1. Organy podatkowe nie są uprawnione do rozstrzygania czy umowa jest ważna z cywilistycznego punktu widzenia, mają one jednak prawo do oceny skutków umów cywilnoprawnych dla celów podatkowych.
2. Kosztem uzyskania przychodu są wydatki, których poniesienie miało na celu uzyskanie przychodu. Decydujący jest więc zamiar podatnika, który musi być ukierunkowany na ten cel. Nie bez znaczenia jest przy tym racjonalność działania ukierunkowanego na osiągnięcie przychodu. Nie biorąc pod uwagę racjonalności działania podatnika w celu osiągnięcia przychodu, nie sposób obiektywnie ocenić celu gospodarczego poniesionego wydatku.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia NSA Mieczysław Markowski (spr.), Sędziowie sędzia NSA Józef Orzel, asesor WSA Wojciech Stachurski, Protokolant Urszula Zajko, po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 1 czerwca 2006 r. sprawy ze skargi Przedsiębiorstwa [...] "Z." S.A. w Z. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w B. z dnia [...] września 2004 r. nr [...] w przedmiocie określenia wysokości straty za 2000 r. oddala skargę.
Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej w B. określił "Z." S.A. z siedzibą w Z. stratę za 2000 rok w kwocie: [...]. zł. w miejsce zadeklarowanej, przez Przedsiębiorstwo, w złożonym zeznaniu rocznym CIT-8 za 2000r. w kwocie [...] zł. Wskazana różnica powstała, w ocenie organu pierwszej instancji, w wyniku:
1. zaniżenia kosztów uzyskania przychodu o kwotę 88.791,49 zł. stanowiącą odsetki dyskontowe od weksli własnych wydanych wierzycielom w 1998r., a wykupionych w 2000 r.,
2. zawyżenia kosztów uzyskania przychodu o 31.865,80 zł tj. o kwotę podatku od towarów i usług, który obniżył podatek należny, a zaliczony został przez Spółkę do kosztów uzyskania przychodu 2000 r.,
3. zawyżenia kosztu uzyskania przychodu o 361.561,00 zł na skutek nieuzasadnionego korzystania z pośrednictwa firmy "K.",
4. zawyżenia kosztu uzyskania przychodu o 155.217,55 zł tj. o kwotę stanowiącą wydatki za niewykonane usługi marketingowe i promocyjne.
Dyrektor Izby Skarbowej utrzymał w mocy decyzję organu pierwszej instancji. Uznał, iż na skutek stosowanego systemu pośrednictwa w zakresie zakupu surowców spółka zawyżyła koszty uzyskania przychodu. Powyższą kwotę wyłączono z kosztów na zasadzie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. System zakupu surowców poprzez wykorzystanie usług pośredników (firmy "K." i "C.") przyczynił się do nieuzasadnionego zawyżenia cen zakupu surowca, a w związku z tym zwiększonych wydatków mających bezpośredni wpływ na kształtowanie się podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym, a niemających absolutnie żadnego związku przyczynowo-skutkowego z przychodem uzyskiwanym przez spółkę "Z.". Spółka dokonując zakupu surowca z udziałem pośredników ponosiła dodatkowe koszty w postaci marż doliczanych do pierwotnej ceny surowca. Zdaniem organu odwoławczego w decyzji Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej zasadnie przyjęto, iż brak było podstaw do przyjęcia, że umowy zawarte z 10 podmiotami zostały wykonane, a spółce przysługiwało prawo do zaliczenia wypłaconego na podstawie umów wynagrodzenia do kosztów uzyskania przychodu. Wskazano, że przeprowadzone kontrole zarówno w Spółce jak i w podmiotach będących stronami umowy nie dały żadnej podstawy do uznania, że kontrahenci w rzeczywistości świadczyli usługi marketingowe i promocję wyrobów spółki, gdyż nie przedłożono żadnych dowodów potwierdzających, wykonanie umów. W związku z powyższym, zdaniem organu wydatki na promocje i marketing były nieuzasadnione i sprzeczne z art. 15 ust 1 ustawy podatkowej albowiem nie były poniesione w celu uzyskania przychodu.
Na powyższą decyzję pełnomocnicy Spółki wnieśli w terminie skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku zarzucając rozstrzygnięciu Dyrektora Izby Skarbowej w B., podobnie jak w odwołaniu od decyzji organu pierwszej instancji, naruszenie przepisów proceduralnych - ustawy z dnia
29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (wybrane artykuły od 120 do 210), bezpodstawne prowadzenie kontroli tj. bez ważnego upoważnienia związane z naruszeniem art. 283 i art. 284b ustawy Ordynacja podatkowa oraz art. 13 ustawy o kontroli skarbowej), a także art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, poprzez przyjęcie, że zakwestionowane w części koszty na zakup surowców i koszty związane z realizacją umów hurtowo-marketingowych nie zostały poniesione.