Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Leszek Włoskiewicz (spr.), Sędziowie NSA Zbigniew Rausz, Joanna Runge-Lissowska, Protokolant Tomasz Zieliński, po rozpoznaniu w dniu 25 stycznia 2006r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Rady Gminy Ceków-Kolonia od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 6 września 2005r. sygn. akt IV SA/Po 616/05 w sprawie ze skargi Rady Gminy Ceków-Kolonia na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Wielkopolskiego z dnia 25 kwietnia 2005 r. Nr PN.Ka.II-3.0911-108/2005 w przedmiocie zasad zwrotu wydatków za świadczenia z pomocy społecznej 1. uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Poznaniu, 2. zasądza od Wojewody Wielkopolskiego na rzecz Rady Gminy Ceków-Kolonia kwotę 120 złotych (słownie: sto dwadzieścia) tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
I OSK 1301/05
U Z A S A D N I E N I E
Rada Gminy Ceków-Kolonia - działając na podstawie art. 96 ust. 4 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. Nr 64, poz. 593 ze zm.) - w uchwale z dnia 22 marca 2005 r. Nr XXIV/141/05 w sprawie zasad zwrotu wydatków na świadczenia z pomocy społecznej będące w zakresie zadań własnych gminy m.in. postanowiła, że - w § 3 zd. 2 - podlegająca zwrotowi kwota może zostać rozłożona na nie więcej niż 6 rat, w § 5 zaś wykonanie uchwały powierzyła Kierownikowi Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Cekowie-Kolonii.
Wojewoda Wielkopolski rozstrzygnięciem nadzorczym z dnia 25 kwietnia 2005 r. nr PN.Ka.II-3.0911-108/2005 stwierdził nieważność tej uchwały w części, o której była mowa, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu zaś wyrokiem z dnia 6 września 2005 r. IV SA/Po 616/05 oddalił skargę Rady Gminy Ceków-Kolonia.
Sąd podzielił zarówno stanowisko organu nadzoru, że art. 96 ust. 4 ustawy o pomocy społecznej nie zawiera upoważnienia dla rady gminy do określenia na ile rat można rozłożyć podlegające zwrotowi kwoty - i każdorazowo rozstrzyga o tym organ rozpatrujący indywidualną sprawę - jak też stanowisko, że stosowanie do art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.) - uchwały rady gminy wykonuje wyłącznie wójt.
Wnosząc skargę kasacyjną - i domagając się uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania - Rada Gminy Ceków-Kolonia jako jej podstawę przytoczyła "naruszenie prawa materialnego przez błędną wykładnię przepisu art. 96 ust. 4 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, polegającą na przyjęciu, iż w przedmiotowej sprawie kwoty podlegające zwrotowi mogą być rozłożone na raty, lecz nie można w uchwale określić liczby tych rat oraz przepisu art. 30 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, polegającą na przyjęciu, że w przedmiotowej sprawie norma prawna zawarta w tym przepisie wyklucza powierzenie przedmiotowej uchwały kierownikowi ośrodka pomocy społecznej".
W uzasadnieniu skargi kasacyjnej podano, że ustawowe upoważnienie do określenia zasad zwrotu wydatków na świadczenia z pomocy społecznej obejmuje zarazem umocowanie do określenia, jaka część wydatków i w jaki sposób - jednorazowo, czy ratalnie oraz w ilu ratach - podlega zwrotowi, natomiast wykonanie uchwały powierzono kierownikowi ośrodka pomocy społecznej, dlatego że - stosownie do art. 110 ust. 7 ustawy o pomocy społecznej - został przez wójta upoważniony do wydawania decyzji administracyjnych w indywidualnych sprawach z zakresu pomocy społecznej należących do właściwości gminy i w tym zakresie wykonuje zadania gminy.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skarga kasacyjna ma usprawiedliwione podstawy.
Stosownie do art. 96 ust. 4 ustawy o pomocy społecznej, rada gminy określa, w drodze uchwały, zasady zwrotu wydatków za świadczenia przyznane pod warunkiem zwrotu.
Ustawa pozostawia do uznania rady, jakie będą owe zasady, nie znajduje więc uzasadnienia prawnego stanowisko, aby określenie na ile rat można rozłożyć podlegającą zwrotowi należność było sprzeczne z ustawowym upoważnieniem, jeżeli zarazem nie ma wątpliwości, że samo rozłożenie na raty stanowi zasadę zwrotu w rozumieniu powołanego przepisu.
Rozłożenie należności na raty jest przecież ulgą, której zakres powinien być znany zarówno zobowiązanym, jak i organowi orzekającemu o zwrocie należności.
Stosownie do art. 30 ust. 1 ustawy o samorządzie gminny, uchwały rady gminy wykonuje wójt, lecz nie jest oczywiste na czym ma polegać wykonanie uchwały, o którą chodzi w sprawie.
Uchwała ta będzie podstawą rozstrzygnięcia o zwrocie wydatków, i dlatego Gmina uważa, że właśnie upoważniony przez wójta do wydawania decyzji administracyjnych w indywidualnych sprawach z zakresu pomocy społecznej kierownik ośrodka pomocy społecznej jest wykonawcą uchwały, od której wykonania wójt został zwolniony na mocy przepisu szczególnego (art. 110 ust. 7 ustawy o pomocy społecznej).
Natomiast, jeżeli nawet nie podzielić przekonania Gminy - jednak najpierw wyjaśniając, czego już sąd nie uczynił, jak uchwałę mógł wykonać wójt - wówczas pozostaje jeszcze do rozważenia, czy - w okolicznościach tej sprawy - naruszenie było rzeczywiście istotne, czy też zachodził przypadek, o jakim mowa w art. 91 ust. 4 ustawy o samorządzie gminnym.
Wobec powyższego orzeczono jak w sentencji na mocy art. 185 § 1 i art. 203 pkt 1 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.