Zatrudnienie przez rzemieślnika osoby trzeciej na podstawie umowy zlecenia /art. 734 Kc/ lub innej umowy cywilnoprawnej /np. umowy o dzieło - art. 627 i nast. Kc/ wprawdzie nie tworzy stosunku pracy w rozumieniu art. 22 par. 1 Kp, niemniej jednak - w razie przekroczenia dopuszczalnego stanu zatrudnienia - wywołuje konsekwencje w postaci utraty warunków do zwolnienia od podatków, o czym rzemieślnik powinien poinformować organ podatkowy zgodnie z par. 7 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 30 października 1981 r. w sprawie zwolnienia od podatków i opłaty skarbowej podatników osiągających przychody z niektórych rodzajów nowo uruchomionej działalności zarobkowej /Dz.U. nr 26 poz. 138/.
Naczelny Sąd Administracyjny uznał zasadność skargi Janiny G. na decyzję Izby Skarbowej w Wałbrzychu z dnia 13 lipca 1983 r. w przedmiocie pozbawienia prawa do korzystania ze zwolnienia od podatków i na podstawie art. 207 par. 1 i 23 pkt 3 Kpa uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Urzędu Skarbowego w Ś., a także - zgodnie z art. 208 Kpa - zasądził od Izby Skarbowej w Wałbrzychu kwotę złotych sześćset tytułem zwrotu kosztów postępowania na rzecz skarżącej.
Przedmiotem skargi Janiny G. jest decyzja Izby Skarbowej w Wałbrzychu z dnia 13 lipca 1983 r. nr JS.V/2-3252/1a/21/83, utrzymująca w mocy decyzję Urzędu skarbowego w Ś. z dnia 25 marca 1983 r. nr US.II-247/83 o cofnięciu jej prawa do zwolnienia od podatków obrotowego i dochodowego, przyznanego decyzją Naczelnika Miasta i Gminy w S. z dnia 2 czerwca 1982 r. na okres od dnia 31 marca 1982 r. do dnia 1 kwietnia 1984 r. z tytułu nowo uruchomionej działalności rzemieślniczej.
Janina G. prowadzi zakład mechanicznego cięcia kamienia w M. Zezwolenie na prowadzenie tego zakładu podatniczka otrzymała od naczelnika Miasta i Gminy S. w dniu 5 października 1981 r. decyzją nr rej. 79/81. W deklaracji w sprawie zgłoszenia obowiązku podatkowego podatniczka podała, że zatrudnia jednego pracownika. Od dnia 17 sierpnia 1982 r. pracownikiem tym był Marian Cz. W dniach 8, 9 i 10 grudnia 1982 r. zakład Janiny G. był kontrolowany przez pracowników byłego Okręgowego Zarządu Dochodów Państwa i Kontroli Finansowej w Wałbrzychu i podczas kontroli w dniu 10 grudnia 1982 r. zastano przy obsłudze traka zamiast Mariana Cz. innego robotnika - Józefa Cz. Organ podatkowy, przyjmując na podstawie wyniku kontroli, że podatniczka zatrudniła drugą osobę, nie powiadamiając o tym właściwego organu, pozbawił ją prawa do zwolnienia od podatków za były okres objęty decyzją z dnia 2 czerwca 1982 r.
W odwołaniu do Izby Skarbowej w Wałbrzychu Janina G. zaprzeczyła, jakoby zatrudniała Józefa Cz., i wyjaśniła, że zatrudniony u niej Marian Cz. dopuścił się kilkakrotnie naruszenia dyscypliny pracy, wobec czego został uprzedzony, że w razie dalszych nieobecności zostanie z nim rozwiązany stosunek pracy. Mając na uwadze to ostrzeżenie, Marian Cz., który w dniu 10 grudnia 1982 r. musiał opuścić zakład, by załatwić swoją osobistą sprawę, na własną rękę zapewnił zastępstwo, nie informując o tym właścicielki zakładu. W tych warunkach - zdaniem odwołującej się - decyzja organu I instancji powinna ulec uchyleniu.
Po rozpoznaniu odwołania podatniczki, Izba Skarbowa w Wałbrzychu decyzją z dnia 13 lipca 1983 r. utrzymała w mocy decyzję organu I instancji, uznając zarzuty odwołania za bezpodstawne. W szczególności - zdaniem organu odwoławczego - nie może być uznany za trafny argument, że skoro Marian Cz. zapewnił zastępstwo bez wiedzy i zgody podatniczki, to daje to podstawę do zmiany zaskarżonej decyzji. Właścicielka zakładu bowiem ponosi pełną odpowiedzialność za to wszystko, co się dzieje w zakładzie.
Na decyzję Izby Skarbowej Janina G. wniosła skargę go Naczelnego Sądu Administracyjnego, w której podtrzymała swoje dotychczasowe zarzuty. W szczególności nadal zaprzeczała, jakoby Józef Cz. był u niej w tym okresie zatrudniony, oraz że wiedziała o tym, iż Marian Cz. zapewnił sobie w tym dniu zastępstwo. Powołując się na te zarzuty, skarżąca wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji.
W odpowiedzi na skargę organ odwoławczy podtrzymał swoje stanowisko, wnosząc o jej oddalenie. Wskazał równocześnie, iż podatniczka powinna była dopilnować, by "bez jej wiedzy nie następowały zmiany w stanie zatrudnienia".