Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Jolanta Rajewska po rozpoznaniu w dniu 3 grudnia 2015 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia R. J. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 21 września 2015 r. sygn. akt IV SAB/Gl 180/14 o odmowie przyznania prawa pomocy w sprawie ze skargi R. J., J. S. i W. O. na przewlekłe prowadzenie postępowania przez Prezydenta Miasta [...] w przedmiocie rozpoznania wniosku o przyznanie zasiłku dla opiekunów postanawia: oddalić zażalenie
R. J. w dniu 21 maja 2015 r. złożył wniosek przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie doradcy podatkowego.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach pismem z dnia 15 czerwca 2015 r. sygn. akt IV SAB/Gl 180/14 poinformował R. J., że jego wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych nie zostanie rozpoznany, gdyż zgodnie z art. 239 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm. dalej jako "P.p.s.a.") strona skarżąca działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania w sprawach z zakresu pomocy i opieki społecznej nie ma obowiązku uiszczania kosztów sądowych. W związku z tym wniosek w tym zakresie nie będzie podlegał rozpoznaniu.
Natomiast pismem z dnia 24 czerwca 2015 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach wezwał, w terminie 7 dni, R. J., na podstawie art. 255 P.p.s.a., do udokumentowania wysokości wydatków związanych z utrzymaniem, tj. wysokości opłat za energię elektryczną, czynsz, dostawy wody, odbiór śmieci, usługi telekomunikacyjne, wykup lekarstw oraz przedłożenia zaświadczenia potwierdzającego fakt, że wnioskodawca jest osobą bezrobotną bez prawa do zasiłku. Jednocześnie WSA w Gliwicach wyjaśnił, że działalność doradców podatkowych ogranicza się do spraw dotyczących zobowiązań podatkowych i celnych, a także do prowadzenia ksiąg rachunkowych, podatkowych i innych ewidencji prowadzonych na potrzeby postępowań podatkowych. W związku z tym Sąd wezwał R. J. do sprecyzowania czy podtrzymuje wniosek w zakresie ustanowienia doradcy podatkowego.
W odpowiedzi na wezwanie Sądu R. J. podtrzymał wniosek o ustanowienie doradcy podatkowego, podnosząc, że adwokaci oraz radcowie prawni w województwie śląskim nie dają gwarancji należytej ochrony jego praw.
Postanowieniem z dnia 21 września 2015 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach odmówił R. J. przyznania prawa pomocy w zakresie obejmującym ustanowienie doradcy podatkowego. W uzasadnieniu Sąd I instancji wskazał, że wniosek skarżącego o ustanowienie doradcy podatkowego nie mógł zostać uwzględniony z dwóch powodów. Po pierwsze, niniejsza sprawa dotyczy bezczynności organu w zakresie przyznania zasiłku dla opiekunów. Tego typu sprawy zaliczane są do spraw o charakterze ogólnym, podczas gdy doradcy podatkowi ukierunkowani są na profesjonalne prowadzenie spraw i reprezentowanie swoich mocodawców przed sądami administracyjnymi w zakresie spraw podatkowych. Zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 5 lipca 1996 r. o doradztwie podatkowym (Dz. U. z 2011 r. poz. 213 ze zm.), czynności doradztwa podatkowego obejmują: udzielanie podatnikom, płatnikom i inkasentom, na ich zlecenie lub na ich rzecz, porad, opinii i wyjaśnień z zakresu ich obowiązków podatkowych i celnych oraz w sprawach egzekucji administracyjnej związanej z tymi obowiązkami; prowadzenie, w imieniu i na rzecz podatników, płatników i inkasentów, ksiąg rachunkowych, ksiąg podatkowych i innych ewidencji do celów podatkowych oraz udzielanie im pomocy w tym zakresie; sporządzanie, w imieniu i na rzecz podatników, płatników i inkasentów, zeznań i deklaracji podatkowych lub udzielanie im pomocy w tym zakresie oraz reprezentowanie podatników, płatników i inkasentów w postępowaniu przed organami administracji publicznej i w zakresie sądowej kontroli decyzji, postanowień i innych aktów administracyjnych w sprawach wymienionych w art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy. Oznacza to, że doradca podatkowy nie może przed sądem administracyjnym reprezentować strony w każdej sprawie, lecz może być pełnomocnikiem tylko w tych sprawach, które zostały wskazane w przywołanym powyżej unormowaniu.