Naczelny Sąd Administracyjny w składzie Przewodniczący: sędzia NSA Zbigniew Czarnik po rozpoznaniu w dniu 6 lutego 2018 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej zażalenia W G na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 22 listopada 2017 r. sygn. akt VI SA/Wa 1027/17 w zakresie odrzucenia wniosku o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowego zwolnienia od kosztów sądowych w sprawie ze skargi W G na decyzję Samorządowego Kolegium odwoławczego w Płocku z dnia [..] marca 2017 r. nr [..] w przedmiocie ustalenia podwyższonej opłaty eksploatacyjnej za wydobywanie kopaliny bez wymaganej koncesji postanawia: oddalić zażalenie
Postanowieniem z dnia 22 listopada 2017 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie (dalej: WSA w Warszawie lub Sąd I instancji) odrzucił wniosek W. G. (dalej: skarżący) o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowego zwolnienia od kosztów sądowych w sprawie ze skargi na decyzję Samorządowego Kolegium odwoławczego w Płocku z dnia [...] marca 2017 r. w przedmiocie ustalenia podwyższonej opłaty eksploatacyjnej za wydobywanie kopaliny bez wymaganej koncesji.
Sąd I instancji podał w uzasadnieniu, że postanowieniem z 21 sierpnia 2017 r. WSA w Warszawie odrzucił skargę W. G., ponieważ pomimo wezwania nie uiścił on należnego wpisu.
Skarżący wniósł zażalenie na to postanowienie, a następnie zwrócił się o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o przyznanie prawa pomocy.
WSA w Warszawie odrzucając wniosek wskazał, że skarżący nie uchybił terminowi, ponieważ przepisy nie zakreślają żadnych terminów ograniczających czas w jakim można wystąpić z wnioskiem o przyznanie prawa pomocy. Z treści art. 243 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity: Dz. U. z 2017 r., poz. 1369 ze zm.), dalej: p.p.s.a., wynika, że skarżący ma możliwość złożenia wniosku o przyznanie prawa pomocy w każdym momencie postępowania sądowoadministracyjnego. Niemożliwe jest zatem przyjęcie przez Sąd do rozpoznania wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia wniosku o przyznanie prawa pomocy, ponieważ takiego terminu w Prawie o postępowaniu przed sądami administracyjnymi nie ma.
Skarżący złożył zażalenie na postanowienie WSA. Nie zgodził się ze stanowiskiem Sądu, że wniosek o przyznanie prawa pomocy może być złożony w każdym czasie. Podał, że "wniosek taki byłby złożony po decyzji jaką podjął sąd o odrzuceniu skargi".
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zażalenie nie zawiera usprawiedliwionych podstaw.
Zgodnie z treścią art. 86 § 1 p.p.s.a. jeżeli strona nie dokonała w terminie czynności w postępowaniu sądowym bez swojej winy, sąd na jej wniosek postanowi przywrócenie terminu. Stosownie do treści art. 86 § 2 p.p.s.a. przywrócenie terminu nie jest dopuszczalne, jeżeli uchybienie terminu nie powoduje dla strony ujemnych skutków w zakresie postępowania sądowego.
Negatywne skutki o jakich mowa w art. 86 § 2 p.p.s.a. to takie, których nie można uniknąć w inny sposób niż w drodze przywrócenia terminu (por. J. Drachal, M. Jagielski, P. Gołaszewski, w: Hauser, Wierzbowski, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2015 r., s. 472). Wobec powyższego należy podzielić ocenę Sądu I instancji, że przywrócenie terminu do uzupełnienia dokumentów dotyczących sytuacji majątkowej skarżącego potrzebnych do rozpoznania wniosku o przyznanie prawa pomocy jest niedopuszczalne. Powodem jest oczywiście fakt, że nawet negatywne rozstrzygnięcie w tym zakresie nie zamyka stronie możliwości do złożenia kolejnego wniosku i ponownego ubiegania się o przyznanie prawa pomocy. Nawet jeżeli strona podnosi, że nie dokonała czynności nie z własnej winy to może ona uniknąć negatywnych konsekwencji w sposób inny niż poprzez przywrócenie terminu.
Argumentacja przedstawiona przez skarżącego w zażaleniu zmierza w istocie do tego, aby przez przywrócenie terminu do złożenia wniosku o przyznanie prawa pomocy cofnąć się do poprzedniego etapu postępowania sądowoadministracyjnego (do etapu sprzed wydania postanowienia o odrzuceniu skargi) uzyskać zwolnienie od kosztów i tym samym wyłączyć możliwość odrzucenia skargi z powodu nieuiszczenia wpisu. Takiej możliwości ustawodawca jednak nie przewidział.
Ze wskazanych powodów Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. 184 w związku z art. 197 § 2 p.p.s.a., postanowił jak w sentencji.