Sprawy nieobjęte symbolami podstawowymi 601-644 oraz od 646-652
Tezy

Uchwała Rady Ministrów Nr 7/94 z dnia 15 lutego 1994 r. w sprawie powołania Komisji Trójstronnej do Spraw Społeczno-Gospodarczych /nie publikowana/ zmieniona uchwałą Rady Ministrów Nr 144/96 z dnia 17 grudnia 1996 r. /niepublikowaną/ w zaskarżonym zakresie nie jest niezgodna z art. 1, art. 3 i art. 85 przepisów konstytucyjnych pozostawionych w mocy na podstawie art. 77 Ustawy Konstytucyjnej z dnia 17 października 1992 r. o wzajemnych stosunkach między władzą ustawodawczą i wykonawczą Rzeczypospolitej Polskiej oraz o samorządzie terytorialnym /Dz.U. nr 84 poz. 426 ze zm./ oraz z art. 7 i art. 11 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych /Dz.U. nr 55 poz. 234 ze zm./ i z art. 1 ustawy z dnia 16 grudnia 1994 r. o negocjacyjnym systemie kształtowania przyrostu przeciętnych wynagrodzeń w podmiotach gospodarczych oraz o zmianie niektórych ustaw /Dz.U. 1995 nr 1 poz. 2 ze zm./.

Trybunał Konstytucyjny postanowił: w pozostałym zakresie, to jest w części - objętej wnioskami Zarządu Krajowego Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Lekarzy i Rady Federacji Związków Zawodowych Pracowników Ochrony Zdrowia - Dotyczącej zarzutów niezgodności uchwały Rady Ministrów Nr 7/94 z dnia 15 lutego 1994 r. w sprawie powołania Komisji Trójstronnej do Spraw Społeczno-Gospodarczych /nie publikowana/ zmienionej uchwałą Rady Ministrów Nr 144/96 z dnia 17 grudnia 1996 r. /niepublikowaną/, z art. 85 przepisów konstytucyjnych pozostawionych w mocy na podstawie art. 77 powołanej wyżej Ustawy Konstytucyjnej, z art. 4, art. 6 art. 7 ust. 1 i art. 21 powołanej wyżej ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych oraz z powołanymi ustawami: z dnia 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych i z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - dział jedenasty, umorzyć postępowanie na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o Trybunale Konstytucyjnym /Dz.U. 1991 nr 109 poz. 470 ze zm./.

Uzasadnienie strona 1/7

1. Przed przystąpieniem do merytorycznej oceny przedstawionych Trybunałowi Konstytucyjnemu wniosków konieczna jest analiza charakteru i trybu wydania zaskarżonego aktu prawnego. Zaskarżona uchwała Rady Ministrów wydana została w następstwie ustaleń zawartych w "Pakcie o przedsiębiorstwie państwowym w trakcie przekształcania". Stronami Paktu są: Rząd Rzeczypospolitej Polskiej, Konfederacja Pracodawców Polskich oraz dziewięć organizacji związków zawodowych. Preambuła "Paktu o przedsiębiorstwie państwowym w trakcie przekształcania" zawiera niezwykle istotne postanowienie, w którym wszystkie strony tej swoistej umowy społecznej wyrażają zgodną wolę jej zawarcia. Klauzula ta oznacza zarazem akceptację wszystkich postanowień Paktu przez każdą ze stron oraz wzięcie na siebie zobowiązania realizacji zawartych w nim postanowień. Umowa ma więc charakter polityczny, a także, w pośredni sposób, wywołuje skutki prawne. W literaturze przyjmuje się, że takie porozumienia, przede wszystkim o charakterze politycznym mają również swój rezonans prawny, m.in. przez to, że mogą one stanowić szczególny rodzaj aktu samoograniczenia się suwerennej władzy państwowej na rzecz zrealizowania określonego programu działania /por. L. Garlicki, Refleksje nad charakterem Porozumienia Gdańskiego, Państwo i Prawo 1981 nr 6 str. 3-13/ oraz że pozostali uczestnicy porozumienia przyjmują na siebie określone zobowiązania.

W postanowieniach końcowych "Paktu o przedsiębiorstwie państwowym w trakcie przekształcania", w pkt. 3, stanowi się, że "Strony zobowiązują się powołać Trójstronną Komisję, której powierzona zostanie kontrola realizacji Paktu". Do Paktu odwołuje się wprost także preambuła uchwały, w której przewidziano powołanie Trójstronnej Komisji "w celu stworzenia płaszczyzny dialogu i porozumienia między rządem a organizacjami pracowników i pracodawców w zakresie kierunków i sposobów realizacji polityki społeczno-gospodarczej państwa, w nawiązaniu do ustaleń zawartych w "Pakcie o przedsiębiorstwie państwowym w trakcie przekształcania (...)".

Zaskarżona uchwała Rady Ministrów stanowi więc jedną z prawnych form realizacji Paktu o przedsiębiorstwie państwowym. Powołanie Trójstronnej Komisji było nadaniem odpowiedniej formy prawnej postanowieniom wynikającym wprost z aktu politycznego /umowy społecznej/, jaką jest "Pakt o przedsiębiorstwie państwowym (...)".

Niezależnie od pewnych różnic występujących w treści Paktu w zależności od składu podmiotów związkowych, we wszystkich jego wersjach jednolicie brzmią postanowienia dotyczące powołania Trójstronnej Komisji oraz powierzenia jej kontroli realizacji Paktu. Treść Paktu upoważnia do stwierdzenia, że podstawą powołania Komisji była w istocie wspólnie wyrażona wola jego sygnatariuszy. Podpisując "Pakt o przedsiębiorstwie państwowym w trakcie przekształcania" reprezentant Rządu podjął w jego imieniu zobowiązanie do wypełnienia postanowień tej umowy, w tym także tych, które dla swej realizacji wymagały podjęcia określonych czynności o charakterze prawnym, m.in. przygotowania projektów odpowiednich ustaw czy powołania organu opiniodawczo-doradczego. U podłoża wydania zaskarżonej uchwały Rady Ministrów leży więc wykonanie przyjętych porozumień. Wskazuje na to także skład powołanej Trójstronnej Komisji. Wymieniony w par. 3 ust. 3 katalog organizacji związków zawodowych reprezentowanych w Komisji, pokrywa się z kręgiem związkowych sygnatariuszy Paktu. Paragraf 3 uchwały wymienia taksatywnie wszystkich członków Komisji Trójstronnej. Możliwość poszerzenia składu Komisji jest natomiast znacznie obostrzona. Wprawdzie par. 4 ust. 3 uchwały stanowi, że "Prezes Rady Ministrów, na wniosek Komisji, może powołać w skład Komisji przedstawicieli innych związków zawodowych i organizacji pracodawców", a więc istnieje możliwość poszerzenia składu, jednak owa możliwość ma specyficzny charakter, nawiązujący jednoznacznie do postanowień Paktu.

Strona 1/7