Sprawa ze skargi na postanowienie Ministra Infrastruktury i Rozwoju w przedmiocie ustalenia kosztów postępowania egzekucyjnego
Uzasadnienie strona 2/8

II.2. Zażalenie na postanowienie Wojewody [...] do Ministra Infrastruktury i Rozwoju złożyła M.E. W uzasadnieniu zażalenia skarżąca wyjaśniła, że obciążanie skarżącej kosztami egzekucyjnymi jest w jej ocenie niezasadne, gdyż M.E. nie jest i nie była osobą władającą nieruchomością położoną w obrębie [...] przy ul. [...] w [...], oznaczoną jako działka nr [...]. Jak zauważyła, katalog osób zobowiązanych do wydania nieruchomości powinien być przez organ egzekucyjny ustalany w sposób tożsamy do katalogu stron postępowania zakończonego decyzją Wojewody [...] z [...] grudnia 2008 r., znak: [...], o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej. Powyższe oznacza zdaniem Skarżącej, iż zobowiązanymi do wydania nieruchomości, a w konsekwencji, również do pokrycia kosztów egzekucyjnych, są osoby wskazane w katastrze nieruchomości, który w przypadku nieruchomości położonej w obrębie [...] przy ul. [...] w [...], oznaczonej jako działka nr [...], zawierał nieaktualne dane. Skarżąca podkreśliła, że ze względu na fakt, iż wpisy widniejące w ewidencji gruntów i budynków były niezgodne z aktualnym stanem prawnym, skarżąca do dnia dzisiejszego nie uzyskała odszkodowania za utraconą nieruchomość. M.E. za niewłaściwe uznała nakładanie solidarnego obowiązku ponoszenia kosztów egzekucyjnych wydania nieruchomości, za którą nie uzyskała odszkodowania. W dalszej części zażalenia M.E. opisała szczegółowo wysokość uzyskiwanych dochodów oraz wysokość zobowiązań finansowych, które musi ponosić w związku z prowadzeniem gospodarstwa domowego, podkreślając, że obciążanie jej kosztami egzekucyjnymi byłoby - ze względu na jej trudną sytuację materialną - niezasadne.

II.3. Minister uzasadniając zaskarżone postanowienie wskazał, że w myśl przepisu art. 64c § 1 u.p.e.a. koszty egzekucyjne, na które składają się opłaty za czynności egzekucyjne i wydatki faktycznie poniesione w związku z prowadzeniem egzekucji, obciążają zobowiązanego. Określenie podmiotu zobowiązanego, w stosunku do którego będą kierowane czynności egzekucyjne, następuje w treści tytułu wykonawczego, którego doręczenie zobowiązanemu, w formie odpisu, rozpoczyna egzekucję administracyjną należności o charakterze niepieniężnym (art. 27 w zw. z art. 26 § 5 pkt 1 w zw. z art. 143 § 1u.p.e.a.). Minister odwołał się również do pojęcia wydatków egzekucyjnych (art. 64b u.p.e.a.). Następnie Minister podniósł, że w art. 64c u.p.e.a. ustanowiona została zasada odpowiedzialności zobowiązanego za koszty egzekucji. W ocenie doktryny i judykatury zasadność takiej regulacji nie budzi wątpliwości, ponieważ całe postępowania egzekucyjne i związana z nim konieczność funkcjonowania organów egzekucyjnych jest następstwem uchylania się zobowiązanych od wykonywania nałożonych na nich obowiązków. Zatem koszty egzekucyjne są następstwem i konsekwencją konieczności wszczęcia przeciwko zobowiązanemu przymusu egzekucyjnego. Ustawa o postępowaniu egzekucyjnym w administracji dopuszcza wprawdzie w art. 64c § 4 sytuację, gdy zobowiązanym do pokrycia kosztów egzekucyjnych jest wierzyciel, jeżeli nie mogą być one ściągnięte od zobowiązanego, jednakże taka sytuacja w niniejszej sprawie nie występuje. Ponadto, do kosztów egzekucyjnych mają zastosowanie przepisy ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji stanowiące o zasadach ogólnych postępowania egzekucyjnego. Chodzić tu będzie w szczególności o zasadę celowości i zasadę gospodarnego prowadzenia egzekucji. Z powyższych zasad wynika, że zobowiązany będzie ponosił koszty celowe, niezbędne do przeprowadzenia egzekucji. Nieuzasadnione wydatki egzekucyjne, koszty powstałe w wyniku nieprawidłowego działania organu egzekucyjnego lub pracowników tego organu nie mogą obciążać zobowiązanego. Będą one obciążały organ egzekucyjny, niekiedy wierzyciela). Minister podniósł, że w świetle art. 64c § 7 u.p.e.a. zobowiązany może uzyskać najpierw rozstrzygnięcie o wysokości i podstawie naliczenia kosztów, a następnie kwestionować zasadność tego naliczenia. W ocenie Ministra, zgodnie z orzecznictwem sądowoadministracyjnym, przy badaniu prawidłowości ustalenia przez organ egzekucyjny kosztów egzekucyjnych brak jest podstaw prawnych do rozpatrywania zarzutów dotyczących egzekucji (czy też poszczególnych czynności egzekucyjnych), jako wykraczających poza ramy zaskarżonego postanowienia. Rolą organów w niniejszym postępowaniu było jedynie ustalenie kosztów postępowania egzekucyjnego. Minister podniósł, że z treści postanowienia w przedmiocie określenia kosztów egzekucyjnych wynika, iż w stosunku do skarżącej powstał w następstwie dokonywanych wobec niej czynności egzekucyjnych obowiązek uiszczenia kosztów egzekucyjnych. Jako bezzasadny należy potraktować, zdaniem Ministra, zarzut błędnego ustalenia osób zobowiązanych do uiszczenia kosztów egzekucyjnych. Wskazać bowiem należy, że organ egzekucyjny wydając postanowienie w sprawie ustalenia kosztów egzekucyjnych uwzględnia, między innymi, dokonane w toku postępowania egzekucyjnego czynności egzekucyjne powodujące powstanie kosztów egzekucyjnych oraz poniesione wydatki egzekucyjne. Obowiązany jest także uwzględnić wydane w toku tego postępowania postanowienia powodujące wyłączenie odpowiedzialności zobowiązanego za koszty egzekucji, jeżeli postanowienia takie zostały wydane. Wydając postanowienie w sprawie ustalenia kosztów egzekucyjnych organ egzekucyjny nie bada natomiast, czy wszczęcie i prowadzenie egzekucji było zgodne z prawem Jak wynika z akt sprawy, w toku prowadzonych postępowań egzekucyjnych wobec Skarżącej nie zostało wydane żadne postanowienie, które powodowałoby wyłączenie odpowiedzialności zobowiązanej za koszty egzekucji. Wobec powyższego uznać należy, iż wszystkie dokonane przez organ egzekucyjny czynności egzekucyjne są skuteczne i powodują powstanie kosztów egzekucyjnych obciążających skarżącą. Za nieuzasadniony należy uznać również zarzut, iż organ egzekucyjny nałożył na zobowiązaną obowiązek ponoszenia kosztów egzekucyjnych wydania nieruchomości, za którą nie uzyskała odszkodowania. Zauważyć również należy, że zgodnie z art. 9y ust. 1 ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (Dz. U. z 2013 r., poz. 1594 z późn. zm.), za nieruchomości oraz ograniczone prawa rzeczowe do nieruchomości, o którym mowa w art. 9s ust. 3 i 3a oraz art. 9x ust. 4 tej ustawy, od podmiotu, na rzecz którego wydawana jest decyzja o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej, przysługuje odszkodowanie dotychczasowym właścicielom lub użytkownikom wieczystym nieruchomości, a także osobom, którym przysługują ograniczone prawa rzeczowe do nieruchomości. Decyzje w zakresie odszkodowania wydaje wojewoda (art. 9y ust. 2 ww. ustawy). Przytoczony przepis przewiduje konieczność rekompensaty poniesionych przez właściciela strat poprzez wypłatę odszkodowania, nie nakłada jednak na organ egzekucyjny obowiązku oszacowania jego wysokości przed podjęciem czynności egzekucyjnych. Ustalenie wysokości należnego zobowiązanej odszkodowania jest przedmiotem odrębnego postępowania, a tym samym nie może być przedmiotem zarzutów podnoszonych w postępowaniu egzekucyjnym, w tym również w ramach zażalenia na postanowienie w przedmiocie określenia kosztów egzekucyjnych. W podsumowaniu powyższych rozważań Minister podniósł, że nie znalazł podstaw by uznać, że organ egzekucyjny nieprawidłowo dokonał ustaleń w zakresie obowiązku uiszczenia kosztów egzekucyjnych. Minister nie dopatrzył się bowiem zaistnienia w sprawie takich przesłanek, które wpłynęłyby na byt oraz zakres obowiązku uiszczenia przez skarżącą kosztów egzekucyjnych.

Strona 2/8