Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Andrzej Jurkiewicz po rozpoznaniu w dniu 7 grudnia 2016 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia W.K. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 11 października 2016 r. sygn. akt III SA/Gd 460/15 odmawiające przyznania prawa pomocy w sprawie ze skargi W.K. na stanowisko Rady Miejskiej w B. z dnia [...] września 2013 r. w przedmiocie rozbiórki pomnika postanawia: oddalić zażalenie.
Postanowieniem z dnia 11 października 2016 r. sygn. akt III SA/Gd 460/15 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku odmówił skarżącemu W.K. przyznania prawa pomocy w sprawie z jego skargi na stanowisko Rady Miejskiej w B. z dnia [...] września 2013 r. w przedmiocie rozbiórki pomnika.
W uzasadnieniu Sąd wskazał, że w niniejszej sprawie skarżący złożył już czwarty wniosek o przyznanie prawa pomocy, w związku z tym Sąd uznał, że w sprawie zachodzi szczególny przypadek o którym mowa w art. 258 § 4 w zw. z § 2 pkt 7 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tj. Dz.U. z 2016 r., poz. 718 ze zm.), zwanej dalej "p.p.s.a.".
W ocenie Sądu złożony przez skarżącego wniosek nie zasługiwał na uwzględnienie. Przy czym Sąd zaznaczył, iż dla oceny niniejszego wniosku ma znaczenie fakt trzykrotnego prawomocnego odmówienia skarżącemu przyznania prawa pomocy.
Dalej Sąd wskazał na treść art. 165 p.p.s.a. i podniósł, że skarżący nie wykazał, by od czasu wydania wcześniejszych postanowień jego sytuacja pogorszyła się. O zmianie okoliczności sprawy nie świadczy postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 25 listopada 2015 r. sygn. akt II OZ 1161/15, albowiem stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego wyrażone w tym postanowieniu nie stanowi "zmiany okoliczności sprawy" w rozumieniu art. 165 p.p.s.a. "Zmianą okoliczności sprawy" w rozumieniu tego przepisu nie jest też przyznanie skarżącemu prawa pomocy postanowieniem referendarza sądowego z dnia 26 sierpnia 2016 r. w innej sprawie.
W sprawie niniejszej deklarowana przez skarżącego zła sytuacja finansowa i deklarowany brak jakichkolwiek dochodów nie przeszkodziły mu - po odmowie zwolnienia od kosztów - w ustanowieniu pełnomocnika z wyboru i uiszczeniu wpisu od skargi kasacyjnej, a następnie - po kolejnej odmowie przyznania prawa pomocy (w zakresie całkowitym) - w uiszczeniu w dniu 16 grudnia 2015 r. wpisu w wysokości 300 zł. Skarżący nadal, w obecnie złożonym wniosku, powołuje się na brak jakiegokolwiek majątku i dochodów. Zdaniem Sądu skarżący jedynie deklaruje formalnie brak jakiegokolwiek majątku i dochodów, a w rzeczywistości uchyla się od podania rzeczywistych i prawdziwych danych w tym zakresie.
Wobec powyższego, w ocenie Sądu, nie zaistniały przesłanki z art. 165 p.p.s.a. oraz art. 246 § 1 pkt 1 w zw. z art. 245 § 2 p.p.s.a., pozwalające na uwzględnienie wniosku skarżącego.
Zażalenie na powyższe postanowienie wniósł skarżący, domagając się jego uchylenia i przyznania mu prawa pomocy w tej sprawie. Powtórzył, że nie posiada majątku i dochodów, co obligowało Sąd do przyznania na jego rzecz prawa pomocy. Do zażalenia zostało załączone postanowienie referendarza sądowego Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 26 sierpnia 2016 r. wydane w sprawie III SA/Gd 654/16, a przyznające skarżącemu prawo pomocy w zakresie całkowitym.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zażalenie nie zasługiwało na uwzględnienie.
Niniejsze postępowanie wywołane jest kolejnym (czwartym) wnioskiem strony o przyznanie prawa pomocy. We wniosku z dnia 23 lipca 2016 r. uzupełnionym 19 września 2016 r. (formularz PPF) skarżący domagał się zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia adwokata. A w związku z tym, że wnioski skarżącego o przyznania prawa pomocy były już w tej sprawie przedmiotem oceny zarówno Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku jak i Naczelnego Sądu Administracyjnego, trafnie Sąd pierwszej instancji rozpoznawał wniosek skarżącego w trybie art. 165 p.p.s.a. Zgodnie z tym przepisem "postanowienia niekończące postępowania w sprawie mogą być uchylane i zmieniane wskutek zmiany okoliczności sprawy, chociażby były zaskarżone, a nawet prawomocne". Z powyższego przepisu wynika zatem, że możliwe jest uchylenie bądź zmiana postanowień niekończących postępowania w sprawie, przy czym możliwość ta uwarunkowana jest zmianą okoliczności sprawy, przez co należy rozumieć zarówno zmianę okoliczności faktycznych, jakie sąd przyjął za przesłankę rozstrzygnięcia, jak i zmianę okoliczności prawnych, które uzasadniałyby wydanie postanowienia odmiennej treści niż to, które zostało wcześniej wydane. Niestwierdzenie zmiany okoliczności o których mowa w tym przepisie skutkuje nieuwzględnieniem wniosku.