Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Andrzej Gliniecki po rozpoznaniu w dniu 15 lutego 2008 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia D. M. na zarządzenie Sędziego Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 19 grudnia 2007 r., sygn. akt III SA/ Wr 145/07 o ściągnięciu nieuiszczonej opłaty kancelaryjnej za sporządzenie uzasadnienia wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 16 października 2007 r., sygn. akt III SA/Wr 145/07 oddalającego skargę D. M. na postanowienie Wojewody D. z dnia [...], nr [...] w przedmiocie odmowy przywrócenia terminu do wniesienia odwołania w sprawie wymeldowania z miejsca pobytu stałego postanawia: uchylić zaskarżone zarządzenie
Na skutek wniosku skarżącej D. M. z dnia 17 października 2007 r. o sporządzenie uzasadnienia wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 16 października 2007 r., którym oddalono jej skargę na postanowienie Wojewody D. z dnia [...], zarządzeniem Przewodniczącego Wydziału III wezwano skarżącą do uiszczenia należnej opłaty kancelaryjnej, pouczając o możliwości złożenia zażalenia na zarządzenie oraz wniosku o przyznanie prawa pomocy. Skarżąca pismem z dnia 6 listopada 2007 r. poinformowała Sąd, że wydanym w sprawie postanowieniem z dnia 18 czerwca 2007 r. została zwolniona od kosztów sądowych.
Pismem z dnia 21 listopada 2007 r. poinformowano skarżącą, że prawo pomocy obejmowało jedynie zwolnienie z obowiązku uiszczenia wpisu sądowego od skargi, wobec czego nieuiszczenie opłaty kancelaryjnej w terminie siedmiu dni spowoduje ściągnięcie opłaty kancelaryjnej. Pismo to doręczono skarżącej w dniu 26 listopada 2007 r. W dniu 19 grudnia 2007 r. wydano zarządzenie o przymusowym ściągnięciu opłaty kancelaryjnej, która nie została przez skarżącą uiszczona.
W zażaleniu na to zarządzenie skarżąca podniosła ponownie, że zostało jej przyznane prawo pomocy, które obejmuje wszystkie koszty, jakie mogą wystąpić w sprawie.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zażalenie oparte jest na usprawiedliwionych podstawach.
Z akt sprawy wynika, że w wyniku wezwania do uiszczenia wpisu od skargi skarżąca D. M. wystąpiła z wnioskiem o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata z urzędu (k. 14). Postanowieniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 18 czerwca 2007 r. przyznano D. M. "prawo pomocy w zakresie częściowym obejmującym zwolnienie z obowiązku uiszczenia wpisu sądowego" i odmówiono "przyznania prawa pomocy w pozostałym zakresie". W uzasadnieniu tego postanowienia Sąd wskazał jednak, że "sytuacja materialna strony uzasadnia przyznanie jej prawa pomocy w zakresie częściowym - zwolnienia od kosztów sądowych". Zdaniem Sądu, sytuacja skarżącej wskazuje, że nie jest ona w stanie ponieść kosztów sądowych "warunkujących rozpoznanie skargi". Rozważania te stanowiły podstawę przyznania przez Sąd prawa pomocy na podstawie art. 246 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm) zwanej dalej p.p.s.a.
Zgodnie z art. 211 i 212 § 1 p.p.s.a. pod pojęciem kosztów sądowych należy rozumieć opłaty sądowe i zwrot wydatków, zaś opłatami sądowymi są wpis i opłata kancelaryjna. W związku z powyższym, wcześniej cytowane fragmenty uzasadnienia postanowienia z dnia 18 czerwca 2007 r. mogły doprowadzić do sytuacji, w której u skarżącej zrodziło się przekonanie, że została zwolniona od kosztów sądowych w całym postępowaniu, zgodnie z żądaniem wniosku o przyznanie prawa pomocy, co w konsekwencji doprowadziło do wydania zarządzenia o przymusowym ściągnięciu opłaty kancelaryjnej. Poza tym należy zauważyć, że na stronie 3 uzasadnienia w/w postanowienia Sąd błędnie przywołał treść art. 245 § 1 p.p.s.a. Jako podstawę wydania postanowienia z dnia 18 czerwca 2007 r. (na stronie 5 uzasadnienia) powołano mało precyzyjnie jedynie art. 246 § 1 p.p.s.a. bez wskazania odpowiedniego punktu tego przepisu. Powyżej wskazane nieścisłości i braki spowodowały rozbieżności pomiędzy sentencją omawianego postanowienia a jego uzasadnieniem, co w konsekwencji spowodowało u skarżącej błędne przekonanie o zakresie przyznanego prawa pomocy. Nie można bowiem wykluczyć, że w tej sytuacji skarżąca skorzystałaby z możliwości wniesienia zażalenia na postanowienie Sądu z dnia 18 czerwca 2007 r. W takim przypadku skarżącej przysługuje prawo wniesienia zażalenia na postanowienie z dnia 18 czerwca 2007 r. w przedmiocie prawa pomocy, w nieprzekraczalnym terminie siedmiu dni od dnia doręczenia niniejszego postanowienia i dopiero po rozpoznaniu zażalenia bądź bezskutecznym upływie terminu do jego wniesienia, możliwe będzie żądanie od skarżącej uiszczenia opłaty kancelaryjnej oraz ewentualne jej przymusowe ściągnięcie.
Z powyższych przyczyn Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 185 § 1 w zw. z art. 197 § 2 i 198 p.p.s.a. orzekł, jak w sentencji postanowienia.