Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Barbara Pasternak po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym wniosku A. C. i H. C. o zwolnienie od wpisu od zażalenia po wniesieniu sprzeciwu od zarządzenia referendarza Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 11 grudnia 2015 r. w dniu 2 marca 2016 r. w sprawie ze skargi A. C. i H. C. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 3 kwietnia 2014 r. znak: [...] w przedmiocie pozytywnego zaopiniowania zmiany koncesji postanawia oddalić wniosek
W niniejszej sprawie skarga A. C. i H. C. została oddalona wyrokiem z dnia 6 listopada 2014 r.
Pierwszy wniosek skarżących o zwolnienie od kosztów sadowych został pozostawiony bez rozpoznania zarządzeniem z dnia 20 lutego 2015 r.
Następnie postanowieniem z dnia 29 maja 2015 r. WSA w Krakowie odrzucił skargę kasacyjną z powodu nieuiszczenia wpisu.
Ponadto postanowieniem z dnia 22 lipca 2015 r. oddalono wniosek skarżących o przywrócenia terminu do uiszczenia wpisu od skargi kasacyjnej. Skarżący zaskarżyli to postanowienie, lecz w dniu 30 września 2015 r. ich zażalenie zostało odrzucone jako wniesione po terminie.
Pismem z dnia 2 listopada 2015 r. skarżący wnieśli zażalenie na postanowienie z dnia 30 września 2015 r., domagając się zwolnienia z obowiązku uiszczenia opłaty od zażalenia.
Referendarz sądowy WSA w Krakowie zarządzeniem z dnia 11 grudnia 2015 r. pozostawił wniosek skarżących bez rozpoznania, uznając, że wniosek ten został złożony na niewłaściwym formularzu.
A. C. i H. C. wnieśli sprzeciw od zarządzenia referendarza, a następnie zostali wezwani o przedstawienie zestawienia miesięcznych dochodów i wydatków, podanie przeciętnych miesięcznych dochodów swojego gospodarstwa domowego oraz ich źródeł.
W odpowiedzi na wezwanie skarżący podali, że uzyskują łączny dochód na poziomie 6.000 zł miesięcznie, co obejmuje również dopłaty do posiadanego gospodarstwa domowego w wysokości 5.000 zł rocznie. Ponadto skarżący wskazali, że miesięcznie ponoszą następujące koszty utrzymania: 1.000 zł za ogrzewanie olejowe, 100 zł za wodę, 150 zł za energię elektryczną, 200 zł z tytułu zobowiązań publicznoprawnych, 800 zł na lekarstwa oraz 700 zł na wizyty u lekarzy.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Stosownie do art. 246 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.), w skrócie "ppsa", przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej następuje:
1) w zakresie całkowitym - gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania;
2) w zakresie częściowym - gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.
Zaznaczyć trzeba, że prawo pomocy jest szczególną instytucją postępowania przed sądami administracyjnymi, mającą na celu zagwarantowanie konstytucyjnego prawa do sądu osobom, które nie są w stanie samodzielnie ponieść kosztów postępowania sądowego. W orzecznictwie sądowym powszechnie prezentowane jest stanowisko, że przyznanie prawa pomocy powinno mieć charakter wyjątkowy i winno być stosowane w stosunku do osób pozostających w faktycznym ubóstwie. Dlatego strona dochodząca swoich praw na drodze sądowej ma prawo do ubiegania się o przyznanie jej prawa pomocy, jednakże dla skuteczności złożonego wniosku zobowiązana jest spełnić przesłanki określone przepisami prawa, które regulują instytucję prawa pomocy. Z art. 246 ppsa wynika, że to na wnoszącym o przyznanie prawa pomocy spoczywa ciężar dowodu, iż znajduje się w sytuacji uzasadniającej przyznanie prawa pomocy we wnioskowanym zakresie. Zatem to skarżący, ubiegając się o udzielenie prawa pomocy, winien przekonać sąd, że jego sytuacja materialna nie pozwala na poniesienie tych kosztów we własnym zakresie bez uszczerbku w utrzymaniu siebie i rodziny. Podkreślić trzeba też, że zgodnie z art. 260 ppsa wniesienie sprzeciwu skutkuje tym, że orzeczenie referendarza traci moc, a sprawa będąca przedmiotem sprzeciwu podlega rozpoznaniu przez sąd na posiedzeniu niejawnym.
W związku z powyższym po wniesieniu sprzeciwu Sąd dokonał ponownej oceny wniosku A. C. i H. C. o zwolnienie od obowiązku uiszczenia opłaty od zażalenia i przeanalizował informacje podane przez skarżących.
W ocenie Sądu przedmiotowy wniosek nie zasługuje na uwzględnienie.
Z podanych przez samych skarżących informacji wynika, że uzyskują oni łączny dochód na poziomie 6.000 zł miesięcznie, a wskazane przez nich miesięczne koszty utrzymania wynoszą około 3.000 zł. W kwocie tej nie uwzględniono kosztów zakupu żywności. Zatem każdego miesiąca pozostaje do dyspozycji skarżących kwota około 3.000 zł. W takiej sytuacji, w ocenie Sądu, skarżący są w stanie ponieść należne na obecnym etapie postępowania koszty sądowe bez uszczerbku dla koniecznego utrzymania swojej rodziny. Podkreślić trzeba, że wpis od zażalenia, od którego chcą uzyskać zwolnienie skarżący, wynosi 100 zł. Nie ulega zatem wątpliwości, że skarżący przy wskazanych przez siebie dochodach i wydatkach są w stanie ponieść koszty sądowe w tej wysokości.
W związku z powyższym należało uznać, że w stosunku do skarżących nie zachodzą przesłanki do zwolnienia od kosztów sądowych we wnioskowanym przez nich zakresie. Dlatego orzeczono jak w sentencji na podstawie art. 260, art. 243 § 1, art. 244 § 1, art. 245 i art. 246 § 1 ppsa.