Ustrój samorządu terytorialnego, w tym referendum gminne, Przeciwdziałanie alkoholizmowi, Samorząd terytorialny
Tezy

Na podstawie art. 40 ust. 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym /Dz.U. nr 16 poz. 95 ze zm./ rada gminy nie może wydawać przepisów porządkowych, dotyczących kwestii spożywania alkoholu, w zakresie w jakim zostało to uregulowane w Kodeksie Wykroczeń bądź w ustawie z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi /Dz.U. nr 35 poz. 230 ze zm./.

Uzasadnienie

Rada Miejska uchwałą powołującą się na art. 14 ust. 6 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz art. 40 ust. 2 pkt 4 w związku z art. 45 ust. 1 i art. 41 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym, wprowadziła zakaz spożywania napojów alkoholowych w określonych miejscach. W par. 1 ustalono regulamin korzystania z obiektu zabytkowego "Stare Miasto" stanowiący załącznik nr 1 do uchwały. W par. 4 tejże uchwały określono, iż osoby naruszające zakazy określone uchwałą podlegają sankcjom określonym w art. 34 Kodeksu wykroczeń.

Wojewoda, powołując się na art. 93 ust. 1 w związku z art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym, zaskarżył par. 4 uchwały, wnosząc o stwierdzenie jej nieważności, jako sprzecznej z prawem.

W uzasadnieniu podano, iż takie uregulowanie jest sprzeczne z art. 40 ust. 3 ustawy o samorządzie terytorialnym. Przepis ten dopuszcza możliwość wydania przez radę miejską przepisów powszechnie obowiązujących, jeżeli jest to niezbędne dla ochrony życia lub zdrowia obywateli, a także zapewnienia spokoju, bezpieczeństwa publicznego. Jednakże nakazy i zakazy ujęte w uchwale nie mogą być zagrożone sankcjami karnymi przewidzianymi w Kodeksie wykroczeń.

Naruszenie przepisów porządkowych może być zagrożone karą grzywny, wymierzoną w trybie i na zasadach określonych w prawie o wykroczeniach, jeżeli zagrożenie to zostało w tych przepisach wyraźnie przewidziane. Wynika to z art. 40 ust. 4 ustawy o samorządzie terytorialnym. Reasumując skarżący podał, że Rada Miejska mogła podjąć uchwałę na podstawie art. 40 ust. 2 pkt 4 ustawy o samorządzie terytorialnym, lecz nie mogła uregulować w ten sposób, że zakazy określone w uchwale podlegają sankcjom określonym w Kodeksie wykroczeń /jak to uczyniła w par. 4 uchwały/. (...)

Prezydent Miasta wniósł o oddalenie skargi. Uznano, iż zaskarżony paragraf uchwały nie jest sprzeczny z prawem.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Na podstawie art. 40 ust. 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym i art. 41 ust. 1 tej ustawy rada gminy może wydawać przepisy porządkowe.

W drodze przepisów porządkowych mogą być ustanawiane powszechnie obowiązujące nakazy i zakazy określonego zachowania się, niezbędne dla ochrony życia lub zdrowia obywateli oraz dla zapewnienia porządku, spokoju i bezpieczeństwa publicznego w zakresie, w jakim zakazy takie i nakazy nie zostały ustanowione w ustawach lub innych przepisach powszechnie obowiązujących.

Rada gminy nie może zatem stanowić przepisów porządkowych, jeżeli nie jest to niezbędne dla ochrony życia lub zdrowia obywateli bądź dla zaspokojenia porządku, spokoju i bezpieczeństwa publicznego albo określone nakazy lub zakazy ustanowione zostały w ustawach lub innych przepisach powszechnie obowiązujących. Oznacza to, że na podstawie art. 40 ust. 3 ustawy o samorządzie terytorialnym rada gminy nie może wydawać przepisów porządkowych w zakresie, w jakim nakazy i zakazy określonego zachowania się osoby objęte zostały dyspozycjami przepisu Kodeksu wykroczeń bądź ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.

Naruszenie przepisów porządkowych może być zagrożone karą grzywny, wymierzoną w trybie i na zasadach określonych w Prawie o wykroczeniach. Wynika to z art. 40 ust. 4 ustawy o samorządzie terytorialnym.

Możliwość karania za naruszenie zakazów i nakazów, ustanowionych w przepisach porządkowych, ograniczona została wyłącznie do kary grzywny i nie obejmuje innych kar zasadniczych wymienionych w art. 18 pkt 4 Kodeksu wykroczeń oraz przewidzianych w art. 54 tego Kodeksu, a mianowicie kary nagany.

W przedmiotowej sprawie Rada Miasta w par. 4 uchwały określiła, iż osoby naruszające zakazy określone w uchwale podlegają sankcjom określonym w art. 54 Kodeksu wykroczeń.

Trafnie zatem skarżący podniósł, iż powyższe zakazy nie mogą zawierać innych sankcji niż wynikające z wyżej cytowanych przepisów.

Z tych względów skargę jako uzasadnioną uwzględniono, orzekając nieważność tej części uchwały.

Strona 1/1