Starszy referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie - Iwona Malicka po rozpoznaniu w dniu 13 września 2018 r. w Warszawie na posiedzeniu niejawnym wniosku R. R. o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych oraz ustanowienia adwokata w sprawie ze skargi R. R. na decyzję Rektora Uniwersytetu [...] z dnia [...] grudnia 2017 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania stypendium rektora dla najlepszych studentów postanawia: odmówić przyznania R. R. prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych oraz ustanowienia adwokata.
R. R. po otrzymaniu wezwania do uiszczenia wpisu od wniesionej skargi w wysokości 200 zł, złożył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie wniosek o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych oraz ustanowienia adwokata.
We wniosku wskazał, że obecnie jest osobą bezrobotną oraz posiada status studenta. Oświadczył, że posiada 530,36 zł oszczędności, nie ma dochodów i nie ponosi kosztów utrzymania.
Z uwagi na okoliczność, że powyższe oświadczenie było niewystarczające do oceny rzeczywistych możliwości finansowych skarżącego, na podstawie art. 255 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi wezwano stronę do uzupełnienia złożonego formularza PPF, poprzez nadesłanie oświadczeń i dokumentów, z których wynika sytuacja finansowa osób, na których utrzymaniu pozostaje, wysokość stałych kosztach utrzymania.
Skarżący w piśmie z dnia 30 sierpnia 2018 r. wskazał, że nie posiada oświadczeń o dochodach osób, na utrzymaniu których pozostaje i nie ma możliwości uzyskania takich oświadczeń, nie ponosi stałych kosztów utrzymania i w związku z tym nie posiada dokumentów, z których wynika ich wysokość. Oświadczył też, że nie korzysta ze świadczeń z pomocy społecznej.
Do pisma zostały dołączone wyciągi z rachunku bankowego.
Mając na względzie powyższe zważono, co następuje:
Stosownie do treści art. 245 § 1 i § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2018 r. poz. 1302); zwanej dalej P.p.s.a., prawo pomocy może być przyznane stronie w zakresie całkowitym i obejmować zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata. Przyznanie tego prawa osobie fizycznej następuje na podstawie art. 246 § 1 pkt 1 cytowanej ustawy wtedy, gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania.
Zgodnie z art. 255 P.p.s.a, jeżeli oświadczenie strony zawarte we wniosku okaże się niewystarczające do oceny jej rzeczywistego stanu majątkowego i możliwości płatniczych oraz stanu rodzinnego lub budzi wątpliwości, strona jest obowiązana złożyć na wezwanie, w zakreślonym terminie, dodatkowe oświadczenie lub przedłożyć dokumenty źródłowe dotyczące jej stanu majątkowego, dochodów lub stanu rodzinnego.
Udzielenie stronie prawa pomocy jest formą dofinansowania jej z budżetu państwa i winno sprowadzać się jedynie do przypadków, w których strona rzeczywiście nie posiada środków na sfinansowanie udziału w postępowaniu sądowym i wykaże to w sposób przekonywujący. Instytucja prawa pomocy jest zatem wyjątkiem od generalnej zasady ponoszenia kosztów postępowania przez stronę i ma zastosowanie w szczególnie uzasadnionych przypadkach. Dlatego też pomoc państwa, wyrażona w przepisach o prawie pomocy w postępowaniu przed sądem administracyjnym, skierowana jest do osób, które z uwagi na bardzo ciężką sytuację materialną, często nie mają zaspokojonych nawet podstawowych potrzeb życiowych.
Sąd, jako dysponent środków publicznych, odpowiedzialny za zasadność i legalność ich wydatkowania, ma obowiązek zbadania, czy strona wnioskująca o przyznanie prawa pomocy, rzeczywiście spełnia przesłanki do przyznania jej tego prawa.