Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Wanda Zielińska-Baran, Sędziowie sędzia WSA Aneta Dąbrowska, sędzia del. SO Aleksandra Westra (spr.), Protokolant ref. Magdalena Dębska, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 czerwca 2019 r. sprawy ze skargi T. L. na decyzję Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia [...] lutego 2019 r. nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji 1. uchyla zaskarżoną decyzję; 2. zasądza od Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi na rzecz skarżącej T. L. kwotę 200 (dwieście) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Zaskarżoną decyzją z [...] lutego 2019 r. znak [...] Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2016 r., poz. 23 z późn. zm.) w związku z art. 16 ustawy z dnia 7 kwietnia 2017 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 935), po rozpatrzeniu wniosku T. L. o ponowne rozpatrzenie sprawy zakończonej decyzją Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia [...] lipca 2018 r., znak: [...], utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję.
Decyzja została wydana w następującym stanie sprawy.
Naczelnik Gminy [...] decyzją nr [...] z dnia [...] maja 1975 r. orzekł o przejęciu na własność Państwa gospodarstwa rolnego o powierzchni 4,0644 ha, położonego w O., stanowiącego własność A. B. W wyniku wniesionego odwołania, decyzja ta została utrzymana w mocy rozstrzygnięciem Wojewody [...] z dnia [...] listopada 1975 r., znak: [...].
Z wnioskiem o stwierdzenie nieważności wymienionych decyzji wystąpiła T. L. (następca prawny byłego właściciela). Skarżąca podniosła, że gospodarstwo jej ojca było "stale uprawiane i dzierżawione" oraz że nie został on powiadomiony o toczącym się postępowaniu i nie mógł się "skutecznie odwołać".
Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi, po rozpoznaniu wniosku, rozstrzygnięciem z dnia [...] lipca 2018 r. odmówił stwierdzenia nieważności decyzji Wojewody [...] z dnia [...] listopada 1975 r. oraz poprzedzającej ją decyzji Naczelnika Gminy [...] z dnia [...] maja 1975 r.
Na skutek rozpatrzenia wniosku o ponowne rozpoznania sprawy Minister wydał powołaną na wstępie zaskarżoną decyzję. Organ wskazał, że prawną podstawę kwestionowanych decyzji stanowił art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 13 lipca 1957 r. o zmianie dekretu z dnia 18 kwietnia 1955 r. o uwłaszczeniu i o uregulowaniu innych spraw, związanych z reformą rolną i osadnictwem rolnym (Dz. U. Nr 39, poz. 174 z późn. zm.) i § 1 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 5 sierpnia 1961 r. w sprawie opuszczonych gospodarstw rolnych (Dz. U. Nr 39, poz. 198 z późn. zm.). Organ ustalił, że w skład przejętego gospodarstwa wchodziły grunty orne o pow. 1,82 ha, użytki leśne o pow. 2,02 ha, użytki zielone o pow. 0,21 ha, i nieużytki o pow. 0,01 ha. Grunty te mogły być zatem wykorzystane na cele produkcji rolnej. Organ ustalił, że na przejętych gruntach nie było budynków, a właściciel zamieszkiwał wówczas w [...] Tak więc spełnione zostały przesłanki dopuszczające wydanie kwestionowanej decyzji.
Organ, powołując się na zasadę trwałości decyzji administracyjnych wskazał, że brak jest jednoznacznych dowodów w postępowaniu prowadzonym w trybach nadzwyczajnych, zezwalających na podważenie ustaleń zawartych w decyzjach ostatecznych. Organ ocenił, że wszelkie wątpliwości co do ustaleń, że decyzja została wydana z rażącym naruszeniem prawa, należy rozstrzygać na korzyść legalności kwestionowanej decyzji. Powołano, że zważywszy na upływ kilkudziesięciu lat od wydania kwestionowanych decyzji, brak części dokumentów mających zastosowanie w sprawie, nie może przesądzać o rażącym naruszeniu prawa przez organy wydające te decyzje. Organ wskazał, że celem postępowania nieważnościowego nie jest merytoryczne rozstrzygnięcie sprawy, lecz przeprowadzenie weryfikacji ostatecznej decyzji z jednego tylko punktu widzenia, a mianowicie, czy decyzja jest dotknięta jedną z wad kwalifikowanych wskazanych w art. 156 § 1 pkt 1-7 k.p.a. Powołano, że organ prowadzący postępowanie w sprawie nieważności decyzji nie jest kompetentny do rozstrzygania sprawy co do meritum, a dokonuje ocen przez pryzmat akt postępowania zwykłego, nie przeprowadza zaś nowych dowodów, które miałyby na celu podważanie, czy też kwestionowanie stanu faktycznego sprawy zakończonej decyzją, która jest przedmiotem kontroli w postępowaniu nadzorczym. Organ uznał, że w omawianej sprawie brak jest dowodów (dokumentów), które by podważały okoliczność spełnienia przesłanek określonych w przepisach, warunkujących przejęcie na własność Państwa gospodarstwa rolnego o pow. 4,0644 ha, położonego w O.. Jednocześnie zachowane zostały dokumenty przemawiające za tym, że przejęcie gruntów nastąpiło zgodnie z obowiązującymi ówcześnie przepisami, a więc brak jest przesłanek do stwierdzenia nieważności kwestionowanych decyzji.