Starszy Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie - Agnieszka Góra po rozpoznaniu w dniu 12 czerwca 2015r na posiedzeniu niejawnym wniosku H. S. o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie pełnomocnika z urzędu w sprawie skargi na decyzję Wojewody [...] z dnia 9 lutego 2015r. Nr [...] w przedmiocie zezwolenia na czasowe zajęcie nieruchomości p o s t a n a w i a oddalić wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie pełnomocnika z urzędu.
W dniu 29 kwietnia 2015r. skarżący złożył wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie pełnomocnika w sprawie skargi na decyzję Wojewody z dnia 9 lutego 2015r. wydaną w przedmiocie zezwolenia na czasowe zajęcie nieruchomości.
Skarżący domaga się zwolnienia z obowiązku ponoszenia kosztów sądowych i ustanowienia pełnomocnika z urzędu. W uzasadnieniu swego wniosku podaje, iż nie jest w stanie ponieść wymienionych kosztów bez uszczerbku dla rodziny, obydwoje z małżonką są na bezrobociu, bez stałego dochodu, utrzymują się z prac dorywczych.
Zdaniem orzekającego, wniosek skarżącego nie zasługuje na uwzględnienie.
Z dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy wynika, iż skarżący prowadzi gospodarstwo domowe z małżonką. Rodzina utrzymuje się z prac dorywczych wnioskodawcy. Od 10 lat skarżący nie rozlicza się z fiskusem.
Z oświadczenia skarżącego znajdującego się w aktach sprawy wynika, iż skarżący posiada dom w budowie o pow. 200m2, mieszka natomiast w szopie obok tejże budowy. Nie wykazuje faktu posiadania cennych ruchomości ani oszczędności. Skarżący nie posiada samochodu ani rachunku bankowego.
Na wezwanie Sądu do uzupełnienia braków złożonego formularza wniosku o przyznanie prawa pomocy skarżący przedstawia pismo, w którym informuje, iż ledwo wiąże koniec z końcem, mieszka w szopie obok budowy. Nie rozlicza się od przeszło 10 lat z urzędem skarbowym - odkąd jest na bezrobociu. Kiedyś miał firmę budowlaną, po której zostały tylko długi. Nie ma samochodu ani rachunków bankowych. Uważa, iż wzywanie go o przedstawienie danych dotyczących sytuacji majątkowej jest szykanowaniem, a kwestie te mogłyby być ew. przedmiotem rozważań urzędu skarbowego a nie sądu.
Instytucja zwolnienia od kosztów sądowych stanowi w istocie pomoc państwa dla osób, które z uwagi na ich trudną sytuację materialną nie mogą uiścić kosztów bez wywołania uszczerbku w koniecznych kosztach utrzymania siebie i rodziny. Ubiegający się o taką pomoc winien więc w każdym wypadku poczynić oszczędności we własnych wydatkach, do granic zabezpieczenia koniecznych kosztów utrzymania siebie i rodziny. Dopiero gdyby poczynione w ten sposób oszczędności okazały się niewystarczające - może zwrócić się o pomoc państwa.
Zgodnie z art. 246 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - prawo pomocy w zakresie całkowitym może być przyznane osobie, która wykaże, iż nie ma jakichkolwiek dochodów do pokrycia kosztów postępowania, natomiast w zakresie częściowym - gdy wykaże, iż nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku w koniecznym utrzymaniu siebie i rodziny.
Użyte w art. 246 ustawy sformułowanie "gdy osoba wykaże" oznacza, iż to na wnoszącym o przyznanie prawa pomocy spoczywa ciężar dowodu, iż znajduje się w sytuacji uzasadniającej przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym lub częściowym. Powołany przepis nie pozostawia wątpliwości co do tego, że inicjatywa dowodowa zmierzająca do wykazania, iż zachodzą przesłanki pozytywne dla uwzględnienia wniosku, spoczywa na wnioskodawcy.