Dnia 30 stycznia 2020 r. Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Barbara Mleczko-Jabłońska Sędzia NSA Henryk Wach (spr.) Sędzia del. WSA Tomasz Smoleń po rozpoznaniu w dniu 30 stycznia 2020 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej skargi [...] na przewlekłość postępowania przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Warszawie w sprawie o sygn. akt V SA/Wa 2245/17 ze skargi [...] na postanowienie Szefa Krajowej Administracji Skarbowej z dnia 3 października 2017 r., nr [...] w przedmiocie oddalenia skargi na czynność egzekucyjną postanawia: oddalić skargę na przewlekłość postępowania.
[...] (skarżący) w skardze z 3 grudnia 2019 r. wniósł o stwierdzenie przewlekłości postępowania przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Warszawie w sprawie o sygn. akt V SA/Wa 2245/17.
W uzasadnieniu skarżący podkreślił, że postępowanie w sprawie wyznaczenia (zmiany) pełnomocnika z urzędu prowadzone było przewlekle. Powodem zmiany pełnomocnika było to, że wyznaczony jako pełnomocnik z urzędu adwokat sporządził opinię o braku podstaw do złożenia skargi kasacyjnej zamiast właściwego środka odwoławczego. Takie zachowanie pełnomocnika zdaniem skarżącego skutkować musiało wnioskiem o jego zmianę.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skarga na przewlekłość postępowania nie zasługuje na uwzględnienie.
Z treści art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. Nr 149, poz. 1843 ze zm.) wynika, że strona może wnieść skargę o stwierdzenie, iż w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiło naruszenie jej prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, jeżeli postępowanie w tej sprawie trwa dłużej, niż to konieczne dla wyjaśnienia tych okoliczności faktycznych i prawnych, które są istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, albo dłużej niż to konieczne do załatwienia sprawy egzekucyjnej lub innej dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego (przewlekłość postępowania). Skarga wówczas podlega uwzględnieniu, jeżeli są podstawy do przyjęcia, że na skutek działania lub bezczynności sądu naruszone zostało prawo strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki (art. 1 ust. 1 tej ustawy). Dla uwzględnienia skargi konieczne jest, zatem ustalenie, że wystąpiła zwłoka w postępowaniu sądowym oraz, że zwłoka ta jest nieuzasadniona.
W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego o nieuzasadnionej zwłoce można mówić wówczas, gdy postępowanie w sprawie trwa dłużej niż to konieczne do jej wyjaśnienia, uwzględniając ocenę terminowości i prawidłowości czynności sądowych, ale także charakter sprawy, zachowanie stron, a w szczególności strony, która zarzucała przewlekłość postępowania. Ocena ta, nie może być oderwana od obowiązku sądu rozpoznawania wszystkich spraw wniesionych do sądu bez nieuzasadnionej zwłoki, przy zachowaniu zasady rozpoznawania spraw według kolejności ich wpływu oraz uwzględnieniu przepisów nakazujących rozpoznawanie niektórych rodzajów spraw w ustawowo określonych terminach. Szybkość orzekania nie może, bowiem stanowić przeszkody we właściwym funkcjonowaniu wymiaru sprawiedliwości. Ocena, czy wystąpiła przewlekłość postępowania jest dokonywana na podstawie obiektywnych i ustawowych kryteriów w odniesieniu do realiów faktycznych i prawnych danej sprawy (por. postanowienie NSA z dnia 12 stycznia 2012 r., II FPP 11/11, oraz postanowienie NSA z 8 maja 2012 r., II FPP 3/12).
Ustawa nie określa, wprost jaki okres oczekiwania na rozpoznanie sprawy należy uznać za nieuzasadnioną zwłokę. Pewna wskazówka wynika jednak z art. 14 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r., który stanowi, że ponowna skarga na przewlekłość postępowania w tej samej sprawie może być wniesiona po upływie 12 miesięcy. Oznacza to, iż ustawodawca uznał za przewlekłe postępowanie, które trwa dłużej niż 12 miesięcy (por. postanowienie NSA z 7 grudnia 2011 r., II GPP 7/11).