Opodatkowaniu podatkiem rolnym podlegają określone w ustawie grunty gospodarstw rolnych; nie jest to podatek od działalności gospodarczej czy usługowej, nawet więc gdy Zakład Doświadczalny prowadzi działalność rolniczą to "działalność" ta nie jest przedmiotem opodatkowania podatkiem rolnym.
Jednostki badawczo-rozwojowe, działające na podstawie ustawy z dnia 25 lipca 1985 r. o jednostkach badawczo-rozwojowych /Dz.U. 1991 nr 44 poz. 194/, zwolnione są od podatku rolnego.
Decyzjami z dnia 17 maja 1995 r. (...) Burmistrz Miasta i Gminy M. ustalił Polskiej Akademii Nauk - Zakład Doświadczalny Agrobiologii w B. podatek rolny za I półrocze 1995 roku w łącznej wysokości 30.135,62 zł. Z uzasadnienia decyzji wynika, że na mocy przepisu art. 6a ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym /Dz.U. 1993 nr 94 poz. 431/. Polska Akademia Nauk - Zakład Doświadczalny Agrobiologii w B. - Gospodarstwo w B. oraz Gospodarstwa: N. i Ś., zobowiązana była do obliczenia i odprowadzenia podatku rolnego od gruntów. Skoro z obowiązku tego nie wywiązała się wydano stosowne decyzje.
Od powyższych decyzji odwołanie wniósł ww. Zakład Doświadczalny podnosząc, iż zakłady doświadczalne działające przy szkołach wyższych i jednostkach badawczo-rozwojowych są traktowane w zakresie obciążeń podatkowych na równi z jednostkami naukowymi. Oznacza to zwolnienie ich z obowiązku płacenia podatków, w tym podatku rolnego.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w S. decyzją z dnia 10 lipca 1995 r. (...) utrzymało w mocy zaskarżone decyzje. Zdaniem Kolegium nieruchomości rolne, którymi włada PAN - Zakład Doświadczalny Agrobiologii w B. uznane powinny być za gospodarstwo rolne w świetle przepisów ustawy o podatku rolnym i dlatego są one objęte omawianym podatkiem, gdyż zdaniem Kolegium Odwoławczego skarżący podatnik nie jest zwolniony z obowiązku płacenia podatku rolnego.
W skardze do Naczelnego Sądu Administracyjnego zainteresowany Zakład PAN wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji oraz poprzedzających ją 3 decyzji organu I instancji w sprawie ustalenia podatku rolnego. Skarżący wyjaśnia, że do gospodarstw PAN mają zastosowanie przepisy ustawy o jednostkach badawczo-rozwojowych /Dz.U. 1991 nr 44 poz. 194/ gdyż zostały one rozciągnięte na placówki PAN przepisem par. 1 rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie rozciągnięcia niektórych przepisów ustawy o jednostkach badawczo-rozwojowych na placówki PAN /Dz.U. 1986 nr 17 poz. 91 ze zm./. Stanowisko w tej sprawie zajął Minister Finansów w piśmie nr PO S/SE-8002-0397/95.
W świetle powołanych przepisów obciążanie zakładu podatkiem rolnym od gruntów wykorzystywanych na cele naukowo-badawcze jest bezzasadne.
W odpowiedzi na skargę organ odwoławczy wniósł o jej oddalenie podnosząc, iż zwolnienie z podatku rolnego dla jednostek naukowych przysługuje z tytułu wykorzystania gruntów dla celów naukowo-badawczych. Natomiast grunty rolne wykorzystywane dla celów produkcji rolniczej nie są zwalniane z podatku rolnego. Zdaniem Burmistrza Miasta M. prowadzona przez Zakład Doświadczalny PAN działalność ma charakter produkcji rolniczej, a nie naukowo-badawczej.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Na podstawie przepisu par. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 22 listopada 1991 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie rozciągnięcia niektórych przepisów ustawy o jednostkach badawczo-rozwojowych na placówki naukowe Polskiej Akademii Nauk /Dz.U. nr 112 poz. 483./, do placówek PAN stosuje się art. 18 ustawy z dnia 25 lipca 1985 r. o jednostkach badawczo-rozwojowych /Dz.U. 1991 nr 44 poz. 194/. Zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy o jednostkach badawczo-rozwojowych jednostka taka jest zwolniona od podatków. Zwolnienie to ma charakter ustawowego zwolnienia podmiotowego i - zgodnie z wykładnią gramatyczną - dotyczy wszystkich kategorii podatków funkcjonujących w obowiązującym systemie podatkowym. Na podstawie art. 18 ust. 2 ustawy, zwolnieniu nie podlega działalność, o której mowa w art. 2 ust. 3 ustawy. Zgodnie z tym przepisem, jednostki badawczo-rozwojowe mogą prowadzić produkcję aparatury i urządzeń, a także podejmować inną działalność gospodarczą bądź usługową na potrzeby kraju i eksportu w zakresie objętym przedmiotem ich działalności. A zatem wyjątek od zasady zwolnienia od podatków określony został przez sformułowanie, iż przedmiotem opodatkowania /oprócz konkretnie określonej "produkcji aparatury i urządzeń"/ jest "inna działalność gospodarcza bądź usługowa".