W sprawie mianowanego pracownika Najwyższej Izby Kontroli o przywrócenie do pracy i wynagrodzenie za okres pozostawania bez pracy właściwy jest sąd pracy, jeżeli nie było decyzji o rozwiązaniu stosunku pracy.
Kolegium Kompetencyjne przy Sądzie Najwyższym, z udziałem prokuratora Waldemara Grudzieckiego, po rozpoznaniu w dniu 3 kwietnia 1996 r. na posiedzeniu jawnym sprawy z wniosku Haliny Z. o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego między Najwyższą Izbą Kontroli w W. a Sądem Wojewódzkim-Sądem Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w W. o ustalenie organu właściwego do rozpoznania sprawy o przywrócenie do pracy oraz o wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy, postanowiło:
uznać, że Sąd Rejonowy dla W.-P., Sąd Pracy jest właściwy do rozpoznania sprawy Haliny Z. o przywrócenie do pracy oraz o wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy przeciwko Najwyższej Izbie Kontroli w W.
We wniosku z dnia 29 lutego 1996 r. Halina Z. wystąpiła o rozpatrzenie negatywnego sporu kompetencyjnego między Najwyższą Izbą Kontroli a sądem i ustalenie, że do rozpoznania jej sprawy o przywrócenie do pracy w Najwyższej Izbie Kontroli oraz o wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy właściwy jest Sąd Wojewódzki-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w W.
W uzasadnieniu wniosku Halina Z. podała, że w dniu 6 stycznia 1995 r. wystąpiła do Sądu Rejonowego dla Warszawy-Pragi, Sądu Pracy z roszczeniem o przywrócenie do pracy na stanowisko doradcy prawnego w (...) Najwyższej Izby Kontroli oraz o wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy. Podstawę tego powództwa stanowił pogląd Haliny Z., że jej stosunek pracy kształtowany okresowymi umowami o pracę uległ z dniem 8 stycznia 1993 r. przekształceniu w stosunek pracy z mianowania na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 8 października 1980 r. o Najwyższej Izbie Kontroli /Dz.U. nr 22 poz. 82 ze zm./. Sąd Pracy wyrokiem z dnia 17 lipca 1995 r., (...), powództwo oddalił. Rozpatrujący sprawę w drugiej instancji Sąd Wojewódzki-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w W. - wyrokiem z dnia 7 grudnia 1995 r., (...) - zaskarżony wyrok uchylił, uznał się niewłaściwym i sprawę przekazał według właściwości Prezesowi Najwyższej Izby Kontroli. Sąd Wojewódzki stanął na stanowisku, że powódka stała się pracownikiem mianowanym, a sprawy ze stosunku pracy z mianowania nie podlegają kognicji sądu pracy, lecz są sprawami administracyjnymi.
W związku z powyższym wyrokiem Sądu Wojewódzkiego wnioskodawczyni wystąpiła do Prezesa Najwyższej Izby Kontroli o wydanie decyzji administracyjnej w sprawie. Jednakże Prezes NIK w piśmie z dnia 20 lutego 1996 r. stwierdził, że nie jest związany stanowiskiem Sądu Wojewódzkiego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w W. oraz że rozstrzyganie sporów na tle stosunków pracy należy do właściwości Sądu Pracy.
Wnioskodawczyni Halina Z. uważa, że jej sprawa należy do drogi sądowej zgodnie z zasadą rozstrzygania sporów ze stosunku pracy przez Sąd Pracy, obejmującą również roszczenia ze stosunków pracy nawiązanych na podstawie mianowania. We wniosku do Kolegium Kompetencyjnego wskazała jako właściwy Sąd Wojewódzki, gdyż właśnie ten sąd błędnie uznał się za niewłaściwy.
Prezes Najwyższej Izby Kontroli w piśmie procesowym z dnia 1 kwietnia 1996 r. przyłączył się do wniosku o uznanie, że właściwym do rozpoznania przedmiotowej sprawy Haliny Z. jest Sąd Wojewódzki-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w W. Inaczej natomiast Prezes NIK ocenia przesłanki dochodzonych przez Halinę Z. roszczeń. Według niego stosunek pracy Haliny Z. wynikał wyłącznie z umów o pracę na określone w tych umowach okresy, przy czym po zakończeniu pierwszego z tych okresów, tj. 7 stycznia 1993 r., Halina Z. zgodnie z jej chęcią została zatrudniona na podstawie kolejnej umowy na czas określony do dnia 31 grudnia 1993 r. Nie występowała natomiast do Prezesa NIK o mianowanie. W tej sytuacji brak jest podstawy prawnej do przyjęcia, że stosunek pracy Haliny Z. przekształcił się z umownego w stosunek pracy z mianowania. Ten ostatni bowiem powstać może wyłącznie na podstawie aktu mianowania, będącego decyzją w rozumieniu art. 104 Kpa. Wprawdzie zgodnie z art. 15 ust. 1 powołanej wyżej ustawy o Najwyższej Izbie Kontroli stosunek pracy pracowników wykonujących lub nadzorujących czynności kontrolne, a do takiej kategorii należy stanowisko doradcy prawnego, nawiązuje się na podstawie mianowania, to jednak art. 15 ust. 4 ustawy o NIK przewidywał możliwość zatrudnienia tego rodzaju pracowników na podstawie umowy o pracę nie przekraczającej roku. Stojąc na stanowisku, iż Halina Z. była pracownikiem zatrudnionym na podstawie umowy o pracę na czas określony, Prezes NIK uważa, że nie ma on podstaw do wydania decyzji w przedmiocie odmowy mianowania osoby, która aktualnie /od 31 grudnia 1994 r./ nie jest pracownikiem Izby, a tym bardziej mianowanie jej przy braku po obu stronach woli ponownego zatrudnienia. Nie jest też możliwe wydanie aktu mianowania z datą wsteczną.