Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie - Agnieszka Góra po rozpoznaniu w dniu 8 lutego 2012r na posiedzeniu niejawnym wniosku A.K.-S. o ustanowienie radcy prawnego z urzędu w sprawie skargi na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia 30 września 2011r. Nr [...] w przedmiocie ustalenia opłaty adiacenckiej p o s t a n a w i a ustanowić dla skarżącego radcę prawnego, którego wyznaczy Rada Okręgowej Izby Radców Prawnych w K.
W dniu 6 lutego 2012r. skarżący A.K.S. złożył wniosek o ustanowienie radcy prawnego w sprawie skargi na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia 30 września 2011r. wydaną w przedmiocie ustalenia opłaty adiacenckiej.
Skarżący domaga się ustanowienia radcy prawnego z urzędu z uwagi na samotność, niepełnosprawność, niski dochód.
Zdaniem orzekającego, wniosek skarżącego zasługuje na uwzględnienie
Z dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy wynika, iż skarżący prowadzi gospodarstwo domowe samodzielnie. Źródłem utrzymania wnioskodawcy jest renta inwalidzka w wysokości [...] zł. Sam skarżący jest osobą niepełnosprawną, po przebytej chorobie nowotworowej z orzeczonym dodatkiem pielęgnacyjnym z tytułu niezdolności do samodzielnej egzystencji.
Z oświadczenia skarżącego znajdującego się w aktach sprawy wynika także, iż posiada on dom o pow. 70 m2 oraz nieruchomość rolną o pow. 2 ha, która zgodnie z oświadczeniem, z uwagi na stan zdrowia wnioskodawcy, nie jest użytkowana i nie przynosi dochodów. Skarżący nie wykazuje faktu posiadania cennych ruchomości ani oszczędności. Wykazuje koszty utrzymania - leki 150 zł, spłata pożyczki 222 zł, woda 91 zł, telefon 145 zł, abonament TV 68 zł, energia elektryczna 41 zł oraz wywóz nieczystości 16 zł. Ponadto wskazuje na koszty zakupu opału na kwotę 1200 zł.
Instytucja przyznania prawa pomocy w postępowaniu przed sądem administracyjnym stanowi w istocie pomoc państwa dla osób, które z uwagi na ich trudną sytuację materialną nie mogą uiścić kosztów czy ponieść kosztów ustanowienia pełnomocnika z wyboru bez wywołania uszczerbku w koniecznych kosztach utrzymania siebie i rodziny. Ubiegający się o taką pomoc winien więc w każdym wypadku poczynić oszczędności we własnych wydatkach, do granic zabezpieczenia koniecznych kosztów utrzymania siebie i rodziny. Dopiero gdyby poczynione w ten sposób oszczędności okazały się niewystarczające - może zwrócić się o pomoc państwa.
Zgodnie z art. 246 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - prawo pomocy w zakresie całkowitym może być przyznane osobie, która wykaże, iż nie ma jakichkolwiek dochodów do pokrycia kosztów postępowania, natomiast w zakresie częściowym - gdy wykaże, iż nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku w koniecznym utrzymaniu siebie i rodziny.
Użyte w art. 246 ustawy sformułowanie "gdy osoba wykaże" oznacza, iż to na wnoszącym o przyznanie prawa pomocy spoczywa ciężar dowodu, iż znajduje się w sytuacji uzasadniającej przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym lub częściowym. Powołany przepis nie pozostawia wątpliwości co do tego, że inicjatywa dowodowa zmierzająca do wykazania, iż zachodzą przesłanki pozytywne dla uwzględnienia wniosku, spoczywa na wnioskodawcy.
Udzielenie stronie prawa pomocy w postępowaniu przed sądem administracyjnym jest więc formą jej dofinansowania z budżetu państwa i przez to powinno się sprowadzać do wypadków, w których zdobycie przez stronę środków na sfinansowanie udziału w postępowaniu sądowym jest rzeczywiście, obiektywnie niemożliwe. Kluczową zaś rolę dla oceny możliwości płatniczych skarżącego ma fakt, iż zasadność wniosku o przyznanie prawa pomocy powinna być rozpatrywana w dwóch aspektach - z uwzględnieniem z jednej strony wysokości obciążeń finansowych, jakie strona musi ponieść w konkretnym postępowaniu, z drugiej strony jej możliwości finansowych.