Skarga kasacyjna na decyzję Prezesa Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji o odszkodowaniu za nieruchomość
Uzasadnienie strona 2/2

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, że:

Należy uznać, iż mimo niezbyt precyzyjnego sformułowania skargi kasacyjnej jej podstawą uczyniono art. 174 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi /Dz.U. nr 153 poz. 1270 ze zm./. Skarżąca zarzuciła bowiem wyrokowi Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie naruszenie prawa materialnego polegające na zastosowaniu błędnie rozumianego art. 156 par. 1 pkt 2 i 4 Kpa, a więc w istocie podniosła zarzut wadliwej wykładni wspomnianego artykułu. Uznała bowiem, że w pojęciu art. 156 par. 1 pkt 2 Kpa mieści się również rażące naruszenie prawa procesowego, polegające na niedopuszczeniu strony do udziału w postępowaniu administracyjnym. Natomiast wadliwa wykładnia art. 156 par. 1 pkt 4 Kpa związana była, jej zdaniem, ze skierowaniem decyzji do osoby nieżyjącej i zaakceptowaniu tego stanowiska przez sąd administracyjny.

Sformułowana w taki sposób skarga nie ma uzasadnionych podstaw. Naczelny Sąd Administracyjny podziela bowiem wykładnię art. 156 par. 1 pkt 2 i 4 Kpa, przyjętą przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w zaskarżonym wyroku, nie dopatrując się w niej naruszenia prawa.

Zgodnie z art. 156 par. 1 pkt 2 Kpa stwierdza się nieważność decyzji, która wydana została bez podstawy prawnej lub z rażącym naruszeniem prawa. Skarżąca nie kwestionowała przy tym podstaw prawnych do wydania decyzji o odszkodowaniu, ale wskazywała, że w pojęciu naruszenia prawa procesowego mieści się również sytuacja niedopuszczenia strony do udziału w postępowaniu administracyjnym.

Należy jednak podkreślić, że zarówno w orzecznictwie, jak i w literaturze nie budzi wątpliwości pogląd, że instytucja stwierdzenia nieważności nie służy usuwaniu wad postępowania administracyjnego, a brak udziału strony w postępowaniu mieści się w przesłankach wznowienia. Wskazuje się w związku z tym, iż ustawodawca dokonując gradacji wad decyzji administracyjnej odróżnił wady powodujące wzruszalność decyzji, a więc pociągające za sobą wznowienie postępowania od wad powodujących nieważność a więc nieuchronną konieczność eliminacji decyzji z obrotu prawnego /J. Borkowski [w:] B. Adamiak, J. Borkowski, Kodeks postępowania administracyjnego Komentarz, W-wa 2004 r. s. 729/. Z uwagi na wyraźne sformułowanie art. 145 par. 1 pkt 4 Kpa i zasadę racjonalności ustawodawcy nie można przyjąć założenia, iż jedna i ta sama przesłanka mogła być jednocześnie przyczyną zastosowania dwóch różnych instytucji procesowych pociągających za sobą różne skutki prawne. Może się oczywiście zdarzyć, iż z uwagi na inne rażące naruszenia prawa nastąpi zbieg zastosowania obu tych instytucji. W takim jednak przypadku rażące naruszenie nie może ograniczać się do przyczyn stanowiących w myśl przepisu art. 145 Kpa wyłącznie przesłankę wznowienia postępowania.

Nie jest również zasadny zarzut błędnej wykładni art. 156 par. 1 pkt 4 Kpa. Artykuł ten wskazuje na stwierdzenie nieważności decyzji w przypadku, gdy została ona skierowana do osoby nie będącej stroną w sprawie. Zdaniem skarżącej przyczyna ta dotyczy również sytuacji skierowania decyzji do osoby, co do której organ pozostawał w przeświadczeniu, że osoba ta nie żyje. Należy jednak podkreślić, iż w przedmiotowej sytuacji nie mieliśmy do czynienia z takim przypadkiem. Z akt sprawy wynikało bowiem, iż dopiero w wykonaniu decyzji o odszkodowaniu uznano skarżącą za zmarłą, co wynika z postanowienia Sądu Rejonowego w T. z 29 września 1986 r. (...).

Skierowanie decyzji do osoby nie będącej stroną oznacza zaś skierowanie jej do osoby nie mającej interesu prawnego. Anna W. zarówno żyła w momencie wydawania decyzji o odszkodowaniu, jak i miała interes prawny w uzyskaniu tego odszkodowania. Nie można więc uznać, iż Wojewódzki Sąd Administracyjny dokonał wadliwej interpretacji art. 156 par. 1 pkt 4 Kpa., poprzez niezastosowanie powoływanego artykułu do skarżącej. Sąd nie mógł się natomiast wypowiedzieć w stosunku do zarzutu naruszenia prawa własności przewidzianej w art. 1 Protokołu nr 1 do Konwencji o ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności z dnia 20 marca 1952 r. /Dz.U. 1995 nr 36 poz. 175 ze zm./ oraz art. 21 Konstytucji RP. Skarżąca nie wskazała bowiem na czym polegać miało to naruszenie, ani nie podała co do tego zarzutu żądnego uzasadnienia. Zarzuty nie poparte należytym uzasadnieniem stanowią zaś nieusuwalny brak skargi kasacyjnej, który czyni ją niedopuszczalną /por. Postanowienie SN z dnia 6 grudnia 1996 r. II UKN 24/96 - OSNAPU 1997 nr 13 poz. 242/.

Stąd Naczelny Sąd Administracyjny orzekł na podstawie art. 184 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi /Dz.U. nr 153 poz. 1270 ze zm./.

Strona 2/2