Dnia 30 października 2014 r. Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Paweł Miładowski, , , po rozpoznaniu w dniu 30 października 2014 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia A. S. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 24 września 2014 r., sygn. akt II SA/Rz 80/14 o odmowie przyznania prawa pomocy w części ustanowienia adwokata w sprawie ze skargi A. S. na uchwałę Rady Gminy O. z dnia [...] grudnia 2013 r., nr [...] w przedmiocie sprzedaży lokali mieszkalnych postanawia: oddalić zażalenie.
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 24 września 2014 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie odmówił A. S. przyznania prawa pomocy w części ustanowienia adwokata.
W uzasadnieniu postanowienia Sąd I instancji wskazał, że z analizy stanu majątkowego skarżącego nie wykazała, aby w jego przypadku zaistniały przesłanki do uwzględnienia zgłoszonego żądania. Rodzina dysponuje stałym źródłem comiesięcznego dochodu w kwocie 3500 zł, które niewątpliwie pozwala na zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych. Posiada także znaczące oszczędności w kwocie 60000 zł, które z pewnością stanowią wystarczające środki na pokrycie wydatków zawodowego pełnomocnika. Skarżący nie znajduje się zatem w sytuacji, w której cierpiałby niedostatek.
Zażalenie na ww. postanowienie wniósł A. S., ponosząc, że jest pełnomocnikiem mieszkańców wsi W., wobec czego nie będzie indywidualnie ponosił kosztów adwokackich. Wskazał, że potrzebuje czasu na zebranie środków finansowych od osób, które reprezentuje i znalezienie adwokata celem sporządzenia skargi kasacyjnej.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje.
Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.
Prawo pomocy polega na tym, że strona m.in. może uzyskać uprawnienie do przyznania jej przez sąd administracyjny pełnomocnika z urzędu (adwokata, radcy prawnego) bez konieczności ponoszenia kosztów jego wynagrodzenia i wydatków (art. 244 § 1 i 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnym (Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.), zwanej dalej "p.p.s.a.". Przewidziana możliwość przyznania prawa pomocy może być udzielona w zakresie całkowitym lub częściowym (art. 245 p.p.s.a.). Prawo pomocy w zakresie częściowym, o jaki zawnioskował A. S., polega właśnie na ustanowieniu adwokata z urzędu. Zgodnie z art. 246 § 1 pkt 2 p.p.s.a. przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej następuje w zakresie częściowym - gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.
Z przytoczonych przepisów wynika, że ubiegającego się o to prawo obciąża obowiązek wykazania, że znajduje się w określonej sytuacji materialnej uprawniającej do przyznania mu prawa pomocy w zakresie częściowym.
Zważywszy na ustaloną przez Sąd sytuację majątkową skarżącego uznać należy, że nie ma podstawy do przyjęcia, że spełnione zostały ustawowe przesłanki przyznania mu prawa pomocy we wnioskowanym zakresie. Uzyskiwany w gospodarstwie domowym stały miesięczny dochód (3500 zł) oraz posiadany majątek (dom o pow. 140 m2; nieruchomość rolna o pow. 2,65 ha), w tym oszczędności w kwocie 60000 zł, nie wskazuje na to, że skarżący nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Z posiadanych kwot oszczędności i uzyskiwanych dochodów skarżący może zabezpieczyć odpowiednie środki, które umożliwią mu partycypowanie w kosztach postępowania, w tym koszty ustanowienia pełnomocnika.
Wobec okoliczności przedstawionych powyżej należy stwierdzić, że skarżący nie wykazał, że znajduje się w sytuacji materialnej kwalifikującej do przyznania mu prawa pomocy w zakresie przez niego żądanym. Skarżący winien mieć na względzie, że przyznanie prawa pomocy wiąże się z zaangażowaniem środków pieniężnych uzyskiwanych od podatników, co w sytuacji wykazania posiadania znacznego majątku, czyni żądania skarżącego pozbawionymi usprawiedliwionych podstaw.
Na marginesie wskazania wymaga, że Sąd I instancji uznał, że przedmiotowa skarga została złożona przez A. S., a nie mieszkańców wsi W.. Ocena prawidłowości takiego uznania nie może być przedmiotem oceny na etapie rozpoznawania wniosku o przyznanie prawa pomocy, z którego i tak wynika, że to A. S. jest podmiotem wnioskującym o przyznanie prawa pomocy. Poza tym postanowieniem z dnia 24 czerwca 2014 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie odrzucił skargę A. S. na uchwałę Rady Gminy O. z dnia 16 grudnia 2013 r., nr [...]. Dlatego ocena tego, czy Sąd I instancji prawidłowo uznał A. S. za podmiot wnoszący skargę oraz czy zostały prawidłowo uzupełnione braki formalne skargi, możliwa jest do ewentualnego zakwestionowana w drodze wniesienia skargi kasacyjnej, a nie na etapie rozpoznania wniosku w przedmiocie prawa pomocy.
Mając powyższe na uwadze Naczelny Sąd Administracyjny w oparciu o art. 184 w związku z art. 197 § 2 p.p.s.a. postanowił zażalenie oddalić.