Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Elżbieta Piechowiak po rozpoznaniu w dniu 17 sierpnia 2010 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku T. O. o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym w sprawie ze skargi na pismo Wojewody [...] z dnia [...] czerwca 2010 r., nr [...] w przedmiocie pozostawienia bez rozpoznania wniosku o potwierdzenie prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza granicami kraju postanawia oddalić wniosek.
W dniu 2 czerwca 2010 r. wpłynął do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy wniosek T. O. (uzupełniony w dniu 20 lipca 2010 r.) o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym, obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie adwokata. Wnioskodawca wykazał, przedkładając wydaną przez ZUS Oddział w [...] decyzję o waloryzacji emerytury, iż uzyskuje miesięczny dochód z tytułu emerytury w wysokości 2.980,48 zł, posiadając przy tym prawo do dodatku pielęgnacyjnego, kombatanckiego i kompensacyjnego, a także do ryczałtu energetycznego. Ze złożonego wniosku wynikało, iż skarżący samodzielnie prowadzi gospodarstwo domowe w lokalu mieszkalnym o pow. 46,99 m², opłacając czynsz miesięczny za ten lokal w wysokości 295 zł, a także ponosząc koszty jego ubezpieczenia. Poza tym skarżący jest także posiadaczem pracowniczego ogrodu działkowego i ponosi opłaty roczne z tytułu składki członkowskiej i ubezpieczenia. Nadto z podanych przez wnioskodawcę informacji Sąd wywiódł, iż jest on właścicielem samochodu i opłaca w związku z tym czynsz za garaż oraz ponosi koszty związane z ubezpieczeniem pojazdu. Oprócz tego skarżący wskazał, iż cierpi na chorobę nowotworową i wydaje na leki kwotę 150 zł miesięcznie.
Postanowieniem z dnia 21 lipca 2010 r. referendarz sądowy oddalił wniosek T. O. stwierdzając, że w świetle przedstawionej we wniosku sytuacji majątkowej, rodzinnej oraz możliwości płatniczych nie wykazał on, iż nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania, a dopiero taka sytuacja obligowałaby Sąd do przyznania mu prawa pomocy w zakresie całkowitym.
Od postanowienia referendarza sądowego skarżący wniósł sprzeciw, w którym podał dodatkowo, iż z racji bycia wdowcem i swojej choroby ponosi dodatkowe wydatki związane z zapewnieniem sobie doraźnej opieki i pomocy przy pracach domowych.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 246 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2002 r., Nr 153, poz. 1270 ze zm.), zwanej dalej w skrócie "p.p.s.a.", prawo pomocy w zakresie całkowitym przyznaje się osobie fizycznej tylko wówczas, gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania. Wskazaną wyżej regulację należy rozumieć w ten sposób, iż określonej osobie może być przyznana pomoc ze strony państwa w celu umożliwienia jej dostępu do sądu, obejmująca zarówno zwolnienie od kosztów sądowych jak i ustanowienie profesjonalnego pełnomocnika, tylko w przypadku, gdy osoba ta wykazuje trudności w zakresie zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych i nie jest w związku z tym w stanie ponieść najmniejszych nawet kosztów związanych z postępowaniem sądowym.
Wobec powyższego w przypadku ubogiego społeczeństwa, jakim jest społeczeństwo polskie, prawo pomocy w zakresie całkowitym powinno być udzielane przede wszystkim osobom bezrobotnym, bez źródeł stałego dochodu i bez majątku, celem umożliwienia tym osobom wszczęcia sądowej kontroli działalności administracji publicznej.
Tymczasem skarżący uzyskuje miesięczny stały dochód w kwocie przekraczającej 3.000 zł., który w ocenie Sądu pozwala mu na pokrycie wydatków związanych z zaspokojeniem podstawowych potrzeb egzystencjalnych, takich jak czynsz za mieszkanie, opłaty za media, zakup żywności, leków, odzieży czy środków czystości. Przekonanie Sądu co do takiego stanu rzeczy wzmacnia fakt, iż wnioskodawcę stać na poniesienie wydatków związanych z utrzymaniem samochodu, wynajęciem garażu czy zakupem laptopa.
Ponadto zauważyć należy, iż znaczna część wydatków wskazanych przez skarżącego ma charakter opłat rocznych, jak chociażby wydatki związane z ubezpieczeniami, w związku z czym nie istnieje konieczność ponoszenia ich co miesiąc z kwoty otrzymywanej emerytury.
Sąd pragnie w tym miejscu również podkreślić, iż osoba wszczynająca postępowanie sądowe powinna liczyć się z koniecznością poniesienia związanych z tym postępowaniem kosztów. Środki potrzebne na pokrycie przewidywanych wydatków powinny zostać przede wszystkim uzyskane poprzez ograniczenie wydatków, które nie są konieczne do zapewnienia minimum egzystencji. Dopiero w sytuacji, gdy zdobycie przez skarżącego środków na sfinansowanie udziału w postępowaniu sądowym jest rzeczywiście niemożliwe, jest on uprawniony do ubiegania się o dofinansowanie z budżetu państwa.
Z uwagi na powyższe, Sąd na podstawie art. 246 § 1 pkt 1 p.p.s.a. orzekł jak w sentencji.