Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Alicja Plucińska-Filipowicz, Sędziowie NSA Wojciech Chróścielewski, Edward Janeczko /spr./, Protokolant Urszula Radziuk, po rozpoznaniu w dniu 14 stycznia 2005 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Witolda K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 16 czerwca 2004 r. sygn. akt IV SAB 481/03 w sprawie ze skargi Witolda K. na bezczynność Wojewody M. w przedmiocie przejęcia majątku ziemskiego oddala skargę kasacyjną.
OSK 1583/04 UZASADNIENIE
Zaskarżonym wyrokiem z dnia 16 czerwca 2004 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę Witolda K. na bezczynność Wojewody M. w sprawie o stwierdzenie nieważności decyzji z 20 grudnia 1946 r. Powiatowego Urzędu Ziemskiego w M. w części dotyczącej przejęcia na cele reformy rolnej nieruchomości o powierzchni 8,54 ha.
Według uzasadnienia tego wyroku nie było bezczynności Wojewody M., bo organ ten przed wniesieniem skargi na bezczynność /11 września 2003 r./ wydał 22 maja 2003 r. decyzję. Organ administracji nie pozostawał w bezczynności tylko dlatego, że wydana przez niego decyzja nie zawiera rozstrzygnięcia merytorycznego, lecz rozstrzygnięcie procesowe - odmawiające wszczęcia postępowania.
W skardze kasacyjnej Witold K. zarzucając naruszenie:
1. art. 64, 104, 105 Kpa przez przyjęcie, że pismo Wojewody M. z 22 maja 2003 r. jest decyzją,
2. art. 37 Kpa przez przyjęcie, że nie zachodzi przewlekłość postępowania i pominięcie treści wyroku NSA z 2 kwietnia 2001 r., art. 171 i 172 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi,
3. art. 134 i 135 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, art. 156 par. 1 pkt 2 Kpa przez zaniechanie dokonania oceny decyzji z 22 maja 2003 r., wydanej z rażącym naruszeniem prawa procesowego, wnosi o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu do ponownego rozpoznania, rozpoznanie skargi kasacyjnej w trybie art. 182 par. 2 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi z zasądzeniem kosztów w kwocie 600 zł.
W uzasadnieniu skargi kasacyjnej stwierdzono, że Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z 2 kwietnia 2001 r. uchylił decyzje organów administracji stwierdzającą, że nieruchomość ziemska "M." o powierzchni 221,11 ha w całości podlega przepisom dekretu o przeprowadzeniu reformy rolnej w celu ustalenia czy część nieruchomości nie została przeznaczona na żaden z celów określonych w art. 1 tego dekretu. Te wskazania Sądu były wiążące. Tymczasem organy I instancji odmawiając skarżącemu przymiotu strony dwukrotnie odmówił wszczęcia postępowania. Taką odmowę zawiera pismo z 22 maja 2003 r. nazwanej decyzją. Przepisy nie przewidują w sprawach wszczynanych na wniosek strony wydawania odrębnych aktów orzekających o wszczęciu postępowania administracyjnego, zaś postępowanie uważa się za wszczęte w dniu doręczenia organowi żądania /art. 61 par. 3 Kpa/.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Art. 134 par. 1 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, określanego dalej skrótem p.p.s.a. zawiera generalną zasadę, według której Sąd nie jest związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Może orzekać jednakże, jak wynika z brzmienia tego przepisu, w granicach danej sprawy.
Nie formułując w tym zakresie bardziej szczegółowych rozważań, trzeba podkreślić, że przedmiotem niniejszej sprawy jest bezczynność organu administracji, tj. Wojewody M. Ocena sądu administracyjnego a w konsekwencji i rozstrzygnięcie może przeto dotyczyć jedynie tego, czy wspomniana bezczynność istnieje czy nie. Wniesiona skarga z 11 września 2003 r. w sposób niewątpliwy wskazuje, że przedmiotem tej sprawy jest bezczynność organu administracji, co wyznacza jej granice. Taki przedmiot sprawy wynika nie tylko z tytułu skargi: "skarga na bezczynność organu administracyjnego", ale również z zawartego w skardze żądania w postaci zobowiązania organu administracji do wydania określonej decyzji. W takiej sytuacji sąd administracyjny rozpoznający skargę nie był uprawniony do dokonania oceny prawidłowości decyzji z 25 maja 2003 r. łącznie także z podnoszoną w skardze kasacyjnej kwestią dotyczącą związania organu administracji i sądu administracyjnego poprzednio wydanym wyrokiem z 2 kwietnia 2001 r.