Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Wojciech Chróścielewski (spr.) Sędziowie NSA Małgorzata Borowiec Małgorzata Pocztarek Protokolant Ewa Dubiel po rozpoznaniu w dniu 12 stycznia 2007 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej M. N. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 14 października 2005 r. sygn. akt II SA/Wa 738/05 w sprawie ze skargi M. N. na decyzję Ministra Sprawiedliwości z dnia [...] nr [...] w przedmiocie zwolnienia ze służby więziennej oddala skargę kasacyjną
Wyrokiem z dnia 14 października 2005 r., II SA/Wa 738/05, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę M. N. na decyzję Ministra Sprawiedliwości z dnia [...], Nr [...] w przedmiocie zwolnienia ze służby więziennej.
Wyrok został wydany w następujących okolicznościach sprawy. Decyzją personalną nr [...] z dnia [...] Dyrektor Generalny Służby Więziennej, na podstawie art. 39 ust. 3 pkt 4 i ust. 7 oraz art. 43 ust. 1 ustawy z dnia 26 kwietnia 1996 r. o Służbie Więziennej (Dz.U. z 2002 r. nr 207, poz. 1761 ze zm.), zwolnił mjr M. N. z dniem 31 stycznia 2005 r. ze Służby Więziennej. Zwolnienie nastąpiło w związku z osiągnięciem 30 letniej wysługi emerytalnej. Przed wydaniem swojej decyzji Dyrektor Okręgowy Służby Więziennej w Poznaniu poinformował skarżącą o planowanym rozwiązaniu stosunku służbowego. Minister Sprawiedliwości powyższą decyzję utrzymał w mocy swoją decyzją z dnia [...]. Odnosząc się do zarzutów odwołującej się stwierdził m.in., że zwolnienie funkcjonariusza na podstawie art. 39 ust. 3 pkt 4 ustawy o Służbie Więziennej, ustawodawca pozostawił decyzji organu, a jedyną przesłankę do zastosowania tego przepisu stanowi fakt nabycia przez funkcjonariusza prawa do emerytury z tytułu osiągnięcia 30 lat wysługi emerytalnej. Rozwiązanie stosunku służbowego we wskazanym trybie nie jest uzależnione od kwalifikacji zawodowych, dotychczasowego poziomu wykonywania obowiązków, niekaralności dyscyplinarnej, czy faktu wyróżniania funkcjonariusza nagrodami uznaniowymi.
W skardze o Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie M. N. zarzuciła decyzji błędną interpretację art. 39 ust. 3 pkt 4 ustawy o Służbie Więziennej oraz naruszenie art. 43 ust. 2 pkt 3 tej ustawy w związku z art. 107 § 1 i § 3 k.p.a. Jej zdaniem do wysługi emerytalnej, o jakiej mowa w art. 39 ust. 3 pkt 4 ustawy o Służbie Więziennej, podlegają zaliczeniu wyłącznie okresy służby w Służbie Więziennej oraz służby w innych równorzędnych jednostkach organizacyjnych. Brak jest natomiast podstaw do uwzględnienia w tym zakresie innych okresów pracy. Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin, okresy zatrudnienia poza służbą zalicza się do wysługi emerytalnej tylko na wniosek funkcjonariusza, a nie z urzędu.
W odpowiedzi na skargę Minister Sprawiedliwości wniósł o jej oddalenie.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalając skargę zważył, iż podstawę prawną decyzji o zwolnieniu skarżącej ze służby stanowił art. 39 ust. 3 pkt 4 ustawy o Służbie Więziennej. Zgodnie z tym przepisem funkcjonariusza można zwolnić ze służby w przypadku nabycia prawa do emerytury z tytułu osiągnięcia 30 lat wysługi emerytalnej. Stosownie do art. 43 ust. 1 tej ustawy, oficera zwalnia ze służby Dyrektor Generalny Służby Więziennej.
Przepis art. 39 ust. 3 pkt 4 ustawy o Służbie Więziennej stanowi samoistną podstawę zwolnienia funkcjonariusza ze służby, w przypadku, gdy nabył on prawo do emerytury i osiągnął 30 lat wysługi emerytalnej. Sposób sformułowania tego przepisu oznacza, że organ ma swobodę w decydowaniu o dalszym zatrudnianiu osoby, która spełnia warunki określone w nim. Jednocześnie, ustawodawca nie uzależnił zwolnienia funkcjonariusza, na tej podstawie, od spełnienia jakichkolwiek dodatkowych przesłanek. W związku z tym, że decyzja o ta jest decyzją uznaniową, zakres sądowej kontroli ograniczony jest w tym przypadku do dokonania oceny, czy organ prawidłowo ustalił istnienie ustawowych przesłanek zwolnienia i czy zgodnie z prawem je zastosował. W sprawie bezspornym jest, że skarżąca legitymowała się 30 letnim okresem wysługi emerytalnej. Nabyła więc prawo do emerytury z tego tytułu. Bez znaczenia jest natomiast okoliczność, że przyznanie emerytury i zaliczenie pewnych okresów zatrudnienia do wysługi emerytalnej zależy od wniosku funkcjonariusza. Zwolnienie ze służby na podstawie art. 39 ust. 3 pkt 4 ustawy o Służbie Więziennej uzależnione jest nie od złożenia przez funkcjonariusza wniosku o przyznanie emerytury, ale od możliwości zaliczenia okresów służby i zatrudnienia do wysługi emerytalnej, a tym samym od spełnienia obiektywnych warunków do nabycia prawa do emerytury z uwagi na osiągnięcie określonej wysługi emerytalnej. Kwestie związane z nabyciem praw emerytalnych przez funkcjonariuszy Służby Więziennej, którzy, tak jak skarżąca, pozostawali w służbie przed dniem 1 stycznia 1999 r., uregulowane zostały w ustawie z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. z 2004 r. nr 8, poz. 67 ze zm.), zwanej dalej ustawą o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy. Pod pojęciem wysługi emerytalnej należy rozumieć, zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 7 powołanej ustawy, okresy służby w wymienionych w tytule ustawy formacjach i im równorzędne, łącznie z okresami, o których mowa w art. 14 i 16. Z powołanego przepisu jednoznacznie wynika, że do wysługi emerytalnej zalicza się nie tylko okres faktycznej służby w Służbie Więziennej i innych służbach mundurowych, ale również dwa inne przypadki. Jeden z nich zachodzi w przedmiotowej sprawie. Zgodnie bowiem z art. 16 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy, funkcjonariuszom, którzy spełniają warunki określone w art. 12 tej ustawy, tj. spełniają warunki do uzyskania emerytury policyjnej, zalicza się do wysługi emerytalnej, uwzględnianej przy obliczaniu emerytury na podstawie art. 15, posiadane przed przyjęciem do służby okresy składkowe i nieskładkowe, w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Zdaniem Sądu, nie można podzielić stanowiska skarżącej, że przez okres zatrudnienia zaliczany do wysługi emerytalnej, o której mowa w art. 39 ust. 3 pkt 4 ustawy o Służbie Więziennej, należy rozumieć wyłącznie czas pracy w Służbie Więziennej oraz służby w "jednostkach organizacyjnych równorzędnie zaliczonych do wysługi emerytalnej Służby Więziennej". Niezasadne są ponadto zarzuty skarżącej dotyczące naruszenia art. 43 ust. 2 pkt 3 ustawy o Służbie Więziennej w związku z art. 107 § 1 i 3 k.p.a. Zgodnie z pierwszym z tych przepisów, decyzja o zwolnieniu funkcjonariusza ze służby powinna w szczególności zawierać uzasadnienie. Zaskarżona decyzja je zawierała. Organ przytoczył przepis prawa, na mocy, którego nastąpiło zwolnienie ze służby, oraz wyjaśnił podstawę prawną decyzji. Jednocześnie powołał się na racjonalną politykę kadrową, jako okoliczność przesądzającą o konieczności wydania decyzji o zwolnieniu. W ocenie Sądu należy uznać to za wystarczające wyjaśnienie okoliczności wskazujących na potrzebę wydania decyzji o zwolnieniu, gdy podstawą decyzji jest art. 39 ust. 3 pkt 4 ustawy o Służbie Więziennej.