Sprawa ze skargi na postanowienie Ministra Infrastruktury i Rozwoju w przedmiocie ustalenia kosztów postępowania egzekucyjnego
Uzasadnienie strona 8/8

IV.8. Konieczność uchylenia zaskarżonego postanowienia wynika jeszcze z jednego istotnego uchybienia przepisom postępowania, jakiego dopuścił się Minister w niniejszej sprawie. Uchybienie to, podobnie jak naruszenie przepisów prawa omówione w punkcie IV.7 powyżej, jest niezależne od wskazanych w punkcie IV.4 uzasadnienia wątpliwości co do zakresu kognicji sądu administracyjnego kontrolującego postanowienie w sprawie kosztów egzekucyjnych. Otóż zarówno z samej treści zaskarżonego postanowienia (zob. s. 6), jaki i z zalegających w aktach zwrotnych potwierdzeń odbioru wynika, że Minister jako stronę potraktował wyłącznie skarżącą, która wniosła zażalenie. Tymczasem stronami postępowania w sprawie kosztów postępowania egzekucyjnego przed organem II instancji winni być także uczestnicy postępowania. Uszło to uwadze Ministra, podobnie jak okoliczność, że istota dwuinstancyjnego postępowania polega na dwukrotnym rozstrzygnięciu tej samej sprawy. Innymi słowy, organ odwoławczy ma obowiązek rozpatrzyć sprawę ponownie w jej całokształcie; jego rolą nie jest zaś (jedynie) ocena zasadności odwołania (por. np. wyrok NSA z dnia 10 października 2008 r., I GSK 1071/07, CBOSA). Minister, który miał pełną wiedzę o pozostałych uczestnikach postępowania, a mimo to uznał za stronę wyłącznie skarżącą, naruszył w szczególności art. 6, art. 7, art. 15, art. 28 k.p.a. w zw. z art. 140 w zw. z art. 144 k.p.a. w zw. art. 18 u.p.e.a.

IV.8. Rozpoznając sprawę ponownie Wojewoda [...] przede wszystkim zgromadzi w aktach sprawy dokumenty niezbędne do wnikliwego i zgodnego z zasada praworządności załatwienia sprawy (art. 7 w zw. z art. 77 § 1 i 80 k.p.a. w zw. z art. 18 u.p.e.a.), a następnie poczynione ustalenia faktyczne i oceny przedstawi w uzasadnieniu orzeczenia, mając w szczególności na uwadze zasadę przekonywania (art. 11 k.p.a. w zw. z art. 107 § 3 k.p.a.). Chodzi tu zwłaszcza o dowody realizacji przez organ egzekucyjny zasady zagrożenia (art. 15 § 1 u.p.e.a.) oraz o tytuły wykonawcze (w aktach egzekucyjnych brak również dowodów na przesłanie tych tytułów skarżącej oraz uczestnikom z wezwaniem, o którym mowa w uzasadnieniu postanowienia Wojewody [...] z [...] lipca 2014 r.). Wojewoda zgromadzi również w aktach dowody, na mocy których określono krąg zobowiązanych i ich ewentualny tytuł prawny do przedmiotowej działki nr [...] oraz jej faktyczne posiadanie przez wszystkich lub niektórych ze zobowiązanych. Jeżeli chodzi o stan prawny nieruchomości, to organy winny w szczególności ustalić, czy dla spornej nieruchomości prowadzona jest księga wieczysta (mając na uwadze domniemanie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (Dz. U. z 2013 r. poz. 707, z późn. zm). Wojewoda zobowiązany będzie w szczególności wnikliwe wyjaśnić rozbieżności między treścią jego decyzji z dnia [...] grudnia 2008 r. o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej, gdzie w zakresie działki nr [...] z obrębu [...] została ona wydana wobec [...], a wystawieniem tytułów wykonawczych wobec zobowiązanych. Aktualny stan akt egzekucyjnych, ani tym bardziej treść wydanych w sprawie orzeczeń, nie pozwalają bowiem na ustalenie relacji między skutkiem wywłaszczeniowym decyzji lokalizacyjnej z 2008 r. (art. 9s ust. 3 ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym - w brzmieniu obowiązującym w chwili wydania tej decyzji), a traktowaniem zobowiązanych jako współwłaścicieli działki, która wcześniej została objęta decyzją lokalizacyjną wydaną wobec innego podmiotu. Ponadto, w aktach sprawy winny znajdować się dowody na wykonanie przez egzekutora obowiązków przewidzianych w art. 143 § 1 u.p.e.a. oraz protokół z innych czynności egzekucyjnych podjętych w sprawie przez egzekutora (art. 53 u.p.e.a.). Jeżeli organ uzna, że w sprawie zachodzą podstawy do obciążenia zobowiązanych kosztami postępowania egzekucyjnego (a w szczególności, że nie zachodzi przesłanka wszczęcia i prowadzenie egzekucji niezgodne z prawem, o której mowa w art. 64c § 3 u.p.e.a.), uzasadni wnikliwie nie tylko podstawę prawną i faktyczną do obciążenia skarżącej oraz uczestników tymi kosztami, a także rozważy, czy koszty te winni ponosić wszyscy zobowiązani w częściach równych, czy też tylko niektórzy z nich.

IV.9. Zakres postępowania dowodowego, które musi być ponownie przeprowadzone, uzasadnia uchylenie również postanowienia organu I instancji (art. 135 p.p.s.a. w zw. z art. 138 § 2 k.p.a. w zw. z art. 15 k.p.a. w zw. z art. 18 u.p.e.a.).

IV.10. O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 200 p.p.s.a. w zw. z art. 205 § 1 p.p.s.a. Na koszty te składa się: wpis od skargi (100 zł). Koszty te zasądzono od Ministra Infrastruktury i Budownictwa (art. 7 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 19 listopada 2015 r. o zmianie ustawy o działach administracji rządowej oraz niektórych innych ustaw [Dz. U. Nr 1960] w zw. z § 1 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 listopada 2015 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Infrastruktury i Budownictwa [Dz. U. poz. 1907]).

IV.11. Z powyższych powodów orzeczono jak w sentencji.

Strona 8/8