Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Józef Maleszewski (spr.) Sędzia WSA Tomasz Grossmann Asesor sądowy WSA Maria Grzymisławska-Cybulska po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 24 listopada 2020 r. sprawy ze skargi Wojewody W. na uchwałę Rady Miasta G. z dnia [...] stycznia 2020 r. nr [...] w sprawie uchwalenie programu polityki zdrowotnej pn. "Dofinansowanie do leczenia niepłodności metodą zapłodnienia pozaustrojowego dla mieszkańców miasta G. w latach 2020-2023" oddala skargę w całości
Pismem z dnia [...] kwietnia 2020 r. Wojewoda W. (dalej: Wojewoda, skarżący) reprezentowany przez fachowego pełnomocnika wniósł skargę na uchwałę nr [...] Rady Miasta G. z dnia [...] stycznia 2020 roku w sprawie uchwalenia programu polityki zdrowotnej pn. "Dofinansowanie do leczenia niepłodności metodą zapłodnienia pozaustrojowego dla mieszkańców miasta G. w latach 2020-2023" (dalej także: Uchwała, Program).
W skardze wniesiono o:
a) stwierdzenie nieważności Uchwały w całości,
b) zasądzenie od strony przeciwnej na rzecz skarżącego kosztów zastępstwa prawnego według norm przepisanych.
Przepisom Uchwały skarżący zarzucił istotne naruszenie art. 7 ust. 1 pkt 1, art. 48 ust. 1 w zw. z art. 48a ust. 1 i art. 5 pkt 29 i 29a ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 roku o oświadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz. U z 2019 r. poz. 1373 ze zm., dalej: u.ś.z.) - poprzez brak samodzielnego opracowania i sporządzenia projektu przedmiotowego programu polityki zdrowotnej z rozpoznaniem potrzeb zdrowotnych i stanu zdrowia mieszkańców Miasta G..
W uzasadnieniu skargi skarżący wskazał, że Uchwała została podjęta na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 506 ze zm., dalej: u.s.g.) w zw. z art. 7 ust. 1 pkt. 1 oraz art. 48 ust. 1 i 3 pkt 2 u.ś.z. Uchwała została doręczona organowi nadzoru dnia [...] stycznia 2020 roku.
Zgodnie z przepisem art. 91 ust. 1 u.s.g. uchwała lub zarządzenie organu gminy sprzeczne z prawem są nieważne. O nieważności uchwały lub zarządzenia w całości lub w części orzeka organ nadzoru w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia doręczenia uchwały lub zarządzenia, w trybie określonym w art. 90 ww. ustawy. Stosownie do art. 93 ust. 1 u.s.g. po upływie terminu wskazanego w art. 91 ust. 1 organ nadzoru nie może we własnym zakresie stwierdzić nieważności uchwały lub zarządzenia organu gminy. W tym przypadku organ nadzoru może zaskarżyć uchwałę lub zarządzenie do sądu administracyjnego.
Pojęcie istotnego naruszenia prawa nie zostało w prawie zdefiniowane. Do istotnych wad, prowadzących do skutków, które nie mogą być tolerowane w demokratycznym państwie prawnym, zalicza się jednak w doktrynie m.in. naruszenie przepisów prawa ustrojowego oraz prawa materialnego, a także przepisów regulujących procedury podejmowania uchwał (por. M. Stahl, Z. Kmieciak, "Akty nadzoru nad działalnością samorządu terytorialnego (w świetle orzecznictwa NSA i poglądów doktryny)", ST 2001, z. 1-2, s. 101-102). W orzecznictwie także przyjmuje się, że są to takie naruszenia prawa, jak podjęcie uchwały przez organ niewłaściwy, brak podstawy do podjęcia uchwały określonej treści, niewłaściwe zastosowanie przepisu prawnego będącego podstawą podjęcia uchwały, a także naruszenie procedury podjęcia uchwały (por. wyrok WSA we Wrocławiu z dnia [...] listopada 2019 r., II SA/Wr [...], CBOSA).
W myśl art. 18 ust. 2 pkt 15 u.s.g. do wyłącznej właściwości rady gminy należy stanowienie w innych sprawach zastrzeżonych ustawami do kompetencji rady gminy. Stosownie do art. 7 ust. 1 pkt 1 u.ś.z. do zadań własnych gminy w zakresie zapewnienia równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej należy w szczególności opracowywanie i realizacja oraz ocena efektów programów polityki zdrowotnej wynikających z rozpoznanych potrzeb zdrowotnych i stanu zdrowia mieszkańców gminy. Stosownie do art. 5 pkt 29a u.ś.z. program polityki zdrowotnej oznacza zespół zaplanowanych i zamierzonych działań z zakresu opieki zdrowotnej ocenianych jako skuteczne, bezpieczne i uzasadnione, umożliwiających osiągnięcie w określonym terminie założonych celów, polegających na wykrywaniu i zrealizowaniu określonych potrzeb zdrowotnych oraz poprawy stanu zdrowia określonej grupy świadczeniobiorców, opracowany, wdrażany, realizowany i finansowany przez ministra albo jednostkę samorządu terytorialnego. Przy czym pojęcie "potrzeby zdrowotne", zgodnie z art. 5 pkt 29 u.ś.z. oznacza liczbę i rodzaj świadczeń opieki zdrowotnej, które powinny być zapewnione w celu zachowania, przywrócenia lub poprawy zdrowia danej grupy świadczeniobiorców.