Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Michał Ruszyński Sędziowie Sędzia WSA Aleksandra Wieczorek Sędzia WSA Sławomir Pauter (spr.) Protokolant st. sekr. sąd. Monika Walentynowicz po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 maja 2014 r. sprawy ze skargi Wojewody na uchwałę Rady Miasta z dnia 31 maja 2005 r. nr XLV/409/05 w sprawie zasad i trybu przeprowadzania konsultacji z mieszkańcami Miasta I. stwierdza nieważność zaskarżonej uchwały w części dotyczącej § 1 ust. 4 i § 5, II. orzeka, że zaskarżona uchwała w części wskazanej w punkcie I wyroku nie podlega wykonaniu, III. zasądza od Miasta na rzecz skarżącego Wojewody kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych, tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
W dniu 31 maja 2005 roku na podstawie art. 5a i art. 40 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym ( tj. Dz. U. z 2001r., nr 142, poz. 1591 ze zm.) Rada Miasta podjęła uchwałę nr XLV/409/05 w sprawie zasad i trybu przeprowadzania konsultacji z mieszkańcami Miasta.
W § 1 stwierdzono, że przedmiotem uchwały jest ustalenie zasad i trybu przeprowadzania z mieszkańcami konsultacji w przypadkach przewidzianych ustawą lub innych istotnych dla miasta sprawach ( ust. 1), określono cel przeprowadzania konsultacji ( ust.2), formę konsultacji ( ust. 3), zasięg konsultacji ( ust.5). W § 1 ust. 4 wskazano, że uprawnionymi do wzięcia udziału w konsultacjach są mieszkańcy Miasta, posiadający prawo wyborcze. W § 2, 3, 4 oraz 6 uchwały określono kto inicjuje konsultacje, tryb przeprowadzania konsultacji, czas i miejsce przeprowadzania konsultacji, reguły ustalania wyników oraz sposób przekazywania wyników do wiadomości społeczności lokalnej. W § 5 uchwały postanowiono, że obsługę techniczną pracy komisji powołanej do przeprowadzenia konsultacji zapewnia Sekretarz Gminy, a w § 8 wykonanie uchwały powierzono Prezydentowi Miasta.
W dniu 4 kwietnia 2014 roku Wojewoda powołując się na art. 93 ust. 1 i art. 94a ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym w związku z art. 3 § 2 pkt 6 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ( tj. Dz. U. z 2012r., poz. 270) zaskarżył przedmiotową uchwałę Rady Miasta wnosząc o stwierdzenie jej nieważności w części dotyczącej § 1 ust. 4 oraz § 5. Odnośnie § 1 ust. 4 skarżący podniósł zarzut naruszenia art. 5a ust. 1 i 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym. Zgodnie bowiem z art. 5a ust 1 i 2 cytowanej ustawy rada gminy została umocowana do określenia w drodze uchwały zasad i trybu przeprowadzania konsultacji z mieszkańcami gminy. Określenie w § 1 ust. 4 zaskarżonej uchwały podmiotów uprawnionych do udziału w konsultacjach nie mieści się w granicach delegacji ustawowej zawartej w art. 5a ust. 2 ustawy. Zapis przedmiotowej uchwały stwierdzający, że uprawnionymi do wzięcia udziału w konsultacjach są mieszkańcy Miasta, posiadający prawo wyborcze bezpodstawnie zawęża krąg osób uprawnionych do wzięcia udziału w konsultacjach. Pojęcie wspólnoty samorządowej zostało zdefiniowane w art. 16 ust. 1 Konstytucji RP, z którego wynika, że tworzy ją z mocy prawa ogół mieszkańców jednostek zasadniczych podziału terytorialnego. Natomiast w art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym ustawodawca stwierdził, że mieszkańcy gminy tworzą z mocy prawa wspólnotę samorządową. Mieszkańcem gminy jest zatem każda osoba fizyczna mająca miejsce zamieszkania na terenie gminy. Natomiast z art. 5 ust. 1 i art. 6a ust. 1 ustawy z dnia 16 lipca 1998 roku Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików wojewódzkich ( tj. Dz. U. z 2010 r., nr 176, poz. 1190 ze zm.), w stanie prawnym obowiązującym w dniu podjęcia zaskarżonej uchwały wynika, że czynne prawo wyborcze w wyborach do organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego posiadał każdy obywatel polski, który najpóźniej w dniu głosowania ukończył 18 lat, stale zamieszkiwał na obszarze działania tej gminy oraz został wpisany do prowadzonego w tej gminie rejestru wyborców najpóźniej na 12 miesięcy przed dniem wyborów. Podobnie kwestię prawa wyborczego zadaniem skarżącego normuje obecna ustawa z dnia 5 stycznia 2011 roku Kodeks wyborczy ( Dz. U. z 2011r., nr 21, poz. 112 ze zm.) w art. 10 § 1 pkt 3 lit ,,a". Przepis ten stanowi, że czynne prawo wyborcze w wyborach posiada do organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego posiada obywatel polski oraz obywatel Unii Europejskiej niebędący obywatelem polskim, który najpóźniej w dniu głosowania kończy 18 lat, oraz stale zamieszkuje na obszarze danej gminy. Mając na uwadze powyższe uregulowania prawne skarżący stwierdził, że pojęcie ,,mieszkańca gminy" nie jest tożsame z pojęciem osoby posiadającej prawo wyborcze. Fakt pozbawienia praw publicznych, praw wyborczych, czy też ubezwłasnowolnienie mieszkańca gminy nie jest jednoznaczne z pozbawieniem go prawa do udziału w konsultacjach. Rada Miasta ograniczając krąg osób uprawnionych do udziału w konsultacjach przekroczyła granicę delegacji ustawowej z art. 5a ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym. Nadto zdaniem skarżącego, postanowienia § 5 uchwały zgodnie z którym obsługą techniczną prac komisji zapewnia sekretarz gminy stanowi naruszenie art. 30 ust. 1 i ust. 2 pkt 2, oraz art. 33 ust. 3 w zw. z art. 33 ust. 4 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym, oraz art. 5 ust. 3 i 4 ustawy 21 listopada 2008 roku o pracownikach samorządowych. Określenie sposobu wykonywania uchwały rady miast należy do kompetencji prezydenta miasta i to on jako kierownik urzędu może zlecić sekretarzowi wykonanie czynności związanych z obsługą komisji do przeprowadzenia konsultacji.