Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku Wydział II w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Mirosław Wincenciak (spr.) po rozpoznaniu w dniu 25 czerwca 2013 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku Stowarzyszenia [...] w S. o przyznanie prawa pomocy w zakresie obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie radcy prawnego w sprawie ze skargi Stowarzyszenia [...] w S. i J. B. na uchwałę Rady Gminy S. z dnia [...] grudnia 2012 r. nr [...] w przedmiocie regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie gminy p o s t a n a w i a: przyznać Stowarzyszeniu [...] w S. prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie radcy prawnego.
Stowarzyszenie [...] w S. (dalej powoływane również jako "Stowarzyszenie") wniosło o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie radcy prawnego. We wniosku wskazało, że jego dochody nie pozwalają na opłacenie kosztów sądowych. Na dzień
15 kwietnia 2013 r. stan kasy Stowarzyszenia wynosił 2,75 zł. Źródłem dochodu strony skarżącej są składki członkowskie. Z uwagi na brak obrotów Stowarzyszenie zlikwidowało konto bankowe. Strona nie posiadała żadnych środków trwałych w roku obrotowy 2012. Stan kasy na dzień 31 grudnia 2012 r. wynosił 121,75 zł. Na dzień
31 marca 2013 r. Stowarzyszenie liczyło 21 członków. Składka członkowska wynosi 10 zł rocznie. W roku bieżącym strona nie uzyskała wpływów z tytułu składek członkowskich. Stowarzyszenie dołączyło do akt sprawy bilans na dzień 31 grudnia 2012 r. i na dzień 31 marca 2013 r.
Postanowieniem z 21 maja 2013 r. referendarz sądowy odmówił Stowarzyszeniu przyznania prawa pomocy w żądanym zakresie. Argumentował, że mając zapewnioną w statucie możliwość uzyskiwania środków finansowych na pokrycie wydatków związanych z działalnością statutową, Stowarzyszenie nie może przerzucać całości kosztów sądowych na rzecz Skarbu Państwa.
W złożonym w terminie sprzeciwie Stowarzyszenie wskazało, że stanowisko referendarza jest krzywdzące i stanowi nieuprawnioną ingerencję w wewnętrzne sprawy Stowarzyszenia. Stowarzyszenie wykazało, że nie posiada dostatecznych środków finansowych na poniesienie jakichkolwiek kosztów postępowania. Zaznaczyło, że do tej pory nie pozyskało środków finansowych ze spadków, darowizn czy zapisów, mimo podejmowania odpowiednich kroków w tym zakresie.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku zważył, co następuje.
Wobec skutecznego wniesienia sprzeciwu od postanowienia referendarza sądowego, złożony wniosek o przyznanie prawa pomocy podlegał rozpatrzeniu przez Sąd stosownie do treści art. 260 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.) - dalej w skrócie: "u.p.p.s.a.".
Zgodnie z treścią art. 245 § 2 w zw. z art. 246 § 2 pkt 1 u.p.p.s.a. przyznanie prawa pomocy osobie prawnej, a także jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej w zakresie całkowitym następuje - gdy wykaże ona, że nie ma żadnych środków na poniesienie jakichkolwiek kosztów postępowania. Jednocześnie wskazuje się, że to na wnioskodawcy spoczywa ciężar dowodu, a w szczególności obowiązek wykazania, że znajduje się w sytuacji uprawniającej do skorzystania z tego prawa (zob. B. Dauter, B. Gruszczyński, A. Kabat, M.Niezgódka-Medek, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz do art. 246, wyd. IV, LEX 2011).
Zdaniem Sądu, w rozpatrywanym przypadku przedstawione we wniosku okoliczności uzasadniają stwierdzenie, że Stowarzyszenie nie ma żadnych środków na poniesienie jakichkolwiek kosztów postępowania.
Zgodnie ze statutem celem tego Stowarzyszenia jest organizowanie współpracy, niesienie pomocy, stwarzanie optymalnych warunków dla rozwoju cywilizacyjnego, kulturalnego i prawnego członków Stowarzyszenia i osób niezrzeszonych. Majątek Stowarzyszenia stanowią opłaty członkowskie, darowizny, spadki, zapisy, dotacje z działalności statutowej, dochody z działalności gospodarczej oraz dochody z majątku Stowarzyszenia. Dotychczasowym źródłem dochodu Stowarzyszenia były jedynie składki członkowskie, jednakże zgodnie ze złożonym oświadczeniem, w 2013 r. nie uzyskano z tego tytułu żadnych środków. Z uwagi na brak obrotów, Stowarzyszenie zmuszone było do zlikwidowania rachunku bankowego. Stowarzyszenie działa w środowisku wiejskim i małomiasteczkowym, wspierając osoby niezamożne, tym samym ma ograniczoną możliwość pozyskiwania innych źródeł finansowania własnych wydatków.
Mając na uwadze powyższe należało przyjąć, że Stowarzyszenie wykazało, że nie ma żadnych środków na poniesienie jakichkolwiek kosztów postępowania. Tym samym, na podstawie art. 245 § 2 w zw. z art. 246 § 2 pkt 1 u.p.p.s.a. orzeczono jak w sentencji postanowienia.