Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Małgorzata Borowiec po rozpoznaniu w dniu 17 czerwca 2016 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia M.Z. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 17 marca 2016 r. sygn. akt II SA/Kr 69/16 o odmowie przywrócenia terminu do uzupełnienia braków formalnych skargi w sprawie ze skargi M.Z. na decyzję Wojewody Małopolskiego z dnia 20 marca 2015 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia odszkodowania postanawia 1) uchylić zaskarżone postanowienie; 2) przywrócić termin do uzupełnienia braków formalnych skargi.
M.Z. wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie skargę na decyzję Wojewody Małopolskiego z dnia 20 marca 2015 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia odszkodowania.
Pismem z dnia 4 lutego 2016 r. pełnomocnik skarżącej - adwokat P.O. został wezwany do uzupełnienia braków formalnych skargi, poprzez jej podpisanie oraz złożenie pełnomocnictwa procesowego do reprezentowania skarżącej w niniejszej sprawie, w terminie 7 dni pod rygorem odrzucenia skargi. Wezwanie zostało doręczone pełnomocnikowi w dniu 9 lutego 2016 r.
W dniu 23 lutego 2016 r. (data stempla pocztowego) pełnomocnik skarżącego uzupełnił w/w braki formalne skargi, wnosząc jednocześnie o przywrócenie terminu do dokonania tej czynności. W uzasadnieniu wniosku pełnomocnik podał, iż w dniu 12 lutego 2016 r., a więc w terminie otwartym do uzupełnienia braków formalnych skargi, zachorował (angina ropna) i zgodnie z zaleceniem lekarza (zaświadczenie lekarskie w załączeniu) miał nie wychodzić z domu przez pięć dni (do 17 lutego 2016 r.), wobec czego nie mógł uczynić zadość wezwaniu Sądu. Podkreślił, iż nie zatrudnia aplikantów, którzy na podstawie pełnomocnictwa substytucyjnego mogliby skierować pismo do Sądu w jego imieniu, bądź dostarczyć mu dokumenty do podpisu do domu. Jedyną osobą jaka mogła mu pomóc w wykonaniu wezwania, była jego żona E.O. - radca prawny, która prowadzi kancelarię prawną pod tym samym adresem co adwokat P.O., lecz z uwagi na fakt, iż ich pięcioletni syn złamał wcześniej nogę, musiała stale się nim opiekować, bowiem on - z uwagi na chorobę - nie mógł takiej stałej opieki zapewnić.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie postanowieniem z dnia 17 marca 2016 r. sygn. akt II SA/Kr 69/16 odmówił przywrócenia terminu do uzupełnienia braków formalnych skargi. W uzasadnieniu postanowienia podał, że w niniejszej sprawie pełnomocnik skarżącej wniosek o przywrócenie terminu do uzupełnienia braków formalnych skargi złożył w terminie, o którym mowa w art. 87 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j.: Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm., dalej w skrócie P.p.s.a.), uzupełniając jednocześnie braki w zakresie podpisania skargi i złożenia pełnomocnictwa procesowego. Wskazane przez pełnomocnika okoliczności, mające wskazywać, że niezachowanie terminu wynika z przyczyn od niego niezależnych, nie zostały jednak w sposób wystarczający uprawdopodobnione. O braku winy w uchybieniu terminu można mówić bowiem jedynie wtedy, gdy strona nie mogła usunąć zaistniałej przeszkody nawet przy użyciu największego w danych warunkach wysiłku. Brak winy wyłączają zatem okoliczności powodujące obiektywną i niezależną od strony niemożność zachowania terminu, np. przerwa w komunikacji, nagła choroba strony, która nie pozwoliła na wyręczenie się inną osobą, powódź, pożar itp. Ponadto jeśli w sprawie występuje profesjonalny pełnomocnik np. radca prawny lub adwokat, to należy od niego wymagać staranności wyższej, aniżeli od osoby nieprofesjonalnej. Podany we wniosku fakt choroby adwokata P.O. nie może być oceniany bez powiązania z okolicznością, iż strona skarżąca udzieliła takiego pełnomocnictwa zarówno w/w pełnomocnikowi, jak i jego żonie - radcy prawnemu E.O. Powyższe oznacza, iż obowiązek dochowania czynności procesowych spoczywał na obojgu pełnomocników, a zatem tym bardziej z powodu trudności po stronie jednego z nich, wymagało to współpracy i pomocy ze strony radcy prawnego E.O., m.in. w postaci prostej czynności skompletowania brakujących dokumentów i ich terminowego przesłania do Sądu. Okoliczność choroby ich pięcioletniego dziecka nie została natomiast w żaden sposób uprawdopodobniona zaświadczeniem lekarskim, z którego wynikałaby konieczność wykonywania nad nim szczególnej, kilkuosobowej opieki, skoro jedno z rodziców (ojciec) pozostawało na zwolnieniu lekarskim z zaleceniem pozostania w domu. Uwzględnienie zaprezentowanego we wniosku stanowiska prowadziłby zatem do uprzywilejowania występujących w sprawie pełnomocników i możliwości wykorzystywana zaistniałej sytuacji do przedłużania sobie terminów do dokonania czynności procesowych.