Sprawy kombatantów, świadczenia z tytułu pracy przymusowej, Administracyjne postępowanie, Kombatanci, Organizacje społeczne
Tezy

1. Przepis par. 13 Statutu Związku Bojowników o Wolność i Demokrację nadanego zarządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 14 lipca 1986 r. /M.P. nr 23 poz. 171/ jest zgodny z przepisami art. 1 i art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. o szczególnych uprawnieniach kombatantów /Dz.U. nr 16 poz. 122/ w zakresie, który nie dotyczy orzekania o spełnianiu warunków wymaganych do uzyskania uprawnień przewidzianych w tej ustawie.

2. Przepisy par. 40 ust. 12 i par. 57 ust. 12 Statutu Związku Bojowników o Wolność i Demokrację wymienionego w pkt 1 są niezgodne z przepisami art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. o szczególnych uprawnieniach kombatantów /Dz.U. nr 16 poz. 122/.

3. Przepis par. 6 ust. 2 Regulaminu Weryfikacyjnego Związku Bojowników o Wolność i Demokrację jest zgodny z przepisami art. 26 i art. 27 Kk, natomiast jest niezgodny z przepisem 110 Kk.

4. Przepisy par. 6 ust. 1 pkt "c" i "e", par. 6 ust. 2 pkt "d", par. 6 pkt "a" oraz par. 7 ust. 1 Regulaminu Weryfikacyjnego Związku Bojowników o Wolność i Demokrację są niezgodne z przepisem art. 75 Kpa.

5. Ustala trzymiesięczny termin, licząc od dnia doręczenia niniejszego orzeczenia, w którym powinny zostać usunięte niezgodności określone w niniejszym orzeczeniu; w wypadku nieusunięcia tych niezgodności przepisy objęte orzeczeniem tracą moc z upływem tego terminu w zakresie ustalonym w orzeczeniu.

Uzasadnienie

Powołane przepisy Regulaminu Weryfikacyjnego ZBoWiD stanowią, że podstawowymi dowodami działalności, która ma być poddana weryfikacji w zakresie praw członkowskich (...) są oświadczenia świadków zweryfikowanych przez Związek. Powyższa regulacja pozostaje w sprzeczności z koncepcją otwartego postępowania dowodowego, przyjętą w Kodeksie postępowania administracyjnego, którego art. 75 stanowi, że jako dowód należy dopuścić wszystko co może się przyczynić do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem.

Trybunał Konstytucyjny stoi na stanowisku, że w sytuacji kiedy Państwo zleca określonym organizacjom społecznym wykonywanie swoich funkcji, to w zakresie wykonywania tych funkcji traktuje je jako organy państwowe, określające w jego imieniu. Charakter aktów podjętych przez organizacje społeczne w ramach funkcji zleconych jest (...) identyczny z aktami organów państwowych. Organizacja społeczna wykonuje (...) w tych ramach władztwo państwowe a nie swoje własne prawa (...). Zlecenie funkcji państwa organizacjom społecznym może nastąpić tylko w drodze ustawy lub z mocy wyraźnego upoważnienia ustawy i wykonywane jest w formach właściwych organom państwa, w tym w formie aktu normatywnego.

ZBoWiD jako organizacja społeczna wykonuje zlecone jej funkcje państwa na zasadach ogólnie obowiązujących w działalności organów państwowych. Wydając akt normatywny na podstawie ustawy musi czynić to zgodnie z obowiązującymi zasadami stanowienia prawa w szczególności przestrzeganiem hierarchicznej budowy systemu prawa oraz poddać się istniejącym formom jego kontroli i nadzoru.

Wyłączenie aktów normatywnych wydawanych przez organizacje społeczne w ramach zleconych im funkcji państwa byłoby nie do pogodzenia z tymi racjami i założeniami ustrojowymi, które brał pod uwagę ustrojodawca ustanawiając Trybunał Konstytucyjny, w szczególności z wolą poddania kontroli Trybunału wszelkich aktów wydawanych na szczeblu centralnym państwa jakkolwiek nazwanych i wydawanych na jakichkolwiek podstawach prawnych o ile tylko zawierają normy prawne (...). Aktem normatywnym podlegającym orzecznictwu Trybunału jest każdy akt ustanawiający normy prawne.

Par. 4 ust. 2 Regulaminu Weryfikacyjnego ZBoWiD jest niezgodny z art. 110 Kk. Wprowadzenie do wymienionego przepisu Regulaminu reguły uzależniającej przyjęcie do ZBoWiD lub potwierdzenie uprawnień kombatanckich od zatarcia skazania pozostaje w sprzeczności z istotą tej instytucji. Polega ona na uznaniu skazania za niebyłe i na usunięciu skazania z rejestru skazanych. Fikcję tą przyjmuje się, aby ułatwić skazanemu pełne włączenie się do społeczeństwa po upływie wymaganego przez prawo, w którym skazany prowadził nienaganny tryb życia.

Strona 1/1