Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący sędzia NSA Grażyna Radzicka Sędziowie WSA Maciej Jaśniewicz WSA Izabela Kucznerowicz (spr.) Protokolant Sekr. sąd. Joanna Andrzejak po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 04 marca 2010 r. sprawy ze skargi Wojewody Wielkopolskiego na uchwałę Rady Gminy Lipka z dnia 30 czerwca 2009 r. nr XXVI/210/09 w przedmiocie upoważnienia do podejmowania działań wobec dłużników alimentacyjnych 1. stwierdza nieważność zaskarżonej uchwały 2. określa, że zaskarżona uchwała nie podlega wykonaniu /-/ I. Kucznerowicz /-/ G. Radzicka /-/ M. Jaśniewicz
W dniu 30 czerwca 2009r. Rada Gminy Lipka podjęła na podstawie art. 39 ust. 4 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm. - dalej u.s.g.) w związku z art. 31 ust. 1 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. z 2009 r. Nr 1, poz. 7 ze zm. - dalej ustawa) uchwałę Nr XXVI/210/09 w sprawie upoważnienia Kierownika Ośrodka Pomocy Społecznej w Lipce do podejmowania działań wobec dłużników alimentacyjnych. W § 1 uchwały Rada postanowiła o powierzeniu kompetencji Kierownikowi OPS w Lipce do prowadzenia postępowania w sprawie świadczeń z funduszu alimentacyjnego i podejmowania działań wobec dłużników alimentacyjnych określonych w ustawie, w tym do wydawania w tych sprawach decyzji administracyjnych. W § 2 zdecydowano, że uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.
Wojewoda Wielkopolski reprezentowany przez radcę prawnego A.H. działając na podstawie art. 93 ust. 1 u.s.g. wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu skargę na powyższą uchwałę. W ocenie skarżącego zakres upoważnień do załatwiania indywidualnych spraw został określony w ustawie. Oznacza to, iż nie można poszerzać zakresu tych upoważnień poprzez uchwałę rady gminy podjętą na podstawie art. 39 ust.4 u.s.g., ponieważ byłoby to obejście zapisów tej ustawy zawartych w jej art. 4 ust. 3 i art. 12 ust. 2. Ponadto nawet gdyby przyjąć pogląd o prawnej dopuszczalności udzielenia upoważnienia dla Kierownika Ośrodka Pomocy Społecznej na podstawie art. 39 ust. 4 u.s.g. to należy zauważyć, że kompetencja Rady do upoważnienia kierownika ośrodka pomocy społecznej do podejmowania działań wobec dłużników alimentacyjnych nie obejmuje swoim zakresem działań określonych w art. 4 ust. 3 i art. 12 ust.2. ustawy, ponieważ w tym zakresie właściwy jest Wójt. Rada udzielając upoważnienia w sposób określony w § 1 uchwały w zakresie objętym przepisami z art. 4 ust.3 i art. 12 ust.2 ustawy przekroczyła więc zdaniem skarżącego swoje ustawowe kompetencje. Wojewoda Wielkopolski wskazał również, że uchwała podjęta na podstawie art. 39 ust. 4 u.s.g. jest aktem prawa miejscowego, o którym mowa w art. 40 ust. 2 pkt 1 u.s.g. podlegającym ogłoszeniu w Wojewódzkim Dzienniku Urzędowym, zgodnie z art. 42 u.s.g., ponieważ uchwała taka przenosi kompetencję do władczego działania. W konsekwencji zapis z § 2 uchwały narusza art. 4 ust.1 ustawy z dnia 20 lipca 2000r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (Dz.U. z 2007r. Nr 68, poz. 449), który stanowi, że akty normatywne, zawierające przepisy powszechnie obowiązujące, ogłaszane w dzienniku urzędowym wchodzą w życie po upływie 14 dni od dnia ich ogłoszenia, chyba że dany akt normatywny określi termin dłuższy. Wadliwy zapis z § 2 uchwały ma wpływ na ważność całej uchwały, ponieważ nie może ona wejść w życie w sposób przewidziany cytowanym wyżej przepisem prawa.
Rada Gminy Lipka odpowiadając na skargę wniosła o jej oddalenie. Wskazując na treść art. 39 ust. 4 u.s.g. skarżony organ stwierdził, że Rada Gminy może upoważnić do załatwiania indywidualnych spraw z zakresu administracji publicznej organ wykonawczy jednostki pomocniczej oraz organy jednostek samorządowych i innych podmiotów o których mowa w art. 9 ust.1 u.s.g. Zgodnie z art. 31 ust. 1 ustawy, podejmowanie działań wobec dłużników alimentacyjnych jest zadaniem zleconym gminie z zakresu administracji rządowej, w związku z powyższym przekazanie tego zadania do ośrodka pomocy społecznej mogło być przedmiotem uchwały Rady Gminy. Przekroczenie tej kompetencji nie nastąpiło, gdyż przedmiotem uchwały Rady Gminy jako organu było praktyczne przejęcie uprawnień Wójta przez Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej do podejmowania działań wobec dłużników alimentacyjnych. Intencją uchwały było jednolite uregulowanie całości spraw związanych z postępowaniem z dłużnikami alimentacyjnymi. Zdaniem skarżonego organu podjęta uchwała nie stanowi również aktu prawa miejscowego, które podlegałoby obowiązkowi publikowania w Wojewódzkim Dzienniku Urzędowym. Upoważnienie do podejmowania działań wobec dłużników alimentacyjnych nie jest wymienione w art. 40 ustawy o samorządzie gminnym określającym jakie akty są aktami prawa miejscowego.