Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Jacek Fronczyk Sędziowie Sędzia WSA Leszek Kobylski Sędzia WSA Urszula Wilk (spr.) Protokolant st. ref. Katarzyna Zielińska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 marca 2015 r. sprawy ze skargi "W." Spółka komandytowa z siedzibą w [...] na decyzję Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia [...] kwietnia 2014 r. nr [...] w przedmiocie podlegania obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego oddala skargę
Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia (dalej: "Prezes NFZ") decyzją z [...] kwietnia 2014 r., nr [...], wydaną na podstawie art. 102 ust. 5 pkt 24 w związku z art. 109 ust. 5 oraz na podstawie art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. e ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008r. Nr 164, poz. 1027 ze zm., dalej: "ustawa o świadczeniach"), po rozpatrzeniu odwołania [...] Sp. z o.o. Sp. k. z siedzibą w W. (dalej: "Strona", "Spółka", "Skarżący"), utrzymał w mocy decyzję Dyrektora [...] Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia (dalej: "Dyrektor [...]OW NFZ") z [...] sierpnia 2013 r., nr [...], w której ustalono, że Pani K. S. podlegała od [...] października 2009 r. do [...] czerwca 2011 r., obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu wykonywania umów o świadczenie usług, do których zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia na rzecz Spółki.
Postępowanie w niniejszej sprawie zainicjował wniosek Zakładu Ubezpieczeń Społecznych [...] Oddziału w W. z [...] czerwca 2013 r. o wydanie decyzji w zakresie objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym Pani K. S. z tytułu wykonywania ww. umów. Do powyższego wniosku została dołączona kopia protokołu kontroli z [...] kwietnia 2013 r. przeprowadzonej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych [...] Oddział w W. w Spółce w zakresie prawidłowości i rzetelności obliczania składek na ubezpieczenie społeczne oraz innych składek, wyjaśnienia Spółki, kopia zastrzeżeń Spółki do ustaleń protokołu kontroli, kopia pisma Spółki z [...] maja 2013 r. wraz z odpowiedzią ZUS z [...] czerwca 2013 r.
W toku postępowania pełnomocnik Spółki, w piśmie z [...] lipca 2013 r. oświadczył, że umowy zawierane przez Stronę były, zgodnie z ich tytułem, literalnym brzmieniem, a przede wszystkim zgodną wolą stron i celem, którym się one kierowały przy ich zawieraniu, umowami o dzieło. Efektem czynności podejmowanych i dokonywanych przez Wykonawcę było konkretne, ustalone przez strony dzieło polegające na ułożeniu programów autorskich i przeprowadzeniu kursów języka obcego. Zamawiający i Wykonawca nie umawiali się na staranne świadczenie określonych usług czy powtarzalne wykonywanie wskazanych czynności faktycznych przez czas z góry ustalony, lecz przedmiotem umowy między nimi było wytworzenie oznaczonego dzieła czy też kilku dzieł. Ponadto, przystępując do realizacji świadczenia Wykonawca wiedział, jakie dzieło ma wykonać i jakie są jego parametry. Efekt prawidłowo wykonanej umowy stanowiły zaś każdorazowo autorskie programy nauczania, czyli utwory chronione prawem autorskim.
Organ I instancji wskazał, że przyjmuje się, iż dziełem jest jedynie z góry założony, samoistny, materialny lub niematerialny, lecz inkorporowany (ucieleśniony), w danych warunkach osiągalny rezultat pracy i umiejętności przyjmującego zamówienie, którego charakter nie wyklucza możliwości zastosowania przepisów o rękojmi za wady. Rezultat niematerialny wykonania umowy może być inkorporowany w przedmiocie materialnym (rzeczy) lub też nie mieć tej cechy, ale wówczas musi mieć taką formę, aby mógł być przedmiotem postrzegania odróżnialnym od innych przedmiotów i pozwalającym uchwycić istotę osiągniętego dzieła. Coraz częściej w literaturze przedmiotu podnoszone są jednak wątpliwości co do możliwości uznania za dzieło rezultatów umowy, które nie są ucieleśnione w rzeczy. Wskazuje się przy tym, że istota dzieła - jego samoistność - polega na niezależności dzieła od twórcy oraz jego dalszym istnieniu i oddziaływaniu. Istota umowy o świadczenie usług natomiast, polegająca na podejmowaniu starań w określonym zakresie lub celu, kwalifikuje tę umowę do kategorii umów starannego działania. Umowy starannego działania nie są bezpośrednio nakierowane na osiągnięcie sprecyzowanego rezultatu. Z założenia występuje w nich więc pewien element niepewności, losowości. Oznacza to, iż ocena wykonania tego typu umowy nie następuje przez pryzmat osiągniętego rezultatu działania strony zobowiązanej do świadczenia niepieniężnego, a wyłącznie przy uwzględnianiu staranności w działaniu tej strony. Organ uznał, że w okolicznościach sprawy już literalne brzmienie umów wskazuje na umowy starannego działania, a nie umowy rezultatu. Przedmiotem świadczeń Wykonawców miało być nauczanie języka obcego na kursach organizowanych przez Zamawiającego, zgodnie ze standardami i procedurami zamawiającego, a więc podejmowanie czynności nie charakteryzujących się z góry założonym, uchwytnym, inkorporowanym, utrzymującym się (istniejącym) niezależnie od twórcy rezultatem. W związku z powyższym, organ I instancji w decyzji z [...] sierpnia 2013 r., wydanej na podstawie art. 107 ust. 5 pkt 16, art. 109, art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. e), art. 69 ust. 1, art. 82 ust. 1 oraz art. 85 ust. 4 ustawy o świadczeniach oraz art. 6 ust. 1 pkt 4 i art. 13 pkt 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. nr 205, poz. 1585 z późn. zm.), ustalił, że Pani K. S. podlegała obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu wykonywania spornych umów.