Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący : Artur Mudrecki po rozpoznaniu w dniu 2 września 2009 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej zażalenia A. J. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 15 czerwca 2009 r., sygn. akt I SA/Gd 215/09, w sprawie ze skargi A. J. na decyzję Dyrektora Izby Celnej w G. z dnia 18 grudnia 2008 r., nr [...], w przedmiocie podatku akcyzowego za miesiące od czerwca do sierpnia 2002 r. postanawia: oddalić zażalenie.
Postanowieniem z dnia 15 czerwca 2009 r., sygn. akt I SA/Gd 215/09, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku odmówił A. J. przyznania prawa pomocy.
W uzasadnieniu orzeczenia Sąd, przywołując przepis art. 246 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. 2002 r. nr 153, poz. 1270 ze zm.) (dalej: u.p.p.s.a.), wskazał, że skarżący pomimo wezwania nie przedstawił dokumentów źródłowych, które w sposób wyczerpujący i nie budzący wątpliwości obrazowałyby jego sytuację majątkową. Jedynie część dokumentów, o które zwrócił się Sąd zostały mu przedłożone. Sąd pierwszej instancji podkreślił, że bierna podstawa wnioskującego uniemożliwiła Sądowi dokonanie ustaleń, co do jego rzeczywistej sytuacji finansowej, a tym samym ustalenie czy jest on zdolny i w jakim zakresie ponieść koszty sądowe w niniejszej sprawie.
Na powyższe orzeczenie podatnik wniósł zażalenie. W uzasadnieniu środka zaskarżenia zaznaczył, że nie jest w stanie ponieść kosztów postępowania. Dodał, że rok czasu spędził w areszcie, ma niespłacone raty kredytu oraz zobowiązany jest do płacenia alimentów.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.
W świetle przepisu art. 246 § 1 pkt 2 u.p.p.s.a. sąd przyzna osobie fizycznej prawo pomocy w zakresie częściowym, jeżeli ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Przez uszczerbek utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny, o którym mowa w przywoływanym przepisie, należy rozumieć zachwianie sytuacji materialnej i bytowej strony skarżącej w taki sposób, iż nie jest ona w stanie zapewnić sobie minimum warunków socjalnych. Ciężar dowodu powyższych okoliczności spoczywa na stronie, która ubiega się o przyznanie prawa pomocy. Świadczy o tym użycie w przepisie art. 246 § 1 pkt 2 u.p.p.s.a. zwrotu "gdy wykaże". W orzecznictwie podkreśla się, że do uwzględnienia wniosku o przyznanie prawa pomocy nie wystarczy ogólnikowe twierdzenie o trudnej sytuacji finansowej skarżącej strony (por postanowienie NSA z dnia 29 lipca 2005 r., sygn. akt. II FZ 470/05, CBOSA).
Stwierdzić należy, że strona wnioskująca nie wykazała, iż znajduje się w sytuacji o której mowa w przepisie art. 246 § 1 pkt 2 u.p.p.s.a. Trafnie Sąd pierwszej instancji zauważył, że skarżący nie przedstawił wszystkich dokumentów źródłowych, które w pełni obrazowałyby jego sytuację majątkową.
Pismem z dnia 6 kwietnia 2009 r. WSA wezwał wnioskującego o przesłanie licznych dokumentów źródłowych obrazujących jego sytuację majątkową. Skarżący nie przedstawił jednakże wszystkich dokumentów o które był wzywany. Co istotnie, nie wskazał dokumentów, z których wynikałaby wysokość osiąganych z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej dochodów lub poniesionej straty w okresie trzech miesięcy poprzedzających zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej. Istotne było również uchylenie się wnioskującego od przedłożenia dokumentów, które potwierdzałyby wysokość ponoszonych przez niego miesięcznych kosztów związanych z utrzymaniem. W tym stanie rzeczy brak wymaganych dokumentów, nie pozwolił na dokonanie pełnej oceny sytuacji finansowej wnioskującego i jego rodziny. Zwrócić także trzeba uwagę na sprzeczności jakie się wyłoniły po złożeniu przez wnioskującego oświadczenia z dnia 14 kwietnia 2009r. W oświadczeniu tym, w odróżnieniu od złożonego oświadczenia we wniosku o przyznanie prawa pomocy, skarżący stwierdził, że nie korzysta z pomocy społecznej. We wniosku stwierdził również, że prowadzi wspólne gospodarstwo domowe z dwojgiem małoletnich dzieci, a następnie w oświadczeniu z dnia 14 kwietnia 2009 r. wskazał, iż jest zobowiązany do uiszczenia na rzecz córki alimentów w kwocie 100 zł. Sprzeczności takie należy uznać za wręcz utrudniające poznanie rzeczywistej sytuacji majątkowej wnioskującego.
Biorąc pod uwagę powyższe, zgodzić się należy z Sądem pierwszej instancji, że bierna postawa skarżącego uniemożliwiła Sądowi dokonanie ustaleń co do jego rzeczywistej sytuacji majątkowej a tym samym ustalenie czy jest on zdolny i w jakim zakresie ponieść koszty sądowe w niniejszej sprawie.
Z tych względów Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. 184 w związku z art. 197 § 2 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, orzekł jak w sentencji.