaleniach:
A. S. została zarejestrowana jako osoba bezrobotna z prawem do zasiłku dla bezrobotnych w dniu [...] r. Z dniem [...] r. utraciła prawo do zasiłku. W dniu [...] r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych poinformował organ o przyznaniu jej renty inwalidzkiej na okres od [...] r. do [...] r., co spowodowało wznowienie pierwotnego postępowania i wydanie decyzji o nieprzyznaniu stronie statusu bezrobotnego oraz prawa do zasiłku od [...] r. Zasiłek ten przysługiwał w okresie od [...] r. do [...] r. Organ rentowy stosownie do art. 78 powołanej ustawy przekazał organowi kwotę zaliczoną na poczet przyznanej renty za okres od [...] r. do [...] r., natomiast zasiłek wypłacony za okres od [...] do [...] r. należy uznać za świadczenie pobrane nienależnie.
Zaskarżoną decyzją, wydaną na skutek odwołania strony, Wojewoda Ś. w trybie art. 138 § 1 pkt 1 kpa utrzymał w mocy decyzję I instancji, podzielając przedstawione w niej ustalenia i wnioski. Organ odwoławczy dodatkowo ustalił, że prawo do renty w okresie od [...] r. do [...] r. strona uzyskała na mocy wyroku sądu apelacyjnego z dnia [...] r.
W skardze A. S. zarzuciła, że do czasu wydania wyroku przez Sąd Apelacyjny w K. nie wiedziała, jaki będzie wynik w sprawie rentowej. Trudna sytuacja materialna zmusiła ją do zarejestrowania się w charakterze osoby bezrobotnej.
Odpowiadając na skargę organ odwoławczy wniósł o jej oddalenie, podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skarga jest zasadna, bowiem zaskarżona decyzja zapadła z naruszeniem prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy. Otóż pojęcie nienależnie pobranego świadczenia definiuje wyczerpująco art. 76 ust. 2 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Sytuacja, gdy po przyznaniu prawa do zasiłku dla bezrobotnych dana osoba nabywa prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy za okres sprzed datą, w której ustalono to prawo, objęta jest art. 76 ust. 2 pkt 3, według którego nienależnym świadczeniem jest wówczas tylko zasiłek wypłacony za okres, za który osoba ta nabyła prawo do renty, i to jedynie pod warunkiem, że organ rentowy nie dokonał pomniejszenia świadczenia rentowego na zasadach określonych w art. 78. Jeżeli takie pomniejszenie nastąpiło, to w ogóle nie ma mowy o nienależnie pobranym świadczeniu za ów okres w rozumieniu art. 76 ust. 2 cyt. ustawy. Tymczasem w rozpoznawanej sprawie miało miejsce takie pomniejszenie, w związku z czym za okres do wydania wskazanego w zaskarżonej decyzji wyroku nie było już podstaw do orzekania o nienależnie pobranym świadczeniu. Ponieważ wyrok ten zapadł już po okresie pobierania zasiłku przez skarżącą, to w ogóle nie zachodziły przesłanki do wszczęcia kontrolowanego postępowania administracyjnego. Zaznaczyć przy tym należy, że przepisy art. 76 ust. 2 pkt 1 i 2 dotyczą sytuacji, gdy strona jest świadoma okoliczności powodujących nieprzysługiwanie prawa do danego świadczenia (por. dot. zbliżonej sytuacji wyrok NSA z dnia 25.04.2007 r., sygn. akt I OSK 1168/06). Tymczasem skarżąca w czasie rejestracji i pobierania zasiłku nie mogła mieć świadomości treści werdyktu sądowego w sprawie rentowej, który był wydany w późniejszym czasie. Zgodnie z procedurą cywilną dopiero ten wyrok prawomocnie kończył ową sprawę. O ile zatem prawidłowe są ustalenia organu odwoławczego odnoszące się do tego wyroku, to przy ponownym rozpatrzeniu sprawy organ ten zastosuje art. 138 § 1 pkt 2 kpa w części, w której mowa o umorzeniu postępowania I instancji.
W tym stanie rzeczy na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a i art. 152 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153 z 2002 r., poz. 1270 ze zm.) orzeczono, jak w sentencji.
SW